Tου Πασχου Μανδραβελη
Το πρώτο που χρειάζεται είναι ψυχραιμία. Οχι γιατί τα πράγματα είναι εύκολα, αλλά διότι με τον ορυμαγδό των τελευταίων ημερών γίνονται δυσκολότερα. Ο πανικός και οι κραυγές το μόνο που δημιουργούν είναι μια σπειροειδή μετατόπιση της χώρας προς τα κάτω.
Το δεύτερο που χρειάζεται να αναλογιστούμε πού βρισκόμαστε. Να αποτιμήσουμε το Μνημόνιο και πόσο απέχουμε από τους στόχους. Αν πιστέψουμε τα κανάλια υπάρχουν δύο προβλήματα. Πρώτον το Μνημόνιο είναι η λάθος συνταγή και δεύτερον δεν εφαρμόζεται. Αν όμως είναι η λάθος συνταγή ορθώς δεν εφαρμόζεται και αν το πρόβλημα είναι το ότι δεν εφαρμόζεται τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για λάθος συνταγή.
Το πρόβλημα της χώρας πολλά χρόνια τώρα είναι ότι έχει διογκώσει τον δημόσιο τομέα, κάτι που απομυζά πόρους και ανθρώπους από την πραγματική παραγωγή. Το 2009, το κράτος έφτασε να ξοδεύει 36 δισ. περισσότερα απ’ όσα εισέπραξε. Οσο μάς δάνειζαν το πρόβλημα ήταν κρυμμένο κάτω από το χαλί. Εμφανίστηκε με δραματικό τρόπο μόλις κόπηκε η έξωθεν τροφοδοσία. Επομένως, το πρώτο που έπρεπε να κάνουμε -υπήρχε, δεν υπήρχε κρίση χρηματοδότησης, υπογράφαμε, δεν υπογράφαμε Μνημόνιο- ήταν να ισοσκελίσουμε αυτόν τον λογαριασμό. Ο ισοσκελισμός αναγκαστικά θα διεύρυνε την ύφεση που είχε ξεκινήσει ενάμισι χρόνο πριν από το Μνημόνιο. Είναι λογικό· όταν σκορπάς λεφτά το χρήμα κινείται, οι συναλλαγές προστίθενται στο ΑΕΠ και δημιουργείται ψευδής ανάπτυξη. Εδώ όμως υπάρχουν δύο προβλήματα: πρώτον χρειάζεσαι όλο και περισσότερα λεφτά για να τροφοδοτείς αυτή την «ανάπτυξη» και δεύτερον αυτά τα λεφτά δεν υπάρχουν πια. Οι αγορές έκλεισαν και για τους δικούς τους λόγους.
Πέρυσι με το πρώτο κύμα μέτρων, το έλλειμμα του Δημοσίου περιορίστηκε στα 24 δισ. Είναι λιγότερα από τα 36 δισ. του 2009, αλλά πάλι είναι πολλά. Αυτό σημαίνει ότι στα μέτρα του 2010 σίγουρα χρειαζόταν (και προϋπολογίστηκαν) και άλλα. Χρειάζονται όμως και δομικές μεταρρυθμίσεις έτσι ώστε να μετατοπιστεί η οικονομία από την πλασματική ανάπτυξη στην πραγματική. Αυτό είναι και το πιο δύσκολο, διότι προϋποθέτει σύγκρουση με τον πυρήνα της κρατικής δίαιτας που δεν είναι μόνο οι ισχυρές συντεχνίες του Δημοσίου, αλλά επίσης Μέσα Ενημέρωσης και επιχειρήσεις που ζουν δημοσιοϋπαλληλικά.
Η επίτευξη αυτών των στόχων, λόγω αβελτηρίας της κυβέρνησης, αλλά και ισχυρών αντιστάσεων από τα κρατικοδίαιτα αυτά συμφέροντα, έχει αποκλίνει. Οχι όμως δραματικά και όχι ανεπανόρθωτα. Επρεπε να είναι αναμενόμενο: τα προγράμματα σταθεροποίησης της οικονομίας δεν βγαίνουν αυτόματα. Χρειάζεται διαρκής προσπάθεια, συνεχής επίβλεψη και απανωτές διορθώσεις.
Ο διορθώσεις, λοιπόν, είναι μέσα στο πρόγραμμα και τώρα πρέπει να επιταχυνθούν. Η πιο αποτελεσματική διόρθωση θα είναι το κλείσιμο διάφορων οργανισμών και φορέων του Δημοσίου που απλώς απομυζούν λεφτά και οι ιδιωτικοποιήσεις που θα φέρουν λεφτά. Η πιο καταστροφική, αυτή που διάφοροι διαλαλούν στα τηλεκαφενεία, ότι δηλαδή τίποτε δεν γίνεται και τίποτε δεν μπορεί να γίνει. Αν τους πιστέψουμε τότε όχι μόνο δεν θα γίνει τίποτε, αλλά πολλά θα συμβούν. Και αυτά θα είναι τα χειρότερα. Για τη χώρα και όχι μόνο για την οικονομία.
Παρασκευή 27 Μαΐου 2011
Πάρτε το μνημόνιο και φύγετε από ΄δω.
Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Οι συγκεντρώσεις των αγανακτισμένων πολιτών υποδηλώνουν την πραγματικότητα μιας κοινωνίας που δεν μπορεί να αντέξει στο βάρος της αλήθειας. Η Ελλάδα είναι στην ουσία χρεωκοπημένη. Το βάρος του εξωτερικού της δανεισμού μαζί και με τον εθισμό της κοινωνίας σε ένα δίχως όρια καταναλωτισμό την οδηγεί σε τραγικά αδιέξοδα. Ο λαϊκισμός αγριεύει και οι αντιδράσεις ακολουθούν δρόμους που ξεφεύγουν από τα όρια της κοινής λογικής. Ο κόσμος βέβαια αρχίζει να υποφέρει κι εύλογα δυσανασχετεί. Γιατί τώρα που ήρθε ο λογαριασμός δεν είναι κανένας διατεθειμένος, ή και δεν μπορεί, να σηκώσει το σχετικό βάρος. Και οι πολιτικές ηγεσίες της χώρας δεν είναι σε θέση να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Eξηγώντας το πρόβλημα, σκιαγραφώντας προοπτικές, κινητοποιώντας με έμπνευση λαϊκά στρώματα για την πορεία σωτηρίας. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο αδυνατεί να ξεφύγει από τις συνήθεις επιλογές της ελληνικής δημόσιας γραφειοκρατίας. Και επιμένουν σε ατελέσφορα φορολογικά μέτρα που εξοντώνουν την αγορά και αδυνατούν να μαζέψουν τους πόρους για τους οποίους και θεσπίζονται.
Ο κόσμος έτσι εκτονώνεται είτε μέσω πολιτικών παραγόντων και σχολιαστών που χαϊδεύουν αυτιά κι αναζητούν αποδιοπομπαίους τράγους, είτε μέσω μαζικών κινητοποιήσεων που όμως προβάλλουν απαιτήσεις που εφαρμοζόμενες θα οδηγήσουν την χώρα σε ακόμη μεγαλύτερα αδιέξοδα. Είναι γνωστό πως οι εκτιμήσεις για τους κινδύνους του μέλλοντος καταγγέλλονται σαν κινδυνολογικές και αστήρικτες. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι πολύ δύσκολο να προδιαγράψει κάποιος τα όρια της πραγματικότητας. Όλα λογίζονται σαν υποβολιμαία και κατευθυνόμενα που στοχεύουν δήθεν στην υπονόμευση της καλοπέρασης του λαού. Υπάρχει λοιπόν σηκωμένος ένας αδιαπέραστος τοίχος που εμποδίζει την ανοιχτή συζήτηση για το μέλλον. Κάθε εκτίμηση που ξεφεύγει από τα θέσφατα του λαϊκισμού καταγγέλλεται σαν ύποπτη. Η αλήθεια διαστρεβλώνεται ώστε να ταιριάζει με τις βλέψεις των λαϊκιστών και τις προσδοκίες των αγανακτισμένων πολιτών. Η όποια αρνητική κατάληξη εκτιμάται πως είναι αποτέλεσμα σκόπιμων μεθοδεύσεων για την καταστροφή της χώρας. Τα όρια της λογικής στενεύουν επικίνδυνα για την ρεαλιστική θεώρηση των μελλοντικών δυνατοτήτων και προοπτικών του τόπου. Τα πράγματα γίνονται εξαιρετικά δυσάρεστα.
Το κυρίαρχο σύνθημα των μαζώξεων στις πλατείες της χώρας είναι «Πάρτε το Μνημόνιο και Φύγετ’ από ‘δω». Αυτή η πρόταση δεν βρίσκεται και πολύ μακριά από τις επιδιώξεις των σκληρότερων μηχανισμών της Ευρώπης που βλέπουν με εξαιρετικά καχύποπτο βλέμμα την όποια κίνηση διάσωσης των οικονομιών του Νότου. Οι συντηρητικοί εκλογείς στις χώρες του Βορρά αυτό ακριβώς θα ήθελαν να δουν πραγματοποιούμενο. Τον απεγκλωβισμό δηλ της εύπορης Βόρειας Ευρώπης από την υποχρέωση στήριξης των οικονομικά αδύναμων αλλά και συνάμα υπερχρεωμένων κοινωνιών του Νότου. Να ξεδιαλύνουμε επίσης με την ευκαιρία και κάποιους μύθους που κυκλοφορούν.
Είναι τελείως ανακριβές πως οι καταναλωτικές δαπάνες του Νότου συντηρούν τις μεγάλες βιομηχανίες του Βορρά. Το σύνολο των Γερμανικών εξαγωγών σε Ελλάδα, Πορτογαλία και Ισπανία δεν ξεπερνά το 6%. Η Ελλάδα από μόνη της εισάγει κάτι λιγότερο από το 0,7% των Γερμανικών εξαγωγών. Δεν στέκει λοιπόν σε τεστ λογικής αυτός ο ισχυρισμός. Δεν ισχύει επίσης η εκτίμηση πως η κατάρρευση της Ελλάδας θα οδηγήσει σε αδιέξοδα πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες. Αυτό πιθανότατα θα είχε μεγαλύτερη βάση αν κάτι τέτοιο είχε γίνει στο ξεκίνημα της ελληνικής κρίσης. Στο ενδιάμεσο διάστημα οι μεγάλες Γερμανικές και Γαλλικές Τράπεζες έχουν ξεφορτώσει τα περισσότερα από τα ελληνικά τοξικά ομόλογα που είχαν στα θησαυροφυλάκια τους. Και τα έχουν εναποθέσει στα χέρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Που ευκολότερα μπορεί να απορροφήσει τον όποιο σχετικό κλυδωνισμό. Ζήτημα λοιπόν κατάρρευσης ευρωπαϊκών τραπεζών και συνακόλουθα των οικονομιών τους δεν υπάρχει.
Το σύνθημα λοιπόν «πάρτε το μνημόνιο και φευγάτε» μπορεί να γίνει δεκτό. Μαζί όμως με την τρόικα, φεύγοντας, θα σταματήσουν προφανέστατα και οι εκταμιεύσεις των χρημάτων των δανειστών μας. Η χώρα μας ακόμα συντηρεί πρωτογενή ελλείμματα. Δηλ. ξοδεύουμε πολύ περισσότερα από όσα εισπράττουμε. Και τα παραπάνω αυτά χρήματα, που δεν πηγαίνουν σε εξυπηρέτηση των εξωτερικών μας χρεών, τα εξασφαλίζουμε από τον δανεισμό. Με άλλα λόγια, φεύγοντας οι δανειστές απομακρύνονται και οι παραπάνω πόροι που ήσαν απαραίτητοι για την επιβίωσή μας. Πως θα αντικατασταθούν;
Προφανέστατα, η πρόταση θα είναι να εξασφαλισθούν με στάση πληρωμών. Δηλ. να σταματήσουμε να εξοφλούμε αυτά που χρωστάμε. Όμως τότε θα είναι απόλυτα αδύνατη η όποια συνεννόησή μας για καινούργιο δανεισμό. Είναι προφανές πως με τα διαθέσιμα χρήματα θα πρέπει να καλύψουμε τις βασικές μας κατ’ αρχήν ανάγκες. Δηλ. εισαγωγές πετρελαίου, φαρμάκων και τροφίμων. Και στη συνέχεια πληρωμές μισθών και συντάξεων. Για όλα αυτά τα χρήματα που εισπράττουμε δεν φθάνουν. Και υπάρχουν και τα έξοδα λειτουργίας του κράτους. Υπάρχουν κι άλλα έξοδα πέραν των μισθών και των συντάξεων (λ.χ. ηλεκτρικό, θέρμανση, κίνηση μέσων μεταφοράς, τηλέφωνα και φροντίδα ασθενών, παιδιών και ηλικιωμένων, εποπτικά μέσα στα σχολεία κα). Τι θα γίνει για όλα αυτά;
Μοναδική λύση θα είναι η έξοδος από το ευρώ, ώστε να μπορούν να τυπωθούν χρήματα. Και για να σταματήσει η έξοδος καταθέσεων στο εξωτερικό θα είναι ανάγκη να απαγορευθεί ή ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων. Αυτό όμως παραβιάζει την Συνθήκη της Ρώμης. Και πιθανότατα μας οδηγεί κι εκτός ΕΕ. Τα συνεπακόλουθα δεν χρειάζεται να τα εξηγήσω. Αν κάποιοι θεωρούν τα παραπάνω κινδυνολογίες δεν έχει παρά να περιγράψει τις διαθέσιμες εναλλακτικές κινήσεις. Ώστε όλοι να καταλάβουμε πως τα συνθήματα είναι δωρεάν. Κάποια στιγμή όμως θα χρειασθεί όλοι μας να βάλουμε το πορτοφόλι μας εκεί που είναι το στόμα μας.
ΥΓ: Με προβληματίζουν σοβαρά οι αντιλήψεις που κυκλοφορούν πως όσοι ανεξαιρέτως μετείχαν στη δημόσια ζωή της χώρας ευθύνονται για την τραγική οικονομική μας κατάσταση. Ανεξάρτητα δηλαδή από τις απόψεις που υποστήριζαν, τις θέσεις που προωθούσαν και τις πολιτικές για τις οποίες αγωνίσθηκαν. Έχουν όλοι ευθύνη, υποστηρίζουν πολλοί, για την κατάντια της χώρας. Ακόμα κι όταν προειδοποιούσαν για την επερχόμενη κατάρρευση και πάλευαν για μια δυναμική πολιτική αφύπνιση και υφίσταντο τα πάνδεινα από επιθέσεις και λασπολογίες είναι συνυπεύθυνοι, σύμφωνα με πολύ κόσμο, για τα αδιέξοδα που καταλήξαμε και για τα οποία σχεδόν μονότονα προειδοποιούσαν!
Δηλαδή, τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν; Στα πλαίσια του δημοκρατικού συστήματος το μόνο μέσον που έχει στη διάθεσή του κάποιος που βρίσκεται στον πολιτικό στίβο είναι η δύναμη της πειθούς. Όταν αυτή πνίγεται από τον λαϊκισμό και την εύκολη υποσχεσιολογία των συνεχών και άκοπων παροχών, οι διέξοδοι πλέον ασφυκτικά στενεύουν. Εγώ επέλεξα ακόμη και την παραίτηση από την πολιτική, μιλώντας για καρχαρίες που είχαν πλέον κυριεύσει την δημόσια ζωή της χώρας και για την διαφθορά που είχε πλημμυρίσει σχεδόν τα πάντα. Είχα την ελπίδα πως η κίνησή μου αυτή κάποιους θα μπορούσε να αφυπνίσει. Ώστε να γίνει συνείδηση το αδιέξοδο που πλησίαζε. Μάταιος κόπος. Οι ίδιοι «ευαίσθητοι» λαϊκιστές συνέχισαν να διοικούν τα κόμματα εξουσίας και να κερδίζουν εκλογές.
Και σήμερα όλοι εκείνοι που μας κατηγορούσαν τότε σαν «κοινωνικά ανευαίσθητους» νεοφιλελεύθερους – επειδή δεν υποσχόμασταν παροχές από δανεικά – τώρα και πάλι εμφανίζονται σαν κατήγοροι των πάντων. Προσθέτοντας μάλιστα και την θρασύτατη ανακρίβεια πως η οικονομική κατάρρευση της χώρας προήλθε από τις …νεοφιλελεύθερες πολιτικές των κυβερνήσεων (!). Ας το συνειδητοποιήσουμε επιτέλους. Ο κρατισμός μας οδήγησε στα σημερινά χάλια. Κι ο κρατισμός (φορολογία και εμμονή σε μεγάλο δημόσιο τομέα) τελικά oριστικά θα μας καταστρέψει.
Πηγή:www.capital.gr
Οι συγκεντρώσεις των αγανακτισμένων πολιτών υποδηλώνουν την πραγματικότητα μιας κοινωνίας που δεν μπορεί να αντέξει στο βάρος της αλήθειας. Η Ελλάδα είναι στην ουσία χρεωκοπημένη. Το βάρος του εξωτερικού της δανεισμού μαζί και με τον εθισμό της κοινωνίας σε ένα δίχως όρια καταναλωτισμό την οδηγεί σε τραγικά αδιέξοδα. Ο λαϊκισμός αγριεύει και οι αντιδράσεις ακολουθούν δρόμους που ξεφεύγουν από τα όρια της κοινής λογικής. Ο κόσμος βέβαια αρχίζει να υποφέρει κι εύλογα δυσανασχετεί. Γιατί τώρα που ήρθε ο λογαριασμός δεν είναι κανένας διατεθειμένος, ή και δεν μπορεί, να σηκώσει το σχετικό βάρος. Και οι πολιτικές ηγεσίες της χώρας δεν είναι σε θέση να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Eξηγώντας το πρόβλημα, σκιαγραφώντας προοπτικές, κινητοποιώντας με έμπνευση λαϊκά στρώματα για την πορεία σωτηρίας. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο αδυνατεί να ξεφύγει από τις συνήθεις επιλογές της ελληνικής δημόσιας γραφειοκρατίας. Και επιμένουν σε ατελέσφορα φορολογικά μέτρα που εξοντώνουν την αγορά και αδυνατούν να μαζέψουν τους πόρους για τους οποίους και θεσπίζονται.
Ο κόσμος έτσι εκτονώνεται είτε μέσω πολιτικών παραγόντων και σχολιαστών που χαϊδεύουν αυτιά κι αναζητούν αποδιοπομπαίους τράγους, είτε μέσω μαζικών κινητοποιήσεων που όμως προβάλλουν απαιτήσεις που εφαρμοζόμενες θα οδηγήσουν την χώρα σε ακόμη μεγαλύτερα αδιέξοδα. Είναι γνωστό πως οι εκτιμήσεις για τους κινδύνους του μέλλοντος καταγγέλλονται σαν κινδυνολογικές και αστήρικτες. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι πολύ δύσκολο να προδιαγράψει κάποιος τα όρια της πραγματικότητας. Όλα λογίζονται σαν υποβολιμαία και κατευθυνόμενα που στοχεύουν δήθεν στην υπονόμευση της καλοπέρασης του λαού. Υπάρχει λοιπόν σηκωμένος ένας αδιαπέραστος τοίχος που εμποδίζει την ανοιχτή συζήτηση για το μέλλον. Κάθε εκτίμηση που ξεφεύγει από τα θέσφατα του λαϊκισμού καταγγέλλεται σαν ύποπτη. Η αλήθεια διαστρεβλώνεται ώστε να ταιριάζει με τις βλέψεις των λαϊκιστών και τις προσδοκίες των αγανακτισμένων πολιτών. Η όποια αρνητική κατάληξη εκτιμάται πως είναι αποτέλεσμα σκόπιμων μεθοδεύσεων για την καταστροφή της χώρας. Τα όρια της λογικής στενεύουν επικίνδυνα για την ρεαλιστική θεώρηση των μελλοντικών δυνατοτήτων και προοπτικών του τόπου. Τα πράγματα γίνονται εξαιρετικά δυσάρεστα.
Το κυρίαρχο σύνθημα των μαζώξεων στις πλατείες της χώρας είναι «Πάρτε το Μνημόνιο και Φύγετ’ από ‘δω». Αυτή η πρόταση δεν βρίσκεται και πολύ μακριά από τις επιδιώξεις των σκληρότερων μηχανισμών της Ευρώπης που βλέπουν με εξαιρετικά καχύποπτο βλέμμα την όποια κίνηση διάσωσης των οικονομιών του Νότου. Οι συντηρητικοί εκλογείς στις χώρες του Βορρά αυτό ακριβώς θα ήθελαν να δουν πραγματοποιούμενο. Τον απεγκλωβισμό δηλ της εύπορης Βόρειας Ευρώπης από την υποχρέωση στήριξης των οικονομικά αδύναμων αλλά και συνάμα υπερχρεωμένων κοινωνιών του Νότου. Να ξεδιαλύνουμε επίσης με την ευκαιρία και κάποιους μύθους που κυκλοφορούν.
Είναι τελείως ανακριβές πως οι καταναλωτικές δαπάνες του Νότου συντηρούν τις μεγάλες βιομηχανίες του Βορρά. Το σύνολο των Γερμανικών εξαγωγών σε Ελλάδα, Πορτογαλία και Ισπανία δεν ξεπερνά το 6%. Η Ελλάδα από μόνη της εισάγει κάτι λιγότερο από το 0,7% των Γερμανικών εξαγωγών. Δεν στέκει λοιπόν σε τεστ λογικής αυτός ο ισχυρισμός. Δεν ισχύει επίσης η εκτίμηση πως η κατάρρευση της Ελλάδας θα οδηγήσει σε αδιέξοδα πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες. Αυτό πιθανότατα θα είχε μεγαλύτερη βάση αν κάτι τέτοιο είχε γίνει στο ξεκίνημα της ελληνικής κρίσης. Στο ενδιάμεσο διάστημα οι μεγάλες Γερμανικές και Γαλλικές Τράπεζες έχουν ξεφορτώσει τα περισσότερα από τα ελληνικά τοξικά ομόλογα που είχαν στα θησαυροφυλάκια τους. Και τα έχουν εναποθέσει στα χέρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Που ευκολότερα μπορεί να απορροφήσει τον όποιο σχετικό κλυδωνισμό. Ζήτημα λοιπόν κατάρρευσης ευρωπαϊκών τραπεζών και συνακόλουθα των οικονομιών τους δεν υπάρχει.
Το σύνθημα λοιπόν «πάρτε το μνημόνιο και φευγάτε» μπορεί να γίνει δεκτό. Μαζί όμως με την τρόικα, φεύγοντας, θα σταματήσουν προφανέστατα και οι εκταμιεύσεις των χρημάτων των δανειστών μας. Η χώρα μας ακόμα συντηρεί πρωτογενή ελλείμματα. Δηλ. ξοδεύουμε πολύ περισσότερα από όσα εισπράττουμε. Και τα παραπάνω αυτά χρήματα, που δεν πηγαίνουν σε εξυπηρέτηση των εξωτερικών μας χρεών, τα εξασφαλίζουμε από τον δανεισμό. Με άλλα λόγια, φεύγοντας οι δανειστές απομακρύνονται και οι παραπάνω πόροι που ήσαν απαραίτητοι για την επιβίωσή μας. Πως θα αντικατασταθούν;
Προφανέστατα, η πρόταση θα είναι να εξασφαλισθούν με στάση πληρωμών. Δηλ. να σταματήσουμε να εξοφλούμε αυτά που χρωστάμε. Όμως τότε θα είναι απόλυτα αδύνατη η όποια συνεννόησή μας για καινούργιο δανεισμό. Είναι προφανές πως με τα διαθέσιμα χρήματα θα πρέπει να καλύψουμε τις βασικές μας κατ’ αρχήν ανάγκες. Δηλ. εισαγωγές πετρελαίου, φαρμάκων και τροφίμων. Και στη συνέχεια πληρωμές μισθών και συντάξεων. Για όλα αυτά τα χρήματα που εισπράττουμε δεν φθάνουν. Και υπάρχουν και τα έξοδα λειτουργίας του κράτους. Υπάρχουν κι άλλα έξοδα πέραν των μισθών και των συντάξεων (λ.χ. ηλεκτρικό, θέρμανση, κίνηση μέσων μεταφοράς, τηλέφωνα και φροντίδα ασθενών, παιδιών και ηλικιωμένων, εποπτικά μέσα στα σχολεία κα). Τι θα γίνει για όλα αυτά;
Μοναδική λύση θα είναι η έξοδος από το ευρώ, ώστε να μπορούν να τυπωθούν χρήματα. Και για να σταματήσει η έξοδος καταθέσεων στο εξωτερικό θα είναι ανάγκη να απαγορευθεί ή ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων. Αυτό όμως παραβιάζει την Συνθήκη της Ρώμης. Και πιθανότατα μας οδηγεί κι εκτός ΕΕ. Τα συνεπακόλουθα δεν χρειάζεται να τα εξηγήσω. Αν κάποιοι θεωρούν τα παραπάνω κινδυνολογίες δεν έχει παρά να περιγράψει τις διαθέσιμες εναλλακτικές κινήσεις. Ώστε όλοι να καταλάβουμε πως τα συνθήματα είναι δωρεάν. Κάποια στιγμή όμως θα χρειασθεί όλοι μας να βάλουμε το πορτοφόλι μας εκεί που είναι το στόμα μας.
ΥΓ: Με προβληματίζουν σοβαρά οι αντιλήψεις που κυκλοφορούν πως όσοι ανεξαιρέτως μετείχαν στη δημόσια ζωή της χώρας ευθύνονται για την τραγική οικονομική μας κατάσταση. Ανεξάρτητα δηλαδή από τις απόψεις που υποστήριζαν, τις θέσεις που προωθούσαν και τις πολιτικές για τις οποίες αγωνίσθηκαν. Έχουν όλοι ευθύνη, υποστηρίζουν πολλοί, για την κατάντια της χώρας. Ακόμα κι όταν προειδοποιούσαν για την επερχόμενη κατάρρευση και πάλευαν για μια δυναμική πολιτική αφύπνιση και υφίσταντο τα πάνδεινα από επιθέσεις και λασπολογίες είναι συνυπεύθυνοι, σύμφωνα με πολύ κόσμο, για τα αδιέξοδα που καταλήξαμε και για τα οποία σχεδόν μονότονα προειδοποιούσαν!
Δηλαδή, τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν; Στα πλαίσια του δημοκρατικού συστήματος το μόνο μέσον που έχει στη διάθεσή του κάποιος που βρίσκεται στον πολιτικό στίβο είναι η δύναμη της πειθούς. Όταν αυτή πνίγεται από τον λαϊκισμό και την εύκολη υποσχεσιολογία των συνεχών και άκοπων παροχών, οι διέξοδοι πλέον ασφυκτικά στενεύουν. Εγώ επέλεξα ακόμη και την παραίτηση από την πολιτική, μιλώντας για καρχαρίες που είχαν πλέον κυριεύσει την δημόσια ζωή της χώρας και για την διαφθορά που είχε πλημμυρίσει σχεδόν τα πάντα. Είχα την ελπίδα πως η κίνησή μου αυτή κάποιους θα μπορούσε να αφυπνίσει. Ώστε να γίνει συνείδηση το αδιέξοδο που πλησίαζε. Μάταιος κόπος. Οι ίδιοι «ευαίσθητοι» λαϊκιστές συνέχισαν να διοικούν τα κόμματα εξουσίας και να κερδίζουν εκλογές.
Και σήμερα όλοι εκείνοι που μας κατηγορούσαν τότε σαν «κοινωνικά ανευαίσθητους» νεοφιλελεύθερους – επειδή δεν υποσχόμασταν παροχές από δανεικά – τώρα και πάλι εμφανίζονται σαν κατήγοροι των πάντων. Προσθέτοντας μάλιστα και την θρασύτατη ανακρίβεια πως η οικονομική κατάρρευση της χώρας προήλθε από τις …νεοφιλελεύθερες πολιτικές των κυβερνήσεων (!). Ας το συνειδητοποιήσουμε επιτέλους. Ο κρατισμός μας οδήγησε στα σημερινά χάλια. Κι ο κρατισμός (φορολογία και εμμονή σε μεγάλο δημόσιο τομέα) τελικά oριστικά θα μας καταστρέψει.
Πηγή:www.capital.gr
Το ελληνικό δράμα σε νέες περιπέτειες
Γ.Βαρουφάκης
• Αφού ακόμα και η κα Lagarde ψέλλισε την πιθανή συμφωνία του Παρισιού στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, κόντρα στις μανιώδεις αντιδράσεις του κ. Trichet (τις οποίες ερμηνεύω εδώ), το θέμα έχει προφανώς κλείσει. Ήδη, τις προηγούμενες μέρες δημοσιεύονται μια σειρά από πορίσματα τα οποία, αν και παραδέχονται τους ελλοχεύοντες κινδύνους, υποστηρίζουν ότι η αναδιάρθρωση είναι αναπόφευκτη και, σε τελική ανάλυση, το μη χείρον. Αυτό λέει, σύμφωνα με το Bloomberg, η Fitch (δείτε ακόμα το άρθρο του Roubini). Αν θέλετε μια πιο σοβαρή και μετρημένη προσέγγιση, προτείνω εκείνη της FTAlphaville.
• Το ζητούμενο λοιπόν έπαψε να είναι η αναδιάρθρωση αλλά το πως θα μπορέσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες να την σερβίρουν στο εσωτερικό των χωρών τους, μαζί με τα επίπονα μέτρα που πρέπει να παρθούν για να μην συμβεί η συντέλεια του κόσμου. Έτσι, μας προέκυψαν τα νέα μέτρα, οι ιδιωτικοποιήσεις της τελευταίας στιγμής και οι μεσοπρόθεσμοι οδικοί χάρτες. Αν και όλοι γνωρίζουν ότι τίποτα από αυτά δεν θα βοηθήσει στην επίλυση του προβλήματος, οι Ευρωπαίοι τα απαιτούν για να τα κομίσουν ως λάφυρα στις πρωτεύουσές τους κραδαίνοντάς τα μπροστά στα μάτια των δικών τους λαών ως ηθικά ανταλλάγματα για τα νέα θαλασσοδάνεια που επέλεξαν να μας δώσουν (αντί να κάνουν το μόνο βήμα που θα υπερνικούσε την Κρίση: Να επανασχεδιάσουν την αρχιτεκτονική του ευρώ).
• Η εβδομάδα που μας πέρασε στιγματίστηκε από την χειρότερη στιγμή της ιστορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Την απαίτηση (όπως εκφράστηκε από τον κ. Yuncker) οι ιδιωτικοποιήσεις να γίνουν από τους ίδιους τους δανειστές μας, κι όχι μόνο κατ' εντολή των δανειστών μας. Όπως έγραψα εδώ την Τετάρτη: "...ένας λαός μπορεί, αν το θελήσει, να ιδιωτικοποιήσει ό,τι θέλει όποτε θέλει, ακριβώς όπως μια οικογένεια μπορεί να πουλήσει τα κειμήλιά της. Υπάρχουν δύσκολες στιγμές που όχι μόνο νομιμοποιείται αλλά και που είναι φρόνιμο να το κάνει. Όμως αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα είναι κάτι εντελώς διαφορετικό: Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, υπό το καθεστώς του πανικού που προκάλεσε η αφροσύνη τους ένα χρόνο τώρα, αποφάσισαν ότι, όχι μόνο θα πουλήσουμε τα ασημικά της οικογένειάς μας αλλά, και εδώ είναι το ζουμί, ότι θα αναλάβουν οι ίδιοι (μέσω δικών τους ατζέντηδων) τόσο την πώληση όσο και την διάθεση των εσόδων." (Βλ. εδώ για την αγγλική έκδοση.)
• Επιμένω ότι τα ψίχουλα που θα αποφέρουν οι ιδιωτικοποιήσεις εν μέσω Κρίσης (και πτώσης όλων των εν Ελλάδι τιμών) δεν ενδιαφέρουν τους ευρωπαίους. Ξέρουν ότι πρόκειται για ψίχουλα. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι το πολιτικό κόστος ενός νέου Μνημονίου. Και θέλουν να ανταλλάξουν την ανοχή των πολιτών του Βορρά προσφέροντάς τους απτές αποδείξεις του εξευτελισμού των ελλήνων και της ουσιαστικής κατάργησης βασικών δημοκρατικών δικαιωμάτων.
• Το γεγονός ότι ένας έλληνας πολιτικός όπως η Μαρία Δαμανάκη πέφτει θύμα αυτού του εκβιασμού δεν χρήζει περαιτέρω σχολιασμού. Το μόνο που αξίζει να σημειωθεί είναι πρόκειται για την πρώτη φορά που ακούγεται η απειλή αποπομπής της Ελλάδας από το ευρώ από χείλη Ευρωπαίου ιθύνοντα (και όχι κάποιων συμβούλων, σχολιαστών, παρατρεχάμενων κλπ). Κι αυτά ήταν ελληνικά χείλη.
• Αφού ακόμα και η κα Lagarde ψέλλισε την πιθανή συμφωνία του Παρισιού στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, κόντρα στις μανιώδεις αντιδράσεις του κ. Trichet (τις οποίες ερμηνεύω εδώ), το θέμα έχει προφανώς κλείσει. Ήδη, τις προηγούμενες μέρες δημοσιεύονται μια σειρά από πορίσματα τα οποία, αν και παραδέχονται τους ελλοχεύοντες κινδύνους, υποστηρίζουν ότι η αναδιάρθρωση είναι αναπόφευκτη και, σε τελική ανάλυση, το μη χείρον. Αυτό λέει, σύμφωνα με το Bloomberg, η Fitch (δείτε ακόμα το άρθρο του Roubini). Αν θέλετε μια πιο σοβαρή και μετρημένη προσέγγιση, προτείνω εκείνη της FTAlphaville.
• Το ζητούμενο λοιπόν έπαψε να είναι η αναδιάρθρωση αλλά το πως θα μπορέσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες να την σερβίρουν στο εσωτερικό των χωρών τους, μαζί με τα επίπονα μέτρα που πρέπει να παρθούν για να μην συμβεί η συντέλεια του κόσμου. Έτσι, μας προέκυψαν τα νέα μέτρα, οι ιδιωτικοποιήσεις της τελευταίας στιγμής και οι μεσοπρόθεσμοι οδικοί χάρτες. Αν και όλοι γνωρίζουν ότι τίποτα από αυτά δεν θα βοηθήσει στην επίλυση του προβλήματος, οι Ευρωπαίοι τα απαιτούν για να τα κομίσουν ως λάφυρα στις πρωτεύουσές τους κραδαίνοντάς τα μπροστά στα μάτια των δικών τους λαών ως ηθικά ανταλλάγματα για τα νέα θαλασσοδάνεια που επέλεξαν να μας δώσουν (αντί να κάνουν το μόνο βήμα που θα υπερνικούσε την Κρίση: Να επανασχεδιάσουν την αρχιτεκτονική του ευρώ).
• Η εβδομάδα που μας πέρασε στιγματίστηκε από την χειρότερη στιγμή της ιστορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Την απαίτηση (όπως εκφράστηκε από τον κ. Yuncker) οι ιδιωτικοποιήσεις να γίνουν από τους ίδιους τους δανειστές μας, κι όχι μόνο κατ' εντολή των δανειστών μας. Όπως έγραψα εδώ την Τετάρτη: "...ένας λαός μπορεί, αν το θελήσει, να ιδιωτικοποιήσει ό,τι θέλει όποτε θέλει, ακριβώς όπως μια οικογένεια μπορεί να πουλήσει τα κειμήλιά της. Υπάρχουν δύσκολες στιγμές που όχι μόνο νομιμοποιείται αλλά και που είναι φρόνιμο να το κάνει. Όμως αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα είναι κάτι εντελώς διαφορετικό: Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, υπό το καθεστώς του πανικού που προκάλεσε η αφροσύνη τους ένα χρόνο τώρα, αποφάσισαν ότι, όχι μόνο θα πουλήσουμε τα ασημικά της οικογένειάς μας αλλά, και εδώ είναι το ζουμί, ότι θα αναλάβουν οι ίδιοι (μέσω δικών τους ατζέντηδων) τόσο την πώληση όσο και την διάθεση των εσόδων." (Βλ. εδώ για την αγγλική έκδοση.)
• Επιμένω ότι τα ψίχουλα που θα αποφέρουν οι ιδιωτικοποιήσεις εν μέσω Κρίσης (και πτώσης όλων των εν Ελλάδι τιμών) δεν ενδιαφέρουν τους ευρωπαίους. Ξέρουν ότι πρόκειται για ψίχουλα. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι το πολιτικό κόστος ενός νέου Μνημονίου. Και θέλουν να ανταλλάξουν την ανοχή των πολιτών του Βορρά προσφέροντάς τους απτές αποδείξεις του εξευτελισμού των ελλήνων και της ουσιαστικής κατάργησης βασικών δημοκρατικών δικαιωμάτων.
• Το γεγονός ότι ένας έλληνας πολιτικός όπως η Μαρία Δαμανάκη πέφτει θύμα αυτού του εκβιασμού δεν χρήζει περαιτέρω σχολιασμού. Το μόνο που αξίζει να σημειωθεί είναι πρόκειται για την πρώτη φορά που ακούγεται η απειλή αποπομπής της Ελλάδας από το ευρώ από χείλη Ευρωπαίου ιθύνοντα (και όχι κάποιων συμβούλων, σχολιαστών, παρατρεχάμενων κλπ). Κι αυτά ήταν ελληνικά χείλη.
Βόρεια Κορέα της Ευρώπης
Βόρεια Κορέα της Ευρώπης
του Τάσου Τέλλογλου 27/05/2011
έξοδος Ελλάδας από ευρώ
δραχμή
Η κυρία Δαμανάκη είπε το αυτονόητο για όσους ζουν ακόμα στο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Ότι σε όλες τις σοβαρές υπηρεσίες υπουργείων Οικονομικών της Ευρώπης, ειδικά αυτές των χωρών τα ομόλογα των οποίων βαθμολογούνται με 3Α,κάνουν έναν απλό λογαριασμό: Πόσο θα μας στοιχίσει να μείνουν οι Έλληνες, πόσο θα μας στοιχίσει αν φύγουν.
Ο λογαριασμός αυτός, παραδέχομαι δεν είναι τόσο απλός. Θα μεταδοθεί ο ιός της ελληνικής αποχώρησης σε άλλη χώρα, θα οδηγήσει η στάση πληρωμών της Ελλάδας την ανάγκη να εκταμιευθούν μεγάλα ποσά για τις τράπεζες αυτών των χωρών που έχουν επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα. Μόνο στη Γερμανία με βάση στατιστική που δημοσιεύθηκε χθες το ύψος των ομολόγων αυτών φθάνει τα 14 δις ευρώ και επειδή ένα τμήμα (50% περίπου) ανήκει σε τράπεζες με συμμετοχή των κρατιδίων το ποσό αυτό θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό τους.
Τι άλλα έχουμε; 92 δις των ελληνικών Τραπεζών στην ΕΚΤ συν το ποσόν του μνημονίου. Κι όμως πώς θα πάνε οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών στα κοινοβούλιά τους μέσα σε ένα χρόνο να ζητήσουν νέα βοήθεια προς την Ελλάδα; Κι αν δεν φτάσει και αυτή; Με συναδέλφους της που είναι αντιμέτωποι με αυτά τα διλήμματα βρίσκεται καθημερινά η κα Δαμανάκη και με την πραγματικότητα ότι η Ελλάδα αργά αλλά σταθερά μετατρέπεται μετά από μία 15ετία και πάλι κάτι σαν τη «Βόρεια Κορέα» της ΕΕ. Όσοι αντέδρασαν στη δήλωσή της καλά θα κάνουν να διαβάσουν με προσοχή τη δήλωση του ηγέτη χάρη στον οποίο ο Κ.Καραμανλής (ο πρεσβύτερος φυσικά ) μας κατέστησε πλήρες μέλος της ΕΟΚ, τον πρώην πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας κ Βαλερύ Ζισκάρ ντ Εσταίν. Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας απάντησε στο ερώτημα που βασανίζει τους άλλους Ευρωπαίους και είπε πολύ απλά ότι η έξωσή μας θα βοηθούσε την Ευρώπη περισσότερο από την επιβάρυνση που θα τη δημιουργούσε. Ο κ ντ Εσταίν έκανε τη δήλωση σε χρόνο ανύποπτο, δεν έχει σχέση με την ελληνική πολιτική αντιπαράθεση και απέδειξε σε καιρούς πολύ πιο δύσκολους τα αισθήματα που τρέφει για τη χώρα μας.
Μήπως είναι καιρός να κοιταχτούμε στον καθρέφτη;
του Τάσου Τέλλογλου 27/05/2011
έξοδος Ελλάδας από ευρώ
δραχμή
Η κυρία Δαμανάκη είπε το αυτονόητο για όσους ζουν ακόμα στο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Ότι σε όλες τις σοβαρές υπηρεσίες υπουργείων Οικονομικών της Ευρώπης, ειδικά αυτές των χωρών τα ομόλογα των οποίων βαθμολογούνται με 3Α,κάνουν έναν απλό λογαριασμό: Πόσο θα μας στοιχίσει να μείνουν οι Έλληνες, πόσο θα μας στοιχίσει αν φύγουν.
Ο λογαριασμός αυτός, παραδέχομαι δεν είναι τόσο απλός. Θα μεταδοθεί ο ιός της ελληνικής αποχώρησης σε άλλη χώρα, θα οδηγήσει η στάση πληρωμών της Ελλάδας την ανάγκη να εκταμιευθούν μεγάλα ποσά για τις τράπεζες αυτών των χωρών που έχουν επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα. Μόνο στη Γερμανία με βάση στατιστική που δημοσιεύθηκε χθες το ύψος των ομολόγων αυτών φθάνει τα 14 δις ευρώ και επειδή ένα τμήμα (50% περίπου) ανήκει σε τράπεζες με συμμετοχή των κρατιδίων το ποσό αυτό θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό τους.
Τι άλλα έχουμε; 92 δις των ελληνικών Τραπεζών στην ΕΚΤ συν το ποσόν του μνημονίου. Κι όμως πώς θα πάνε οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών στα κοινοβούλιά τους μέσα σε ένα χρόνο να ζητήσουν νέα βοήθεια προς την Ελλάδα; Κι αν δεν φτάσει και αυτή; Με συναδέλφους της που είναι αντιμέτωποι με αυτά τα διλήμματα βρίσκεται καθημερινά η κα Δαμανάκη και με την πραγματικότητα ότι η Ελλάδα αργά αλλά σταθερά μετατρέπεται μετά από μία 15ετία και πάλι κάτι σαν τη «Βόρεια Κορέα» της ΕΕ. Όσοι αντέδρασαν στη δήλωσή της καλά θα κάνουν να διαβάσουν με προσοχή τη δήλωση του ηγέτη χάρη στον οποίο ο Κ.Καραμανλής (ο πρεσβύτερος φυσικά ) μας κατέστησε πλήρες μέλος της ΕΟΚ, τον πρώην πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας κ Βαλερύ Ζισκάρ ντ Εσταίν. Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας απάντησε στο ερώτημα που βασανίζει τους άλλους Ευρωπαίους και είπε πολύ απλά ότι η έξωσή μας θα βοηθούσε την Ευρώπη περισσότερο από την επιβάρυνση που θα τη δημιουργούσε. Ο κ ντ Εσταίν έκανε τη δήλωση σε χρόνο ανύποπτο, δεν έχει σχέση με την ελληνική πολιτική αντιπαράθεση και απέδειξε σε καιρούς πολύ πιο δύσκολους τα αισθήματα που τρέφει για τη χώρα μας.
Μήπως είναι καιρός να κοιταχτούμε στον καθρέφτη;
Πώς μας βλέπουν
του Τάκη Μίχα 27/05/2011
H οικονομική κατάσταση Ελλάδας
Βρέθηκα πρόσφατα για μερικές εβδομάδες σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης και είχα την δυνατότητα μιλώντας με διαφορετικό κόσμο και παρακολουθώντας τα τοπικά ΜΜΕ να διαμορφώσω μια αντίληψη για την εικόνα που επικρατεί για την χώρα μας. Εν συντομία η εικόνα είναι ίσως η πιο αρνητική που υπήρξε ποτέ για την Ελλάδα. Χειρότερη ακόμα και από την εικόνα της Ελλάδας επί xούντας, Διότι τότε μπορούσε κανείς τουλάχιστον να υποστηρίξει ότι η χούντα δεν εκπροσωπούσε την Ελλάδα αλλά ασκούσε την εξουσία δια της βίας. Ενώ σήμερα η εικόνα αφορά όλη την Ελλάδα.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι αυτή η αρνητική εικόνα για την χώρα μας δεν περιορίζεται στην Βόρειο Ευρώπη αλλά, όπως έδειχνε το πρόσφατο αποκαλυπτικό δημοσίευμα της International Herald Tribune , επικρατεί επίσης και κυρίως μεταξύ χωρών του Νότου όπως η Ισπανία και η Ιταλία που θεωρούν ότι η έλλειψη μεταρρυθμιστικής βούλησης στην Ελλάδα τις θέτει σε κίνδυνο.
Οι λόγοι για την αρνητική εικόνα της χώρας είναι κυρίως τρεις. Ο πρώτος αφορά το γεγονός ότι όλες οι Ελληνικές κυβερνήσεις συνεχώς ψεύδονται. Ψευδή στοιχεία έδινε η κυβέρνηση Σημίτη για να γίνουμε μέλη της ΟΝΕ, ψευδή στοιχεία έδινε η κυβέρνηση Καραμανλή σχετικά με το μέγεθος του ελλείμματος και τέλος ψέματα έλεγε η σημερινή κυβέρνηση σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που θα έκανε. Αυτή η συνεχής ψευδολογία έχει πλέον ως αποτέλεσμα ότι κανείς με σώας τας φρένας δεν λαμβάνει σοβαρά υπ όψη τις διαβεβαιώσεις των Ελλήνων ιθυνόντων.
Ο δεύτερος λόγος αφορά την φύση του προβλήματος που αντιμετωπίζει η χώρα μας: Σύμφωνα πάντοτε με την εικόνα που επικρατεί τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας δεν είναι απόρροια έκτακτων αναγκών-όπως ενός λοιμού - που αντιμετωπίζουν περιοδικά χώρες της π.χ. της Αφρικής αλλά ενός αλόγιστου δανεισμού με τις πλάτες της Γερμανίας που είχε ως στόχο να ικανοποιήσει τις ανάγκες του πολιτειοκρατικού και διεφθαρμένου ελληνικού συστήματος.
Ο τρίτος λόγος για την αρνητική εικόνα αφορά την έλλειψη βούλησης για μεταρρυθμίσεις της σημερινής κυβέρνησης. Αρχίζει πλέον να γίνεται απολύτως κατανοητό ότι το πρωταρχικό μέλημα της κυβέρνησης (και ίσως και των άλλων κομμάτων) δεν είναι η έξοδος από την κρίση αλλά η διάσωση του πελατειοκρατικου συστήματος κάτι που ασφαλώς προϋποθέτει την έντονη παρουσία του κράτους στην οικονομία. Αυτό άλλωστε εξηγεί το γεγονός ότι τόσο καιρό τώρα δεν έχει γίνει καμιά αποκρατικοποίηση και δεν έχει απολυθεί κανένας δημόσιος υπάλληλος. Όταν σε χώρες όπως η Ανατολική Γερμανία έγιναν 1000 αποκρατικοποιήσεις σε ένα έτος και στην Τσεχία πάνω από 2000 στο ίδιο χρονικό διάστημα, τότε είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσει κανείς το γεγονός ότι σε μια περίοδο δυο ετών δεν έγινε ούτε μια(!!) αποκρατικοποίηση στην Ελλάδα. Και όπως αναφέραμε παραπάνω αυτή η αντίληψη επικρατεί έντονα και στις «αδελφές» χώρες του Νότου. Στην συνάντηση της 6 Μαΐου στο Λουξεμβούργο ,σύμφωνα με το ρεπορτάζ της IHT, η πιο έντονη κριτική για την έλλειψη μεταρρυθμιστικής βούλησης από την ελληνική κυβέρνηση ασκήθηκε από τις χώρες του Νότου και κυρίως την Ισπανία και την Ιταλία
H οικονομική κατάσταση Ελλάδας
Βρέθηκα πρόσφατα για μερικές εβδομάδες σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης και είχα την δυνατότητα μιλώντας με διαφορετικό κόσμο και παρακολουθώντας τα τοπικά ΜΜΕ να διαμορφώσω μια αντίληψη για την εικόνα που επικρατεί για την χώρα μας. Εν συντομία η εικόνα είναι ίσως η πιο αρνητική που υπήρξε ποτέ για την Ελλάδα. Χειρότερη ακόμα και από την εικόνα της Ελλάδας επί xούντας, Διότι τότε μπορούσε κανείς τουλάχιστον να υποστηρίξει ότι η χούντα δεν εκπροσωπούσε την Ελλάδα αλλά ασκούσε την εξουσία δια της βίας. Ενώ σήμερα η εικόνα αφορά όλη την Ελλάδα.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι αυτή η αρνητική εικόνα για την χώρα μας δεν περιορίζεται στην Βόρειο Ευρώπη αλλά, όπως έδειχνε το πρόσφατο αποκαλυπτικό δημοσίευμα της International Herald Tribune , επικρατεί επίσης και κυρίως μεταξύ χωρών του Νότου όπως η Ισπανία και η Ιταλία που θεωρούν ότι η έλλειψη μεταρρυθμιστικής βούλησης στην Ελλάδα τις θέτει σε κίνδυνο.
Οι λόγοι για την αρνητική εικόνα της χώρας είναι κυρίως τρεις. Ο πρώτος αφορά το γεγονός ότι όλες οι Ελληνικές κυβερνήσεις συνεχώς ψεύδονται. Ψευδή στοιχεία έδινε η κυβέρνηση Σημίτη για να γίνουμε μέλη της ΟΝΕ, ψευδή στοιχεία έδινε η κυβέρνηση Καραμανλή σχετικά με το μέγεθος του ελλείμματος και τέλος ψέματα έλεγε η σημερινή κυβέρνηση σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που θα έκανε. Αυτή η συνεχής ψευδολογία έχει πλέον ως αποτέλεσμα ότι κανείς με σώας τας φρένας δεν λαμβάνει σοβαρά υπ όψη τις διαβεβαιώσεις των Ελλήνων ιθυνόντων.
Ο δεύτερος λόγος αφορά την φύση του προβλήματος που αντιμετωπίζει η χώρα μας: Σύμφωνα πάντοτε με την εικόνα που επικρατεί τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας δεν είναι απόρροια έκτακτων αναγκών-όπως ενός λοιμού - που αντιμετωπίζουν περιοδικά χώρες της π.χ. της Αφρικής αλλά ενός αλόγιστου δανεισμού με τις πλάτες της Γερμανίας που είχε ως στόχο να ικανοποιήσει τις ανάγκες του πολιτειοκρατικού και διεφθαρμένου ελληνικού συστήματος.
Ο τρίτος λόγος για την αρνητική εικόνα αφορά την έλλειψη βούλησης για μεταρρυθμίσεις της σημερινής κυβέρνησης. Αρχίζει πλέον να γίνεται απολύτως κατανοητό ότι το πρωταρχικό μέλημα της κυβέρνησης (και ίσως και των άλλων κομμάτων) δεν είναι η έξοδος από την κρίση αλλά η διάσωση του πελατειοκρατικου συστήματος κάτι που ασφαλώς προϋποθέτει την έντονη παρουσία του κράτους στην οικονομία. Αυτό άλλωστε εξηγεί το γεγονός ότι τόσο καιρό τώρα δεν έχει γίνει καμιά αποκρατικοποίηση και δεν έχει απολυθεί κανένας δημόσιος υπάλληλος. Όταν σε χώρες όπως η Ανατολική Γερμανία έγιναν 1000 αποκρατικοποιήσεις σε ένα έτος και στην Τσεχία πάνω από 2000 στο ίδιο χρονικό διάστημα, τότε είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσει κανείς το γεγονός ότι σε μια περίοδο δυο ετών δεν έγινε ούτε μια(!!) αποκρατικοποίηση στην Ελλάδα. Και όπως αναφέραμε παραπάνω αυτή η αντίληψη επικρατεί έντονα και στις «αδελφές» χώρες του Νότου. Στην συνάντηση της 6 Μαΐου στο Λουξεμβούργο ,σύμφωνα με το ρεπορτάζ της IHT, η πιο έντονη κριτική για την έλλειψη μεταρρυθμιστικής βούλησης από την ελληνική κυβέρνηση ασκήθηκε από τις χώρες του Νότου και κυρίως την Ισπανία και την Ιταλία
Τετάρτη 25 Μαΐου 2011
Ο Σαμαράς δεν κρατιέται και στο εξωτερικό επικρατεί χασμωδία
Ο Σαμαράς δεν κρατιέται και στο εξωτερικό επικρατεί χασμωδία
Άγγελος Στάγκος
25 Μαϊ 2011
Δυστυχώς τα πράγματα είναι χειρότερα από πολύ άσχημα. Όχι μόνο γιατί η χώρα έχει τα μαύρα της τα χάλια, ούτε γιατί τα χτυπήματα πάνω στους φορολογούμενους πολίτες (ξεχωριστοί από εκείνους που φοροδιαφεύγουν μετά μανίας και υποδύονται συνεχώς τους κεραυνόπληκτους) πέφτουν βροχή. Θα μπορούσε να υπάρχει και ελπίδα πίσω από αυτά. Όμως ούτε η ελπίδα επιτρέπεται, αν κάποιος δει στα σοβαρά αυτά που λέει ο Σαμαράς, δηλαδή η πιθανή εναλλακτική λύση στη διακυβέρνηση της Ελλάδας και ταυτόχρονα παρακολουθεί την κακόφωνη χασμωδία που δημιουργούν οι ευρωπαίοι ηγέτες και παράγοντες σε συνεργασία με ειδικούς και ξένους δημοσιογράφους που προτείνουν συνταγές, δηλαδή οι σωτήρες που περιμένουμε πως και πως.
Οπως αναμενόταν λοιπόν, ο Σαμαράς είπε όχι σχεδόν σε όλα τα μέτρα που περιλαμβάνει το νέο πακέτο της κυβέρνησης και είναι αντιπαθητικά. Ακόμη και στις αποκρατικοποιήσεις, που υποτίθεται ότι τις θέλει είπε ότι πρέπει να γίνουν αφού αλλάξει το κλίμα για να μη πουληθούν φτηνά, ενώ η λογική λέει να δοθούν (όχι βέβαια τζάμπα) για να αλλάξει το κλίμα, αν ελαφρύνει το δημόσιο, μπας και έλθουν επενδύσεις. Στην πραγματικότητα, ο άνθρωπος προωθεί ό,τι ακούγεται ευχάριστα ( μείωση του ΦΠΑ, νομιμοποίηση ή τακτοποίηση αυθαιρέτων, κατάργηση του πόθεν έσχες κλπ) και λέει όχι σε ό,τι μπορεί να βλάψει την πορεία του προς την εξουσία.
Γιατί την βλέπει την εξουσία, θεωρεί ότι είναι πολύ κοντά της και το μάτι του γυαλίζει , όπως ακριβώς γυάλιζε το μάτι του Γ. Παπανδρέου μετά τις ευρωεκλογές του 2009 και πριν από αυτόν του Κ. Καραμανλή στις αρχές του 2004 και πάει λέγοντας…Δεν έχει σημασία τι θα κάνει αν και όταν κατακτήσει την εξουσία, αρκεί να μην κάνει καμμιά τρέλα “για την πατρίδα” (τίτλος πατριωτικού μυθιστορήματος της προγιαγιάς Πηνελόπης Δέλτα) όπως συνηθίζει να λέει και μας βγάλει από την Ευρωζώνη, ή την Ευρωπαϊκή Ενωση αρνούμενος να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της Τρόϊκα. Σε αυτή την περίπτωση θα την βάψουμε όλοι μαζί… Προς το παρόν πάντως είναι φανερό ότι ο Α. Σαμαράς γουστάρει τόσο να έλθει στην εξουσία, που δεν κρατιέται, αλλά να δούμε τι θα κάνει όταν την πάρει, ειδικά τώρα.
Αλλά και αυτοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μαζί με άλλους διεθνείς, έχουν βαλθεί να μας μουρλάνουν. Από τη μία έχουμε τους αγγλόσάξονες που επιμένουν ότι πρέπει να πάμε για αναδιάρθρωση, επιμήκυνση, ή ακόμη και για πτώχευση και βρίζουν τον Τρισέ, που δεν το επιτρέπει. Από την άλλη πλευρά έχουμε τους γερμανούς που και αυτοί καλοβλέπουν μία αναδιάρθρωση, ή ότιδήποτε άλλο, αρκεί να μην χρειαστεί να εκταμιεύσουν. Στη μέση έχουμε τους παράγοντες της Ευρωζώνης και της Κομισιόν που προσπαθούν να ελιχθούν. Από δίπλα τους άλλους που ζητούν κτίρια και οικόπεδα για εγγυήσεις, ενώ έχουν σκάσει μύτη ισπανοί και ιταλοί που μας θεωρούν πιο παρακατιανούς από τους ίδιους και μας σνομπάρουν κανονικά. Αφήστε και την συζήτηση κατά πόσο η πολιτική του Μνημονίου είναι η σωστή, ή μήπως απαιτείται χαλάρωση και ρευστότητα σε όλη την Ευρώπη, ακόμη και για την περίπτωσή μας.
Ολα αυτά γίνονται, λέγονται και παίζονται στου…κασίδη το κεφάλι, που σημαίνει στο κεφάλι μας. Αλλοι μας βαρούν, άλλοι θέλουν να μας σώσουν, άλλοι να μας διώξουν, άλλοι να μας λεηλατήσουν και άλλοι να μας νουθετήσουν, με αποτέλεσμα να μη βγαίνει άκρη. Ούτε εμείς δείχνουμε ότι θέλουμε να σωθούμε, ούτε και οι άλλοι ότι ξέρουν επιτέλους τι τους γίνεται, ή τι πρέπει να γίνει για μας. Άρα βολοδέρνουμε, αφήστε που μπορεί να μας προκύψουν και εκλογές.
Άγγελος Στάγκος
25 Μαϊ 2011
Δυστυχώς τα πράγματα είναι χειρότερα από πολύ άσχημα. Όχι μόνο γιατί η χώρα έχει τα μαύρα της τα χάλια, ούτε γιατί τα χτυπήματα πάνω στους φορολογούμενους πολίτες (ξεχωριστοί από εκείνους που φοροδιαφεύγουν μετά μανίας και υποδύονται συνεχώς τους κεραυνόπληκτους) πέφτουν βροχή. Θα μπορούσε να υπάρχει και ελπίδα πίσω από αυτά. Όμως ούτε η ελπίδα επιτρέπεται, αν κάποιος δει στα σοβαρά αυτά που λέει ο Σαμαράς, δηλαδή η πιθανή εναλλακτική λύση στη διακυβέρνηση της Ελλάδας και ταυτόχρονα παρακολουθεί την κακόφωνη χασμωδία που δημιουργούν οι ευρωπαίοι ηγέτες και παράγοντες σε συνεργασία με ειδικούς και ξένους δημοσιογράφους που προτείνουν συνταγές, δηλαδή οι σωτήρες που περιμένουμε πως και πως.
Οπως αναμενόταν λοιπόν, ο Σαμαράς είπε όχι σχεδόν σε όλα τα μέτρα που περιλαμβάνει το νέο πακέτο της κυβέρνησης και είναι αντιπαθητικά. Ακόμη και στις αποκρατικοποιήσεις, που υποτίθεται ότι τις θέλει είπε ότι πρέπει να γίνουν αφού αλλάξει το κλίμα για να μη πουληθούν φτηνά, ενώ η λογική λέει να δοθούν (όχι βέβαια τζάμπα) για να αλλάξει το κλίμα, αν ελαφρύνει το δημόσιο, μπας και έλθουν επενδύσεις. Στην πραγματικότητα, ο άνθρωπος προωθεί ό,τι ακούγεται ευχάριστα ( μείωση του ΦΠΑ, νομιμοποίηση ή τακτοποίηση αυθαιρέτων, κατάργηση του πόθεν έσχες κλπ) και λέει όχι σε ό,τι μπορεί να βλάψει την πορεία του προς την εξουσία.
Γιατί την βλέπει την εξουσία, θεωρεί ότι είναι πολύ κοντά της και το μάτι του γυαλίζει , όπως ακριβώς γυάλιζε το μάτι του Γ. Παπανδρέου μετά τις ευρωεκλογές του 2009 και πριν από αυτόν του Κ. Καραμανλή στις αρχές του 2004 και πάει λέγοντας…Δεν έχει σημασία τι θα κάνει αν και όταν κατακτήσει την εξουσία, αρκεί να μην κάνει καμμιά τρέλα “για την πατρίδα” (τίτλος πατριωτικού μυθιστορήματος της προγιαγιάς Πηνελόπης Δέλτα) όπως συνηθίζει να λέει και μας βγάλει από την Ευρωζώνη, ή την Ευρωπαϊκή Ενωση αρνούμενος να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της Τρόϊκα. Σε αυτή την περίπτωση θα την βάψουμε όλοι μαζί… Προς το παρόν πάντως είναι φανερό ότι ο Α. Σαμαράς γουστάρει τόσο να έλθει στην εξουσία, που δεν κρατιέται, αλλά να δούμε τι θα κάνει όταν την πάρει, ειδικά τώρα.
Αλλά και αυτοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μαζί με άλλους διεθνείς, έχουν βαλθεί να μας μουρλάνουν. Από τη μία έχουμε τους αγγλόσάξονες που επιμένουν ότι πρέπει να πάμε για αναδιάρθρωση, επιμήκυνση, ή ακόμη και για πτώχευση και βρίζουν τον Τρισέ, που δεν το επιτρέπει. Από την άλλη πλευρά έχουμε τους γερμανούς που και αυτοί καλοβλέπουν μία αναδιάρθρωση, ή ότιδήποτε άλλο, αρκεί να μην χρειαστεί να εκταμιεύσουν. Στη μέση έχουμε τους παράγοντες της Ευρωζώνης και της Κομισιόν που προσπαθούν να ελιχθούν. Από δίπλα τους άλλους που ζητούν κτίρια και οικόπεδα για εγγυήσεις, ενώ έχουν σκάσει μύτη ισπανοί και ιταλοί που μας θεωρούν πιο παρακατιανούς από τους ίδιους και μας σνομπάρουν κανονικά. Αφήστε και την συζήτηση κατά πόσο η πολιτική του Μνημονίου είναι η σωστή, ή μήπως απαιτείται χαλάρωση και ρευστότητα σε όλη την Ευρώπη, ακόμη και για την περίπτωσή μας.
Ολα αυτά γίνονται, λέγονται και παίζονται στου…κασίδη το κεφάλι, που σημαίνει στο κεφάλι μας. Αλλοι μας βαρούν, άλλοι θέλουν να μας σώσουν, άλλοι να μας διώξουν, άλλοι να μας λεηλατήσουν και άλλοι να μας νουθετήσουν, με αποτέλεσμα να μη βγαίνει άκρη. Ούτε εμείς δείχνουμε ότι θέλουμε να σωθούμε, ούτε και οι άλλοι ότι ξέρουν επιτέλους τι τους γίνεται, ή τι πρέπει να γίνει για μας. Άρα βολοδέρνουμε, αφήστε που μπορεί να μας προκύψουν και εκλογές.
Τρίτη 24 Μαΐου 2011
Πρόταση Δημιουργικών Πολιτών: Ταμείο Επόμενων Γενεών
Η Ιδέα.
Ένας φορέας με τίτλο Ταμείο Επόμενων Γενεών, (με μορφή α.ε.), είναι η πρότασή των Δημιουργικών Πολιτών για την συμμετοχή του Δημοσίου στην υλοποίηση όλων των μεγάλων και μικρών αναπτυξιακών έργων και την δημιουργία δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Η πρόταση των Δημιουργικών Πολιτών είναι να δημιουργηθεί ένας φορέας με τίτλο Ταμείο Επόμενων Γενεών, στο οποίο θα μεταβιβάσει το Δημόσιο όλα όσα σήμερα σκοπεύει να πουλήσει, (δηλαδή να ξεπουλήσει με τις χαμηλές σημερινές αξίες).
Έτσι το ΤΕΓ θα συμμετέχει με ένα σεβαστό ποσοστό στην αξιοποίηση των περιουσιακών αυτών στοιχείων, χρησιμοποιώντας και ένα σημαντικό μέρος του καλυμμένου με τουριστικά ακίνητα ομολόγου που θα εκδοθεί.
Οι συμμετοχές αυτές μέσω του ΤΕΓ θα αποτελούν τις συμμετοχές του Δημοσίου στα αναπτυξιακά έργα και θα συμβάλουν στη δημιουργία δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Στο Δημόσιο αυτό Ταμείο Επόμενων Γενεών α.ε. θα είναι εύκολα δυνατή η μεταβίβαση Δημοσίων εκτάσεων, χωρίς να απαιτείται η πώλησή τους.
Με το ΤΕΓ θα συμμετέχει το Δημόσιο :
Στα αναπτυξιακά έργα των περιφερειών και των δήμων του «Καλλικράτη» με ΣΔΙΤ.
Στα μεγάλα έργα υποδομής (δρόμοι, αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες κλπ)
Στα μεγάλα τουριστικά projects, με τη συμμετοχή των τραπεζών ή και άλλων επενδυτών.
Στα μεγάλα τουριστικο-οικιστικά projects, (με Π.Ε.Ρ.ΠΟ.), επίσης με τη συμμετοχή των τραπεζών ή και άλλων επενδυτών.
Στον εκσυγχρονισμό των σημαντικών τουριστικών μας μονάδων, για να μην οδηγηθούν στην εκποίηση λόγω της παλαιότητάς τους.
Το Ταμείο Επόμενων Γενεών θα πρέπει να διοικείται με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια.
Θα έχει, πιθανόν, τη δομή τραπεζικού φορέα και σκοπός του θα είναι η δημιουργία πλούτου για τις επόμενες γενεές.
Πιστεύουμε ότι το ΤΕΓ, θα δημιουργήσει σημαντικό πλούτο, η αύξηση του οποίου, θα βοηθήσει τις επόμενες γενεές να εξοφλήσουν σημαντικό μέρος από τα χρέη που τους έχουμε φορτώσει και να αυξηθεί σημαντικά το ΑΕΠ.
Η στελέχωση και η διαχείριση του, εννοείται ότι πρέπει να εξασφαλίζεται με διαφανείς διαδικασίες.
Οι αμοιβές των στελεχών θα γίνεται με μικρούς μισθούς και ποσοστό στα κέρδη.
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΕΠΟΜΕΝΩΝ ΓΕΝΕΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ.
Κάλυψη ομολόγου
Η έκδοση του αναπτυξιακού ομολόγου θα καλύπτεται από τα τουριστικο-οικιστικά projects. Δηλαδή:
1. Από τα τουριστικο-οικιστικά projects σε μαρίνες - συνολικά, περίπου 20.000 υπερπολυτελείς κατοικίες.
2. Από τα τουριστικο-οικιστικά projects πυκνής δόμησης sun set view (μορφής Σαντορίνης, Φολεγάνδρου κ.ά.) - περίπου 60.000 υπερπολυτελείς κατοικίες.
3. Από τα ακίνητα της «επιχειρηματικής» αξιοποίησης εκατοντάδων μεμονωμένων ακινήτων του Δημοσίου.
4. Από ακίνητα πού ήδη υπάρχουν (αυτά δεν χρειάζεται να πωληθούν, δηλαδή να ξεπουληθούν στις πολύ χαμηλές σημερινές τιμές).
Στην Ελλάδα «δεν υπάρχουν λεφτά», υπάρχει όμως πλούτος που μπορεί να αποδώσει πολλά λεφτά.
Χρήση ομολόγου
1. Πληρωμή ποσοστού μισθών και συντάξεων του Δημοσίου (π.χ., το 50% των πάνω από τα 2.000 ευρώ).
2. Εξόφληση ΟΛΩΝ των υποχρεώσεων του Δημοσίου.
3. Χρηματοδότηση των περιφερειών και δήμων του «Καλλικράτη» για αναπτυξιακά έργα.
4. Χρηματοδότηση (μέσω τραπεζών, μετά από business plan) μεγάλων τουριστικών projects.
Η εμπλοκή των τραπεζών θα τους αποφέρει μεγάλα οφέλη. Θα λύσει και το πρόβλημα της ταμειακής τους ρευστότητας. Το πρόβλημα του χρέους δεν λύνεται με δανεικά.
5. Εκσυγχρονισμός τουριστικών μονάδων, που τώρα οδηγούνται στην εκποίηση σε πολύ χαμηλές τιμές.
6. Χρηματοδότηση μεγάλων έργων υποδομής (δρόμοι, αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες κ.λπ.). Έτσι, τα κέρδη από τη μελλοντική εκμετάλλευση θα μείνουν στην Ελλάδα. Δεν θα φύγουν έξω.
7. Χρηματοδότηση μεγάλων οικιστικών τουριστικών projects (έχουν μελετηθεί αντίστοιχα projects της Ισπανίας για την αποφυγή των λαθών και των ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ επιπτώσεων - π.χ. νέα εκμετάλλευση Fractional για αξιοποίηση όλον το χρόνο).
8. Χρηματοδότηση μεγάλων οικιστικών μαρίνων για δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας.
9. Δημιουργία κλειστών θέσεων πάρκινγκ για να ελευθερωθούν οι δρόμοι των ελληνικών πόλεων και προαστίων από τα χιλιάδες αυτοκίνητα, δηλαδή δημιουργία ανθρώπινων πόλεων με πολλά θετικά οφέλη (πράσινο, μείωση ρύπων, αύξηση τουριστικής κίνησης κ.λπ.). Απαιτούνται πιο πολλές από 800.000 θέσεις, δηλ. 8.000 ακίνητα των 100 θέσεων.
10. «Επιχειρηματική» αξιοποίηση εκατοντάδων μεμονωμένων ακινήτων του Δημοσίου, π.χ., μέγαρο αστυνομίας στη Συγγρού, παραλιακό γυμναστήριο Μοσχάτου, νηπιαγωγείο Ταύρου κ.ά.
11. Αγροτική ανάπτυξη μέσω της μεγιστοποίησης του ρόλου των παραγωγών, στους οποίους πρέπει να καταλήγει τουλάχιστον το 60% της λιανικής τιμής πώλησης των προϊόντων. Ο μόνος δοκιμασμένος τρόπος για να γίνει αυτό είναι το ολλανδικό σύστημα της πώλησης των προϊόντων σε «δημοπρατήρια» σε χονδρεμπόρους - διακινητές. Τα γνωστά «ρολόγια». Σύστημα που ήδη λειτουργεί επιτυχώς πάνω από εκατόν πενήντα χρόνια στην Ολλανδία, με πολλαπλά οφέλη.
12. Χρηματοδότηση κατασκευής 160-200 μικρών σκαφών με 50-60 καμπίνες για μικρές, κυκλικές, ημερήσιες κρουαζιέρες στα μικρά ελληνικά νησιά.
΄Εκδοση ομολόγου
Έκδοση καλυμμένου, εγγυημένου από ακίνητα Δημοσίου, ομολόγου εσωτερικής κυκλοφορίας (ανωνύμων-στον κομιστή), ύψους 48 δις €, 10ετούς διάρκειας, με επιτόκιο, π.χ. euribor +1,5%. Η εκτύπωση του ομολόγου θα διασφαλίζει τη μη παραχάραξή του.
Τα ακίνητα του Δημοσίου που θα το καλύπτουν άλλα υπάρχουν (πολλά από αυτά είναι αυτά που ζητούν να πουλήσουμε) και άλλα, τα περισσότερα, θα δημιουργηθούν, θα κατασκευαστούν, ώστε να δώσουν δουλειά σε χιλιάδες εργάτες.
Θα κατασκευαστούν σε εκτάσεις του Δημοσίου όχι μεγάλης αξίας ή σε οικόπεδα που θα ανταλλαγούν με πολύ ευνοϊκούς όρους.
Οι τίτλοι του ομολόγου δεν θα πωληθούν από το Δημόσιο, αφού αυτό θα μεγάλωνε το πρόβλημα ρευστότητας της αγοράς. Θα διατεθούν κυρίως για αναπτυξιακούς σκοπούς, αλλά και για –εν μέρει-κάλυψη μισθοδοτικών και άλλων αναγκών του Δημοσίου.
Θα κυκλοφορήσει έτσι, έμμεσα, ρευστό στην αγορά και θα μπορέσει να χρηματοδοτηθεί ανάπτυξη χωρίς το φόβο πληθωριστικών φαινομένων.
Το Δημόσιο θα ανακτήσει το μεγαλύτερο μέρος, πιθανότατα και ολόκληρο, αυτού του ομολόγου από την είσπραξη του Φ.Π.Α., τους όποιους άλλους φόρους και, κυρίως, από την ανάπτυξη της οικονομίας και τη μεγάλη αύξηση του Α.Ε.Π..
Η έκδοση θα γίνει σε τίτλους των 1, 2, 15, 75, 150 € (1 δις τεμάχια επί 1 € συν 1 δις τεμ. επί 2 € συν 1 δις τεμ. επί 15 € συν 200 χιλ. τεμ. επί 75 € και 100 χιλ. τεμ. επί 150 €)= 48 δις €.
Επί των τίτλων θα αναγράφεται η αντίστοιχη αξία για κάθε ένα χρόνο, ενώ –λόγω της μικρής ομολογιακής αξίας των τίτλων- θα είναι δυνατή η καθημερινή κυκλοφορία τους.
Στη λήξη τους οι κάτοχοι θα αποκτούν ακίνητα με 30% έκπτωση σε σχέση με τους άλλους αγοραστές
Ένας φορέας με τίτλο Ταμείο Επόμενων Γενεών, (με μορφή α.ε.), είναι η πρότασή των Δημιουργικών Πολιτών για την συμμετοχή του Δημοσίου στην υλοποίηση όλων των μεγάλων και μικρών αναπτυξιακών έργων και την δημιουργία δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Η πρόταση των Δημιουργικών Πολιτών είναι να δημιουργηθεί ένας φορέας με τίτλο Ταμείο Επόμενων Γενεών, στο οποίο θα μεταβιβάσει το Δημόσιο όλα όσα σήμερα σκοπεύει να πουλήσει, (δηλαδή να ξεπουλήσει με τις χαμηλές σημερινές αξίες).
Έτσι το ΤΕΓ θα συμμετέχει με ένα σεβαστό ποσοστό στην αξιοποίηση των περιουσιακών αυτών στοιχείων, χρησιμοποιώντας και ένα σημαντικό μέρος του καλυμμένου με τουριστικά ακίνητα ομολόγου που θα εκδοθεί.
Οι συμμετοχές αυτές μέσω του ΤΕΓ θα αποτελούν τις συμμετοχές του Δημοσίου στα αναπτυξιακά έργα και θα συμβάλουν στη δημιουργία δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Στο Δημόσιο αυτό Ταμείο Επόμενων Γενεών α.ε. θα είναι εύκολα δυνατή η μεταβίβαση Δημοσίων εκτάσεων, χωρίς να απαιτείται η πώλησή τους.
Με το ΤΕΓ θα συμμετέχει το Δημόσιο :
Στα αναπτυξιακά έργα των περιφερειών και των δήμων του «Καλλικράτη» με ΣΔΙΤ.
Στα μεγάλα έργα υποδομής (δρόμοι, αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες κλπ)
Στα μεγάλα τουριστικά projects, με τη συμμετοχή των τραπεζών ή και άλλων επενδυτών.
Στα μεγάλα τουριστικο-οικιστικά projects, (με Π.Ε.Ρ.ΠΟ.), επίσης με τη συμμετοχή των τραπεζών ή και άλλων επενδυτών.
Στον εκσυγχρονισμό των σημαντικών τουριστικών μας μονάδων, για να μην οδηγηθούν στην εκποίηση λόγω της παλαιότητάς τους.
Το Ταμείο Επόμενων Γενεών θα πρέπει να διοικείται με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια.
Θα έχει, πιθανόν, τη δομή τραπεζικού φορέα και σκοπός του θα είναι η δημιουργία πλούτου για τις επόμενες γενεές.
Πιστεύουμε ότι το ΤΕΓ, θα δημιουργήσει σημαντικό πλούτο, η αύξηση του οποίου, θα βοηθήσει τις επόμενες γενεές να εξοφλήσουν σημαντικό μέρος από τα χρέη που τους έχουμε φορτώσει και να αυξηθεί σημαντικά το ΑΕΠ.
Η στελέχωση και η διαχείριση του, εννοείται ότι πρέπει να εξασφαλίζεται με διαφανείς διαδικασίες.
Οι αμοιβές των στελεχών θα γίνεται με μικρούς μισθούς και ποσοστό στα κέρδη.
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΕΠΟΜΕΝΩΝ ΓΕΝΕΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ.
Κάλυψη ομολόγου
Η έκδοση του αναπτυξιακού ομολόγου θα καλύπτεται από τα τουριστικο-οικιστικά projects. Δηλαδή:
1. Από τα τουριστικο-οικιστικά projects σε μαρίνες - συνολικά, περίπου 20.000 υπερπολυτελείς κατοικίες.
2. Από τα τουριστικο-οικιστικά projects πυκνής δόμησης sun set view (μορφής Σαντορίνης, Φολεγάνδρου κ.ά.) - περίπου 60.000 υπερπολυτελείς κατοικίες.
3. Από τα ακίνητα της «επιχειρηματικής» αξιοποίησης εκατοντάδων μεμονωμένων ακινήτων του Δημοσίου.
4. Από ακίνητα πού ήδη υπάρχουν (αυτά δεν χρειάζεται να πωληθούν, δηλαδή να ξεπουληθούν στις πολύ χαμηλές σημερινές τιμές).
Στην Ελλάδα «δεν υπάρχουν λεφτά», υπάρχει όμως πλούτος που μπορεί να αποδώσει πολλά λεφτά.
Χρήση ομολόγου
1. Πληρωμή ποσοστού μισθών και συντάξεων του Δημοσίου (π.χ., το 50% των πάνω από τα 2.000 ευρώ).
2. Εξόφληση ΟΛΩΝ των υποχρεώσεων του Δημοσίου.
3. Χρηματοδότηση των περιφερειών και δήμων του «Καλλικράτη» για αναπτυξιακά έργα.
4. Χρηματοδότηση (μέσω τραπεζών, μετά από business plan) μεγάλων τουριστικών projects.
Η εμπλοκή των τραπεζών θα τους αποφέρει μεγάλα οφέλη. Θα λύσει και το πρόβλημα της ταμειακής τους ρευστότητας. Το πρόβλημα του χρέους δεν λύνεται με δανεικά.
5. Εκσυγχρονισμός τουριστικών μονάδων, που τώρα οδηγούνται στην εκποίηση σε πολύ χαμηλές τιμές.
6. Χρηματοδότηση μεγάλων έργων υποδομής (δρόμοι, αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες κ.λπ.). Έτσι, τα κέρδη από τη μελλοντική εκμετάλλευση θα μείνουν στην Ελλάδα. Δεν θα φύγουν έξω.
7. Χρηματοδότηση μεγάλων οικιστικών τουριστικών projects (έχουν μελετηθεί αντίστοιχα projects της Ισπανίας για την αποφυγή των λαθών και των ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ επιπτώσεων - π.χ. νέα εκμετάλλευση Fractional για αξιοποίηση όλον το χρόνο).
8. Χρηματοδότηση μεγάλων οικιστικών μαρίνων για δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας.
9. Δημιουργία κλειστών θέσεων πάρκινγκ για να ελευθερωθούν οι δρόμοι των ελληνικών πόλεων και προαστίων από τα χιλιάδες αυτοκίνητα, δηλαδή δημιουργία ανθρώπινων πόλεων με πολλά θετικά οφέλη (πράσινο, μείωση ρύπων, αύξηση τουριστικής κίνησης κ.λπ.). Απαιτούνται πιο πολλές από 800.000 θέσεις, δηλ. 8.000 ακίνητα των 100 θέσεων.
10. «Επιχειρηματική» αξιοποίηση εκατοντάδων μεμονωμένων ακινήτων του Δημοσίου, π.χ., μέγαρο αστυνομίας στη Συγγρού, παραλιακό γυμναστήριο Μοσχάτου, νηπιαγωγείο Ταύρου κ.ά.
11. Αγροτική ανάπτυξη μέσω της μεγιστοποίησης του ρόλου των παραγωγών, στους οποίους πρέπει να καταλήγει τουλάχιστον το 60% της λιανικής τιμής πώλησης των προϊόντων. Ο μόνος δοκιμασμένος τρόπος για να γίνει αυτό είναι το ολλανδικό σύστημα της πώλησης των προϊόντων σε «δημοπρατήρια» σε χονδρεμπόρους - διακινητές. Τα γνωστά «ρολόγια». Σύστημα που ήδη λειτουργεί επιτυχώς πάνω από εκατόν πενήντα χρόνια στην Ολλανδία, με πολλαπλά οφέλη.
12. Χρηματοδότηση κατασκευής 160-200 μικρών σκαφών με 50-60 καμπίνες για μικρές, κυκλικές, ημερήσιες κρουαζιέρες στα μικρά ελληνικά νησιά.
΄Εκδοση ομολόγου
Έκδοση καλυμμένου, εγγυημένου από ακίνητα Δημοσίου, ομολόγου εσωτερικής κυκλοφορίας (ανωνύμων-στον κομιστή), ύψους 48 δις €, 10ετούς διάρκειας, με επιτόκιο, π.χ. euribor +1,5%. Η εκτύπωση του ομολόγου θα διασφαλίζει τη μη παραχάραξή του.
Τα ακίνητα του Δημοσίου που θα το καλύπτουν άλλα υπάρχουν (πολλά από αυτά είναι αυτά που ζητούν να πουλήσουμε) και άλλα, τα περισσότερα, θα δημιουργηθούν, θα κατασκευαστούν, ώστε να δώσουν δουλειά σε χιλιάδες εργάτες.
Θα κατασκευαστούν σε εκτάσεις του Δημοσίου όχι μεγάλης αξίας ή σε οικόπεδα που θα ανταλλαγούν με πολύ ευνοϊκούς όρους.
Οι τίτλοι του ομολόγου δεν θα πωληθούν από το Δημόσιο, αφού αυτό θα μεγάλωνε το πρόβλημα ρευστότητας της αγοράς. Θα διατεθούν κυρίως για αναπτυξιακούς σκοπούς, αλλά και για –εν μέρει-κάλυψη μισθοδοτικών και άλλων αναγκών του Δημοσίου.
Θα κυκλοφορήσει έτσι, έμμεσα, ρευστό στην αγορά και θα μπορέσει να χρηματοδοτηθεί ανάπτυξη χωρίς το φόβο πληθωριστικών φαινομένων.
Το Δημόσιο θα ανακτήσει το μεγαλύτερο μέρος, πιθανότατα και ολόκληρο, αυτού του ομολόγου από την είσπραξη του Φ.Π.Α., τους όποιους άλλους φόρους και, κυρίως, από την ανάπτυξη της οικονομίας και τη μεγάλη αύξηση του Α.Ε.Π..
Η έκδοση θα γίνει σε τίτλους των 1, 2, 15, 75, 150 € (1 δις τεμάχια επί 1 € συν 1 δις τεμ. επί 2 € συν 1 δις τεμ. επί 15 € συν 200 χιλ. τεμ. επί 75 € και 100 χιλ. τεμ. επί 150 €)= 48 δις €.
Επί των τίτλων θα αναγράφεται η αντίστοιχη αξία για κάθε ένα χρόνο, ενώ –λόγω της μικρής ομολογιακής αξίας των τίτλων- θα είναι δυνατή η καθημερινή κυκλοφορία τους.
Στη λήξη τους οι κάτοχοι θα αποκτούν ακίνητα με 30% έκπτωση σε σχέση με τους άλλους αγοραστές
Το ημερολόγιο ενός εφοριακού
Tου Σεραφειμ Κωνσταντινιδη / serkon@otenet.gr
Ανώνυμος φίλος έστειλε στη στήλη μερικές σελίδες προσωπικών σημειώσεων, που βρέθηκαν γωνία Καραγεώργη Σερβίας και Βουλής και τις δημοσιεύουμε ώστε να ενημερωθεί το κοινό για τη δυσκολία προσαρμογής στις απαιτήσεις του Μνημονίου: «Δεν ήταν περίεργο που ο υπουργός είχε συγκαλέσει σύσκεψη Σάββατο πρωί. Σε κρίσιμες περιόδους γίνονται συσκέψεις σαββατιάτικα και το θέμα ήταν σοβαρό. «Πρέπει να βρεθούν νέα φορολογικά έσοδα, γρήγορα», ήταν η εντολή της πολιτικής ηγεσίας και έπρεπε να παρουσιάσουμε προτάσεις, ώστε να σταλούν αμέσως στην τρόικα, προς έγκριση.
Βλέποντας τον προϊστάμενό μου να λέει «μάλιστα, κύριε υπουργέ» σε κάθε ανεφάρμοστη ιδέα του υφυπουργού, συνειδητοποίησα πόσο άξιος ήταν. Αυτό το πειθήνιο και υποκριτικό ύφος, τον είχε κάνει απαραίτητο, αλλά κι εγώ ο νεώτερος τμηματάρχης ήμουν ευτυχής που βρέθηκα εδώ, δηλαδή στη θέση που μπορούσα να λέω «μάλιστα, κύριε υπουργέ». Αλλωστε, γνώριζα τη λύση, ενώ η πολυετής θητεία με είχε κάνει ορθολογιστή. Η εμπειρία έλεγε ότι ούτε ο προϊστάμενος, ούτε η πολιτική ηγεσία περίμεναν δύσκολες προτάσεις. Δεν θα πρότεινα τρόπους να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών, του συστήματος πληροφορικής, της οργάνωσης των ΔΟΥ. Αυτά ήταν δύσκολα. Οταν μού δόθηκε ο λόγος, σημείωσα ότι παρότι το τμήμα μου εργάζονταν μέχρι αργά τη νύχτα, δεν είχε ολοκληρωθεί η τεχνική επεξεργασία, αλλά θα ήταν έτοιμη έως το πρωί της Δευτέρας για όσες προτάσεις εγκρίνονταν. Αρχισα, από τα εύκολα:
«Να καταργηθεί το αφορολόγητο που έχουν όλοι οι φορολογούμενοι και κυρίως οι μισθωτοί. Αυτόματα, τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Να αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες στα ακίνητα, παρότι μειώνονται οι πραγματικές τιμές ακινήτων και να φορολογηθούν. Περισσότεροι φόροι όχι μόνον από ακίνητα που μεταβιβάζονται ή κληρονομούνται, αλλά και από εκείνα που απλά υπάρχουν. Αν δεν αρκεί, να επιβληθεί έκτακτη εισφορά… Να αυξηθούν τα τέλη κυκλοφορίας στα αυτοκίνητα, ο φόρος στα τσιγάρα και τα ποτά. Τι άλλο δεν φορολογείται, αλλά καταναλώνουν οι πολίτες; Τα αναψυκτικά. Φόρος στα αναψυκτικά που θεωρούνται είδος πολυτελείας». Αντιλαμβάνομαι ότι η πολιτική ηγεσία δυσφορεί. Κάτι καλύτερο περίμεναν από εμένα, ύστερα από δύο δεκαετίες υπηρεσιακής και κοινωνικής προσφοράς. Αποκαλύπτω τη δεύτερη δέσμη μέτρων που είχα ετοιμάσει:
Κάθε μέρα εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν τα πεζοδρόμια. Να καθιερωθούν τέλη κυκλοφορίας για τους πεζούς. Διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν φορολογούμενοι που δεν πίνουν ποτά, δεν καπνίζουν και ορισμένοι ούτε οδηγούν. Πρόκειται για φοροφυγάδες στους οποίους επιβάλλεται έκτακτη εισφορά. Τέρμα στην ασυδοσία των ασυνείδητων που απολαμβάνουν αφορολόγητο περίπατο στις πλατείες. Να καταβάλλουν τον ανάλογο φόρο. Εξαιρούνται οι διερχόμενοι, όχι με βήμα περιπάτου. Είχα θριαμβεύσει. Ολοι στη σύσκεψη συμφώνησαν ότι δεν υπάρχει λόγος να δυσκολεύουμε τη ζωή μας. Λύναμε το πρόβλημα, δυσκολεύοντας τη ζωή των άλλων.»
Ανώνυμος φίλος έστειλε στη στήλη μερικές σελίδες προσωπικών σημειώσεων, που βρέθηκαν γωνία Καραγεώργη Σερβίας και Βουλής και τις δημοσιεύουμε ώστε να ενημερωθεί το κοινό για τη δυσκολία προσαρμογής στις απαιτήσεις του Μνημονίου: «Δεν ήταν περίεργο που ο υπουργός είχε συγκαλέσει σύσκεψη Σάββατο πρωί. Σε κρίσιμες περιόδους γίνονται συσκέψεις σαββατιάτικα και το θέμα ήταν σοβαρό. «Πρέπει να βρεθούν νέα φορολογικά έσοδα, γρήγορα», ήταν η εντολή της πολιτικής ηγεσίας και έπρεπε να παρουσιάσουμε προτάσεις, ώστε να σταλούν αμέσως στην τρόικα, προς έγκριση.
Βλέποντας τον προϊστάμενό μου να λέει «μάλιστα, κύριε υπουργέ» σε κάθε ανεφάρμοστη ιδέα του υφυπουργού, συνειδητοποίησα πόσο άξιος ήταν. Αυτό το πειθήνιο και υποκριτικό ύφος, τον είχε κάνει απαραίτητο, αλλά κι εγώ ο νεώτερος τμηματάρχης ήμουν ευτυχής που βρέθηκα εδώ, δηλαδή στη θέση που μπορούσα να λέω «μάλιστα, κύριε υπουργέ». Αλλωστε, γνώριζα τη λύση, ενώ η πολυετής θητεία με είχε κάνει ορθολογιστή. Η εμπειρία έλεγε ότι ούτε ο προϊστάμενος, ούτε η πολιτική ηγεσία περίμεναν δύσκολες προτάσεις. Δεν θα πρότεινα τρόπους να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών, του συστήματος πληροφορικής, της οργάνωσης των ΔΟΥ. Αυτά ήταν δύσκολα. Οταν μού δόθηκε ο λόγος, σημείωσα ότι παρότι το τμήμα μου εργάζονταν μέχρι αργά τη νύχτα, δεν είχε ολοκληρωθεί η τεχνική επεξεργασία, αλλά θα ήταν έτοιμη έως το πρωί της Δευτέρας για όσες προτάσεις εγκρίνονταν. Αρχισα, από τα εύκολα:
«Να καταργηθεί το αφορολόγητο που έχουν όλοι οι φορολογούμενοι και κυρίως οι μισθωτοί. Αυτόματα, τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Να αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες στα ακίνητα, παρότι μειώνονται οι πραγματικές τιμές ακινήτων και να φορολογηθούν. Περισσότεροι φόροι όχι μόνον από ακίνητα που μεταβιβάζονται ή κληρονομούνται, αλλά και από εκείνα που απλά υπάρχουν. Αν δεν αρκεί, να επιβληθεί έκτακτη εισφορά… Να αυξηθούν τα τέλη κυκλοφορίας στα αυτοκίνητα, ο φόρος στα τσιγάρα και τα ποτά. Τι άλλο δεν φορολογείται, αλλά καταναλώνουν οι πολίτες; Τα αναψυκτικά. Φόρος στα αναψυκτικά που θεωρούνται είδος πολυτελείας». Αντιλαμβάνομαι ότι η πολιτική ηγεσία δυσφορεί. Κάτι καλύτερο περίμεναν από εμένα, ύστερα από δύο δεκαετίες υπηρεσιακής και κοινωνικής προσφοράς. Αποκαλύπτω τη δεύτερη δέσμη μέτρων που είχα ετοιμάσει:
Κάθε μέρα εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν τα πεζοδρόμια. Να καθιερωθούν τέλη κυκλοφορίας για τους πεζούς. Διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν φορολογούμενοι που δεν πίνουν ποτά, δεν καπνίζουν και ορισμένοι ούτε οδηγούν. Πρόκειται για φοροφυγάδες στους οποίους επιβάλλεται έκτακτη εισφορά. Τέρμα στην ασυδοσία των ασυνείδητων που απολαμβάνουν αφορολόγητο περίπατο στις πλατείες. Να καταβάλλουν τον ανάλογο φόρο. Εξαιρούνται οι διερχόμενοι, όχι με βήμα περιπάτου. Είχα θριαμβεύσει. Ολοι στη σύσκεψη συμφώνησαν ότι δεν υπάρχει λόγος να δυσκολεύουμε τη ζωή μας. Λύναμε το πρόβλημα, δυσκολεύοντας τη ζωή των άλλων.»
Μια εικόνα της ελληνικής κρίσης στο σωστό μέγεθος
Πηγή: Express.gr 24/05/11
Του Κ. Λουρόπουλου
AΠO τη μελέτη των περιπτώσεων των χωρών που βρέθηκαν στον στόχο των πακέτων σωτηρίας ή και του ΔΝΤ με τον έναν ή τον άλλο τρόπο συνάγεται πως καμία περίπτωση δεν μοιάζει με την άλλη. Αργεντινή, Μεξικό, Τουρκία, Ρουμανία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία. Από κοντά αυτές τις μέρες φιγουράρουν τα προβλήματα των ΗΠΑ και χθες της υποβάθμισης της Ιταλίας σε «αρνητική προοπτική». Eπίσης χθες τα spreads της Ισπανίας, της Ελλάδας και της Ιρλανδίας δέχθηκαν ισχυρές πιέσεις και βρέθηκαν στα υψηλότερα σημεία το καθένα. Oπως λένε οι αναλυτές - οικονομολόγοι, οποιαδήποτε χώρα μπορεί να βρεθεί σε κατάσταση χρεοκοπίας, αν είχε την ατυχία είτε κακών χειρισμών εκ μέρους της είτε να βρεθεί στο στόχαστρο των κύκλων του «κακού». Η ερμηνεία ότι το «κακό παιδί» - Ελλάδα είναι υπεύθυνη που ξεκίνησε ο χορός των αποσταθεροποιητικών και κερδοσκοπικών κινήσεων δεν ευσταθεί. Εδώ και πάνω από δύο χρόνια βλέπουμε τις αδυναμίες τόσο της ευρωπαϊκής οργάνωσης και διαχείρισης ενός κοινού νομίσματος όσο και της δύναμης των πιέσεων εκ μέρους των «αγορών». Αν η Ελλάδα ήταν το «κακό παιδί», γεννάται το ερώτημα γιατί η Πορτογαλία και η Ιρλανδία παρασύρθηκαν στην κρίση; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό, αν και δεν είναι εύκολη σε λίγες γραμμές, εν τούτοις μπορεί γενικά να προδιαγραφεί: Φταίει το όλο οικοδόμημα και ο ανεπαρκής νομισματικός έλεγχος που ασκούνταν μέχρι τώρα τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο.
Ταυτόχρονα βγαίνει άλλο ένα συμπέρασμα: ότι δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτε στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ για να ελεγχθούν οι «αγορές» – δηλαδή οι παράγοντες που παράγουν και συντηρούν τις πιέσεις πάνω στις οικονομίες χωρών και ολόκληρων περιοχών. Το μέτρο του προβλήματος φαίνεται ως εξής: H γραμμένη και ελεγχόμενη παγκόσμια οικονομία είναι 77 τρισ. δολάρια, τόσο είναι το παγκόσμιο ΑΕΠ, που μετριέται από τις κυβερνήσεις, κινείται στις φανερές συναλλαγές και υφίσταται εποπτεία. Πάνω από αυτό υπάρχει μια άλλη οικονομία, αυτή των παράγωγων χρηματοοικονομικών προϊόντων κάθε είδους, η οποία σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις ανέρχεται σε 600 - 700 τρισ. δολάρια. Μόνο το 20% περίπου από αυτή την αγορά είναι γνωστό, δηλαδή ποιοι κατέχουν τίτλους, πού είναι αυτοί κ.λπ. Το υπόλοιπο είναι «άπιαστο» και ίσως ακατανόητο από τις κυβερνήσεις. Αυτό και μόνο το στοιχείο αρκεί για να γίνει αντιληπτό πως είναι αδύνατη η άσκηση οποιασδήποτε πολιτικής αν δεν ελεγχθεί αυτό το κομμάτι της οικονομίας. Oλοι όσοι ευρίσκονται και δραστηριοποιούνται σε αυτό το κομμάτι είναι οιονεί κερδοσκόποι, αφού έχουν στα χέρια τους τίτλους και συμβόλαια που ποντάρουν σε «credit events», όπως αυτά «λανσάρονται» κάθε μέρα ως πιθανά από κάθε είδους αναλυτές, τραπεζίτες, διαχειριστές κεφαλαίων και καθηγητές. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το Σάββατο ο οίκος Fitch ανέφερε πως ακόμη και παράταση της πληρωμής του χρέους της Ελλάδας (όχι μείωση) θα θεωρηθεί ως credit event χρεοκοπίας. Αυτό είναι πολύ κοντά στις ανάγκες των αγορών να έχουν ξεκάθαρους ορισμούς και να μην υπάρχει αμφιβολία, ώστε να εκτελεστούν τα σχετικά συμβόλαια που προβλέπουν το συγκεκριμένο γεγονός.
Αυτά για να ξέρουμε τι πρέπει να γίνει τελικά και πόσο συμμετέχει ο καθένας στο σημερινό πρόβλημα, μέρος του οποίου είναι η Ελλάδα.
Του Κ. Λουρόπουλου
AΠO τη μελέτη των περιπτώσεων των χωρών που βρέθηκαν στον στόχο των πακέτων σωτηρίας ή και του ΔΝΤ με τον έναν ή τον άλλο τρόπο συνάγεται πως καμία περίπτωση δεν μοιάζει με την άλλη. Αργεντινή, Μεξικό, Τουρκία, Ρουμανία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία. Από κοντά αυτές τις μέρες φιγουράρουν τα προβλήματα των ΗΠΑ και χθες της υποβάθμισης της Ιταλίας σε «αρνητική προοπτική». Eπίσης χθες τα spreads της Ισπανίας, της Ελλάδας και της Ιρλανδίας δέχθηκαν ισχυρές πιέσεις και βρέθηκαν στα υψηλότερα σημεία το καθένα. Oπως λένε οι αναλυτές - οικονομολόγοι, οποιαδήποτε χώρα μπορεί να βρεθεί σε κατάσταση χρεοκοπίας, αν είχε την ατυχία είτε κακών χειρισμών εκ μέρους της είτε να βρεθεί στο στόχαστρο των κύκλων του «κακού». Η ερμηνεία ότι το «κακό παιδί» - Ελλάδα είναι υπεύθυνη που ξεκίνησε ο χορός των αποσταθεροποιητικών και κερδοσκοπικών κινήσεων δεν ευσταθεί. Εδώ και πάνω από δύο χρόνια βλέπουμε τις αδυναμίες τόσο της ευρωπαϊκής οργάνωσης και διαχείρισης ενός κοινού νομίσματος όσο και της δύναμης των πιέσεων εκ μέρους των «αγορών». Αν η Ελλάδα ήταν το «κακό παιδί», γεννάται το ερώτημα γιατί η Πορτογαλία και η Ιρλανδία παρασύρθηκαν στην κρίση; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό, αν και δεν είναι εύκολη σε λίγες γραμμές, εν τούτοις μπορεί γενικά να προδιαγραφεί: Φταίει το όλο οικοδόμημα και ο ανεπαρκής νομισματικός έλεγχος που ασκούνταν μέχρι τώρα τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο.
Ταυτόχρονα βγαίνει άλλο ένα συμπέρασμα: ότι δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτε στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ για να ελεγχθούν οι «αγορές» – δηλαδή οι παράγοντες που παράγουν και συντηρούν τις πιέσεις πάνω στις οικονομίες χωρών και ολόκληρων περιοχών. Το μέτρο του προβλήματος φαίνεται ως εξής: H γραμμένη και ελεγχόμενη παγκόσμια οικονομία είναι 77 τρισ. δολάρια, τόσο είναι το παγκόσμιο ΑΕΠ, που μετριέται από τις κυβερνήσεις, κινείται στις φανερές συναλλαγές και υφίσταται εποπτεία. Πάνω από αυτό υπάρχει μια άλλη οικονομία, αυτή των παράγωγων χρηματοοικονομικών προϊόντων κάθε είδους, η οποία σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις ανέρχεται σε 600 - 700 τρισ. δολάρια. Μόνο το 20% περίπου από αυτή την αγορά είναι γνωστό, δηλαδή ποιοι κατέχουν τίτλους, πού είναι αυτοί κ.λπ. Το υπόλοιπο είναι «άπιαστο» και ίσως ακατανόητο από τις κυβερνήσεις. Αυτό και μόνο το στοιχείο αρκεί για να γίνει αντιληπτό πως είναι αδύνατη η άσκηση οποιασδήποτε πολιτικής αν δεν ελεγχθεί αυτό το κομμάτι της οικονομίας. Oλοι όσοι ευρίσκονται και δραστηριοποιούνται σε αυτό το κομμάτι είναι οιονεί κερδοσκόποι, αφού έχουν στα χέρια τους τίτλους και συμβόλαια που ποντάρουν σε «credit events», όπως αυτά «λανσάρονται» κάθε μέρα ως πιθανά από κάθε είδους αναλυτές, τραπεζίτες, διαχειριστές κεφαλαίων και καθηγητές. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το Σάββατο ο οίκος Fitch ανέφερε πως ακόμη και παράταση της πληρωμής του χρέους της Ελλάδας (όχι μείωση) θα θεωρηθεί ως credit event χρεοκοπίας. Αυτό είναι πολύ κοντά στις ανάγκες των αγορών να έχουν ξεκάθαρους ορισμούς και να μην υπάρχει αμφιβολία, ώστε να εκτελεστούν τα σχετικά συμβόλαια που προβλέπουν το συγκεκριμένο γεγονός.
Αυτά για να ξέρουμε τι πρέπει να γίνει τελικά και πόσο συμμετέχει ο καθένας στο σημερινό πρόβλημα, μέρος του οποίου είναι η Ελλάδα.
Δευτέρα 23 Μαΐου 2011
Πού είναι η αυτοκριτική;
του Γιώργου Λακόπουλου 23/05/2011
Υστέρα από δεκαοκτώ μήνες στην εξουσία και ένα χρόνο Τροϊκοκρατίας, η κυβέρνηση ζητάει από τις άλλες πολιτικές δυνάμεις συναίνεση και από την κοινή γνώμη ανοχή. Δεν θα ήταν κακό αν ήταν ειλικρινές. Αλλά δεν είναι. Γιατί η βάση της ειλικρίνειας είναι η αυτοκριτική. Και εδώ απουσιάζει πλήρως. Ούτε μια στιγμή δεν ακούστηκε και από κανέναν κυβερνητικό παράγοντα ότι η κυβέρνηση έκανε λάθη. Αντίθετα επιμένουν στην ορθότητα της πολιτικής τους. Αν ήταν ορθή τότε γιατί τα αποτελέσματα είναι αυτά που είναι; Και προς τι η συναίνεση αν δεν πρόκειται να υπάρξει αλλαγή πολιτικής; Αφήστε το άλλο: ο Πρωθυπουργός να ζητάει συναίνεση από τους πολιτικούς αρχηγούς και ο αντιπρόεδρός του να τους περνάει γενεές δεκατέσσερις.
Η οικονομική πολιτική οδηγείται από τη μια αποτυχία στην άλλη. Η κυβέρνηση αυτοπαγιδεύθηκε, κάνοντας κακή εφαρμογή ενός κακού Μνημονίου, στο πλαίσιο μιας κακής επιλογής προσώπων. Και εκεί που υπόσχονταν να καθαρίσει σε ένα-δυο χρόνια, τώρα που ο χρόνος συμπληρώνεται απλώς διαπιστώνει ότι βρίσκεται πιο βαθιά στο πηγάδι. Και ζητάει από τους άλλους να βοηθήσουν, για να σωθεί η οικονομία και να αλλάξει η χώρα. Αυτό είπε ο Πρωθυπουργός στο «Έθνος» την Κυριακή. Αυτό θα πει και στους πολιτικούς αρχηγούς. «Είναι αποφασισμένος» να κάνει ό,τι χρειάζεται. Καμία αντίρρηση. Αλλά το θέμα δεν είναι αν ο Πρωθυπουργός αισθάνεται αποφασισμένος, χαρούμενος, λυπημένος, ή προβληματισμένος. Είναι τι έκανε η κυβέρνησή του μέχρι σήμερα. Και αυτά που έκανε έχουν ένα αποτέλεσμα: μηδέν εις το πηλίκον.
Μειώθηκαν μισθοί και συντάξεις, κοπήκαν παροχές, αφαιρέθηκαν πόροι, ακυρώθηκαν κεκτημένα δικαιώματα. Και το αποτέλεσμα ποιο είναι; Το έλλειμμα παραμένει καρφωμένο στο 10% και το χρέος πάει για 160% του ΑΕΠ, επειδή το ΑΕΠ συρρικνώνεται. Και το χειρότερο; Η αξιοπιστία της χώρας την οποία διατυμπάνιζε η κυβέρνηση ότι αποκατέστησε, πάει περίπατο. Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο ψυχρές και ανάποδες οι σχέσεις της χώρας με τους κοινοτικούς. Ποτέ άλλοτε δεν μιλούσαν τόσο απαξιωτικά για τη χώρα και την κυβέρνησή της. Δεν υπάρχει ούτε ένας κοινοτικός αξιωματούχος που να μη δηλώνει ότι είναι απογοητευμένος με τους ρυθμούς και τις επιδόσεις της κυβερνητικής πολιτικής.
Για όλα αυτά κάποιοι φέρουν ευθύνη. Και αυτοί οι κάποιοι μετέχουν σήμερα στην κυβέρνηση που ζητάει συναίνεση. Δεν θα ήταν πιο πειστική η κυβέρνηση αν τους είχε καταλογίσει αυτά που τους βαρύνουν; Δεν θα ήταν πιο αξιόπιστη αν παραδεχόταν ότι έκανε λάθος εκτιμήσεις και πήρε λάθος αποφάσεις; Δεν θα ήταν η ιδία πιο συναινετική αν σταματούσε να τα φορτώνει όλα στους προηγούμενους, που σε τελευταία ανάλυση πλήρωσαν και γι' αυτό είναι προηγούμενοι; Δεν θα βοηθούσε αν έβαζε αυτή τη συζήτηση σε μηδενική βάση, αντί να θολώνει τα νερά, ζητώντας από τους άλλους να συνδράμουν αλλά να μην ξεκαθαρίζει ακριβώς σε τι να συνδράμουν; Δεν θα ήταν προς το συμφέρον της οικονομίας αν ο Πρωθυπουργός πρότεινε ακόμη και συγκυβέρνηση στην αξιωματική αντιπολίτευση; Δεν θα ήταν πιο αφοπλιστική στους επικριτές της σε τελευταία ανάλυση, αν ομολογούσε ότι έχασε χρόνο και πήρε λάθος αποφάσεις σε λάθος στιγμές και με λάθος πρόσωπα; Όσο η κυβέρνηση δεν αλλάζει την πολιτική αλλά και τη γενικότερη στάση της, προκύπτει ότι δεν ψάχνουν για συναίνεση. Για κορόιδα ψάχνουν…
Υστέρα από δεκαοκτώ μήνες στην εξουσία και ένα χρόνο Τροϊκοκρατίας, η κυβέρνηση ζητάει από τις άλλες πολιτικές δυνάμεις συναίνεση και από την κοινή γνώμη ανοχή. Δεν θα ήταν κακό αν ήταν ειλικρινές. Αλλά δεν είναι. Γιατί η βάση της ειλικρίνειας είναι η αυτοκριτική. Και εδώ απουσιάζει πλήρως. Ούτε μια στιγμή δεν ακούστηκε και από κανέναν κυβερνητικό παράγοντα ότι η κυβέρνηση έκανε λάθη. Αντίθετα επιμένουν στην ορθότητα της πολιτικής τους. Αν ήταν ορθή τότε γιατί τα αποτελέσματα είναι αυτά που είναι; Και προς τι η συναίνεση αν δεν πρόκειται να υπάρξει αλλαγή πολιτικής; Αφήστε το άλλο: ο Πρωθυπουργός να ζητάει συναίνεση από τους πολιτικούς αρχηγούς και ο αντιπρόεδρός του να τους περνάει γενεές δεκατέσσερις.
Η οικονομική πολιτική οδηγείται από τη μια αποτυχία στην άλλη. Η κυβέρνηση αυτοπαγιδεύθηκε, κάνοντας κακή εφαρμογή ενός κακού Μνημονίου, στο πλαίσιο μιας κακής επιλογής προσώπων. Και εκεί που υπόσχονταν να καθαρίσει σε ένα-δυο χρόνια, τώρα που ο χρόνος συμπληρώνεται απλώς διαπιστώνει ότι βρίσκεται πιο βαθιά στο πηγάδι. Και ζητάει από τους άλλους να βοηθήσουν, για να σωθεί η οικονομία και να αλλάξει η χώρα. Αυτό είπε ο Πρωθυπουργός στο «Έθνος» την Κυριακή. Αυτό θα πει και στους πολιτικούς αρχηγούς. «Είναι αποφασισμένος» να κάνει ό,τι χρειάζεται. Καμία αντίρρηση. Αλλά το θέμα δεν είναι αν ο Πρωθυπουργός αισθάνεται αποφασισμένος, χαρούμενος, λυπημένος, ή προβληματισμένος. Είναι τι έκανε η κυβέρνησή του μέχρι σήμερα. Και αυτά που έκανε έχουν ένα αποτέλεσμα: μηδέν εις το πηλίκον.
Μειώθηκαν μισθοί και συντάξεις, κοπήκαν παροχές, αφαιρέθηκαν πόροι, ακυρώθηκαν κεκτημένα δικαιώματα. Και το αποτέλεσμα ποιο είναι; Το έλλειμμα παραμένει καρφωμένο στο 10% και το χρέος πάει για 160% του ΑΕΠ, επειδή το ΑΕΠ συρρικνώνεται. Και το χειρότερο; Η αξιοπιστία της χώρας την οποία διατυμπάνιζε η κυβέρνηση ότι αποκατέστησε, πάει περίπατο. Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο ψυχρές και ανάποδες οι σχέσεις της χώρας με τους κοινοτικούς. Ποτέ άλλοτε δεν μιλούσαν τόσο απαξιωτικά για τη χώρα και την κυβέρνησή της. Δεν υπάρχει ούτε ένας κοινοτικός αξιωματούχος που να μη δηλώνει ότι είναι απογοητευμένος με τους ρυθμούς και τις επιδόσεις της κυβερνητικής πολιτικής.
Για όλα αυτά κάποιοι φέρουν ευθύνη. Και αυτοί οι κάποιοι μετέχουν σήμερα στην κυβέρνηση που ζητάει συναίνεση. Δεν θα ήταν πιο πειστική η κυβέρνηση αν τους είχε καταλογίσει αυτά που τους βαρύνουν; Δεν θα ήταν πιο αξιόπιστη αν παραδεχόταν ότι έκανε λάθος εκτιμήσεις και πήρε λάθος αποφάσεις; Δεν θα ήταν η ιδία πιο συναινετική αν σταματούσε να τα φορτώνει όλα στους προηγούμενους, που σε τελευταία ανάλυση πλήρωσαν και γι' αυτό είναι προηγούμενοι; Δεν θα βοηθούσε αν έβαζε αυτή τη συζήτηση σε μηδενική βάση, αντί να θολώνει τα νερά, ζητώντας από τους άλλους να συνδράμουν αλλά να μην ξεκαθαρίζει ακριβώς σε τι να συνδράμουν; Δεν θα ήταν προς το συμφέρον της οικονομίας αν ο Πρωθυπουργός πρότεινε ακόμη και συγκυβέρνηση στην αξιωματική αντιπολίτευση; Δεν θα ήταν πιο αφοπλιστική στους επικριτές της σε τελευταία ανάλυση, αν ομολογούσε ότι έχασε χρόνο και πήρε λάθος αποφάσεις σε λάθος στιγμές και με λάθος πρόσωπα; Όσο η κυβέρνηση δεν αλλάζει την πολιτική αλλά και τη γενικότερη στάση της, προκύπτει ότι δεν ψάχνουν για συναίνεση. Για κορόιδα ψάχνουν…
Για ποιο λόγο φοβούνται τόσο πολύ να πληρωθούν τα CDS;
Του Γιώργου Καισάριου
Για να καταλάβω (αν έχω καταλάβει):
Η ΕKΤ λοιπόν δεν θέλει να ακούσει τίποτα για οτιδήποτε σχετικά με αλλαγές στους αρχικούς όρους των ελληνικών ομολόγων. Διότι ακόμα και επιμήκυνση θεωρείται αναδιάρθρωση. Η αναδιάρθρωση αυτή, λένε ορισμένοι, θα ενεργοποιήσει (αν και όχι 100% σίγουρο) την πληρωμή των CDS.
Διαβάζουμε ότι αν ενεργοποιηθούν τα CDS, ορισμένοι θα λάβουν $30 δισ. σύμφωνα με διάφορα δημοσιεύματα. Υποθέτω ότι αυτά τα $30 δισ. θα πληρωθούν αν το κούρεμα είναι περίπου στο 50%.
Το ερώτημα είναι το εξής; Για ποιο λόγο να μην ενεργοποιηθούν και να μην πληρωθούν; Να τονίσω ότι, αυτά τα παράγωγα προϊόντα, είναι εργαλεία ασφάλισης έναντι μη πληρωμής, σε περίπτωση που γίνει αθέτηση υπόσχεσης από τον εκδότη που έχει την υποχρέωση να πληρώσει το ομόλογο.
Κάποιες τράπεζες (όπως το ΤΤ παλαιότερο) έχουν αγοράσει και έχουν πληρώσει ένα premium για να εξασφαλιστούν έναντι μη πληρωμής. Μακάρι να ήταν φορτωμένες όλες οι ελληνικές τράπεζες με CDS για να μην είχαν πρόβλημα σήμερα.
Για ποιο λόγο θέλει η Ευρώπη να μην ενεργοποιηθούν αυτά τα προϊόντα; Δεν θα πάρουν λεφτά οι τράπεζες που έχουν αγοράσει ελληνικά ομόλογα και δεν θα μειωθεί η έκθεση τους απέναντι σε ένα ελληνικό Credit event;
Όσον αφορά την Ελλάδα, η αρνητικότητα σε σχέση με τα CDS έχει να κάνει με την άγνοια γύρω από αυτά τα προϊόντα. Ειδικά όσον αφορά τα λεγόμενα naked CDS, η άγνοια αγγίζει επίπεδα παραλογισμού.
Η Ευρώπη όμως, για ποιο λόγο είναι τόσο εναντίον;
Για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό, θα πρέπει να εξετάσουμε ποιοι είναι αυτοί που έχουν αναλάβει την υποχρέωση να πληρώσουν. Ποιοι δηλαδή είναι οι underwriters.
Διότι όσον αφορά την Ελλάδα, το ποιος κάνει να πάρει και ποιος να δώσει (ποιος θα πληρώσει τη νύφη) από ένα ελληνικό default μας είναι αδιάφορο. Το ελληνικό κράτος δεν εμπλέκεται καθόλου σε αυτή τη διαδικασία. Με λίγα λόγια, δεν μας καίγεται καρφί!!
Μήπως όμως (λέμε τώρα) οι underwriters είναι διάφορες ευρωπαϊκές τράπεζες; Μήπως είναι διάφορα ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά ταμεία; Μήπως, ένα ελληνικό credit event θα αποκαλύψει ότι διάφορα μπουμπούκια στην Ευρώπη (τράπεζες) θα χάσουν πολύ περισσότερα από μια απλή απομείωση σε ελληνικά ομόλογα; Μήπως, εκτός του ότι έχουν αγοράσει ελληνικά ομόλογα, έχουμε πουλήσει και ασφάλεια από πάνω; Μήπως (λέμε τώρα) θα αποκαλύψει (απογυμνώσει) περαιτέρω το Ponzi Scheme που ονομάζεται ευρωπαϊκό τραπεζικό σύμπλεγμα;;
Και μήπως, όπως στην περίπτωση της AIG, τα διάφορα counterparties που έχουν κάνει underwrite αυτά τα προϊόντα (ευρωπαϊκές τράπεζες), δεν έχουν αρκετό κεφάλαιο για να μπορούν να καλύψουν τις χασούρες;; Μήπως δηλαδή έχουν πουλήσει πολύ περισσότερη ασφάλεια από όσο μπορούσαν και όσο θα έπρεπε; Διότι τα premiums ξέρουν να τα εισπράττουν, αλλά σαν ορισμένες ασφαλτικές εταιρείες στην Ελλάδα, όταν έρθει η στιγμή να πληρώσουν τη ζημιά, κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν.
Οι της Ευρώπης δηλαδή, προσπαθούν με διάφορες τακτικές να ακυρώσουν την ασφάλεια αυτοκινήτου που έχουν πληρώσει ορισμένοι, έτσι ώστε αν πάθεις ατύχημα, να μην πληρωθείς, διότι αυτή η ασφαλιστική εταιρεία δεν έχει το ρευστό!!! Και αντί να πιέζουν την ασφαλιστική εταιρεία να φτιάξει τα του οικονομικού της οίκου (τράπεζες), τα έχουν βάλει με τον ασφαλισμένο και του λένε να μην τολμήσει κατά λάθος να βρεθεί σε ατύχημα.
Αποτέλεσμα είναι ότι ορισμένοι έχουν πάει στην ΕΚΤ και έχουν βάλει τα κλάματα, ότι ένα ενδεχόμενο default θα τους σακατέψει τους ισολογισμούς. Διότι ειλικρινά, δεν μπορώ να καταλάβω την τρομοκρατία που σπείρουν ορισμένοι στο ενδεχόμενο αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους.
Και αν είναι έτσι τα πράγματα, τότε ο κύριος Trichet θα πρέπει να κάνει ό,τι έκαναν οι Αμερικανοί στην περίπτωση της AIG. Τούτο είναι να ενισχύσει την AIG (Ευρωπαϊκές τράπεζες) και να αφήσει την Lehman Brothers (Ελλάδα στην περίπτωση αυτή) να κάνει default… για να πάρουμε ανάσα!!
Διότι από την μια τα νταηλίκια και οι απειλές δεν περνάνε και από την άλλη, τα νούμερα απλά δεν βγαίνουν για να μπορεί η Ελλάδα να αποφύγει ένα default. Και αν νομίζει η ΕΚΤ και ο κύριος Trichet ότι οι απειλές είναι αρκετές για να μην κάνει η Ελλάδα default, τότε με το συμπάθιο, αλλά μάλλον δεν θα έπρεπε να έχει τη θέση που έχει.
Όλα αυτά βέβαια δεν είναι παρά μια εικασία εκ μέρους μου. Ειλικρινά δεν ξέρω αν πράγματι το θέμα του counterparty risk που απορρέει από μια ελληνική αναδιάρθρωση είναι όντως θέμα. Αλλά δεν βρίσκω άλλο σενάριο για να δικαιολογήσω την τρομοκρατία που εκτοξεύεται από τους Ευρωπαίους πολιτικούς και την ΕΚΤ.
Και αν πράγματι φοβούνται τις επιπτώσεις μιας ελληνικής αναδιάρθρωσης τόσο πολύ, τότε επίσης με το συμπάθιο, αλλά μάλλον το ευρώ και η ΕΕ δεν έχουν μέλλον. Διότι αν δεν μπορούν να απορροφηθούν χασούρες από μια μικρή Ελλάδα, τότε τι θα γίνει σε αυτή την ήπειρο αν στο μέλλον δούμε κάποιο πιο σοβαρό ατύχημα;
Πηγή:www.capital.gr
Για να καταλάβω (αν έχω καταλάβει):
Η ΕKΤ λοιπόν δεν θέλει να ακούσει τίποτα για οτιδήποτε σχετικά με αλλαγές στους αρχικούς όρους των ελληνικών ομολόγων. Διότι ακόμα και επιμήκυνση θεωρείται αναδιάρθρωση. Η αναδιάρθρωση αυτή, λένε ορισμένοι, θα ενεργοποιήσει (αν και όχι 100% σίγουρο) την πληρωμή των CDS.
Διαβάζουμε ότι αν ενεργοποιηθούν τα CDS, ορισμένοι θα λάβουν $30 δισ. σύμφωνα με διάφορα δημοσιεύματα. Υποθέτω ότι αυτά τα $30 δισ. θα πληρωθούν αν το κούρεμα είναι περίπου στο 50%.
Το ερώτημα είναι το εξής; Για ποιο λόγο να μην ενεργοποιηθούν και να μην πληρωθούν; Να τονίσω ότι, αυτά τα παράγωγα προϊόντα, είναι εργαλεία ασφάλισης έναντι μη πληρωμής, σε περίπτωση που γίνει αθέτηση υπόσχεσης από τον εκδότη που έχει την υποχρέωση να πληρώσει το ομόλογο.
Κάποιες τράπεζες (όπως το ΤΤ παλαιότερο) έχουν αγοράσει και έχουν πληρώσει ένα premium για να εξασφαλιστούν έναντι μη πληρωμής. Μακάρι να ήταν φορτωμένες όλες οι ελληνικές τράπεζες με CDS για να μην είχαν πρόβλημα σήμερα.
Για ποιο λόγο θέλει η Ευρώπη να μην ενεργοποιηθούν αυτά τα προϊόντα; Δεν θα πάρουν λεφτά οι τράπεζες που έχουν αγοράσει ελληνικά ομόλογα και δεν θα μειωθεί η έκθεση τους απέναντι σε ένα ελληνικό Credit event;
Όσον αφορά την Ελλάδα, η αρνητικότητα σε σχέση με τα CDS έχει να κάνει με την άγνοια γύρω από αυτά τα προϊόντα. Ειδικά όσον αφορά τα λεγόμενα naked CDS, η άγνοια αγγίζει επίπεδα παραλογισμού.
Η Ευρώπη όμως, για ποιο λόγο είναι τόσο εναντίον;
Για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό, θα πρέπει να εξετάσουμε ποιοι είναι αυτοί που έχουν αναλάβει την υποχρέωση να πληρώσουν. Ποιοι δηλαδή είναι οι underwriters.
Διότι όσον αφορά την Ελλάδα, το ποιος κάνει να πάρει και ποιος να δώσει (ποιος θα πληρώσει τη νύφη) από ένα ελληνικό default μας είναι αδιάφορο. Το ελληνικό κράτος δεν εμπλέκεται καθόλου σε αυτή τη διαδικασία. Με λίγα λόγια, δεν μας καίγεται καρφί!!
Μήπως όμως (λέμε τώρα) οι underwriters είναι διάφορες ευρωπαϊκές τράπεζες; Μήπως είναι διάφορα ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά ταμεία; Μήπως, ένα ελληνικό credit event θα αποκαλύψει ότι διάφορα μπουμπούκια στην Ευρώπη (τράπεζες) θα χάσουν πολύ περισσότερα από μια απλή απομείωση σε ελληνικά ομόλογα; Μήπως, εκτός του ότι έχουν αγοράσει ελληνικά ομόλογα, έχουμε πουλήσει και ασφάλεια από πάνω; Μήπως (λέμε τώρα) θα αποκαλύψει (απογυμνώσει) περαιτέρω το Ponzi Scheme που ονομάζεται ευρωπαϊκό τραπεζικό σύμπλεγμα;;
Και μήπως, όπως στην περίπτωση της AIG, τα διάφορα counterparties που έχουν κάνει underwrite αυτά τα προϊόντα (ευρωπαϊκές τράπεζες), δεν έχουν αρκετό κεφάλαιο για να μπορούν να καλύψουν τις χασούρες;; Μήπως δηλαδή έχουν πουλήσει πολύ περισσότερη ασφάλεια από όσο μπορούσαν και όσο θα έπρεπε; Διότι τα premiums ξέρουν να τα εισπράττουν, αλλά σαν ορισμένες ασφαλτικές εταιρείες στην Ελλάδα, όταν έρθει η στιγμή να πληρώσουν τη ζημιά, κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν.
Οι της Ευρώπης δηλαδή, προσπαθούν με διάφορες τακτικές να ακυρώσουν την ασφάλεια αυτοκινήτου που έχουν πληρώσει ορισμένοι, έτσι ώστε αν πάθεις ατύχημα, να μην πληρωθείς, διότι αυτή η ασφαλιστική εταιρεία δεν έχει το ρευστό!!! Και αντί να πιέζουν την ασφαλιστική εταιρεία να φτιάξει τα του οικονομικού της οίκου (τράπεζες), τα έχουν βάλει με τον ασφαλισμένο και του λένε να μην τολμήσει κατά λάθος να βρεθεί σε ατύχημα.
Αποτέλεσμα είναι ότι ορισμένοι έχουν πάει στην ΕΚΤ και έχουν βάλει τα κλάματα, ότι ένα ενδεχόμενο default θα τους σακατέψει τους ισολογισμούς. Διότι ειλικρινά, δεν μπορώ να καταλάβω την τρομοκρατία που σπείρουν ορισμένοι στο ενδεχόμενο αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους.
Και αν είναι έτσι τα πράγματα, τότε ο κύριος Trichet θα πρέπει να κάνει ό,τι έκαναν οι Αμερικανοί στην περίπτωση της AIG. Τούτο είναι να ενισχύσει την AIG (Ευρωπαϊκές τράπεζες) και να αφήσει την Lehman Brothers (Ελλάδα στην περίπτωση αυτή) να κάνει default… για να πάρουμε ανάσα!!
Διότι από την μια τα νταηλίκια και οι απειλές δεν περνάνε και από την άλλη, τα νούμερα απλά δεν βγαίνουν για να μπορεί η Ελλάδα να αποφύγει ένα default. Και αν νομίζει η ΕΚΤ και ο κύριος Trichet ότι οι απειλές είναι αρκετές για να μην κάνει η Ελλάδα default, τότε με το συμπάθιο, αλλά μάλλον δεν θα έπρεπε να έχει τη θέση που έχει.
Όλα αυτά βέβαια δεν είναι παρά μια εικασία εκ μέρους μου. Ειλικρινά δεν ξέρω αν πράγματι το θέμα του counterparty risk που απορρέει από μια ελληνική αναδιάρθρωση είναι όντως θέμα. Αλλά δεν βρίσκω άλλο σενάριο για να δικαιολογήσω την τρομοκρατία που εκτοξεύεται από τους Ευρωπαίους πολιτικούς και την ΕΚΤ.
Και αν πράγματι φοβούνται τις επιπτώσεις μιας ελληνικής αναδιάρθρωσης τόσο πολύ, τότε επίσης με το συμπάθιο, αλλά μάλλον το ευρώ και η ΕΕ δεν έχουν μέλλον. Διότι αν δεν μπορούν να απορροφηθούν χασούρες από μια μικρή Ελλάδα, τότε τι θα γίνει σε αυτή την ήπειρο αν στο μέλλον δούμε κάποιο πιο σοβαρό ατύχημα;
Πηγή:www.capital.gr
Στερνή μου γνώση...
Νικηφόρος Μαλεβίτης
Στη συνέντευξη του που δημοσιεύθηκε χθες στο “Έθνος της Κυριακής”, ο πρωθυπουργός μίλησε πιο ωμά και ειλικρινά από ποτέ. Για πρώτη φορά, έκρουσε τόσο δυνατά τον κώδωνα του κινδύνου για την πορεία της χώρας, επισημαίνοντας ότι στην περίπτωση που τελικά δεν πάρουμε την επόμενη δόση από τα χρήματα του μηχανισμού στήριξης, τότε δεν θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις σε λίγες εβδομάδες.
Ο κ. Παπανδρέου υπερασπίστηκε για πρώτη φορά σθεναρά τα επιτεύγματα του Μνημονίου. Για πρώτη φορά απέφυγε οποιαδήποτε σχεδόν αιχμή εναντίον της Νέας Δημοκρατίας και κάλεσε σε διακομματική συστράτευση όλες τις αστικές πολιτικές δυνάμεις. Για πρώτη φορά υπαινίχθηκε ότι θα έχουμε σύντομα ταμειακό πρόβλημα και εμφανίστηκε αδιάφορος για το ζήτημα της κομματικής πειθαρχίας, από τη στιγμή που αν καταψηφιστεί το Μεσοπρόθεσμο η χώρα θα προχωρήσει, όπως σαφώς είπε, σε στάση πληρωμών. Και τέλος, παραδέχθηκε ότι ούτε το 2012 θα μας δανείσουν οι αγορές, γεγονός που συνεπάγεται ότι θα συνεχίσουμε να εξαρτιόμαστε απόλυτα από τους εταίρους μας στην Ε.Ε και το ΔΝΤ, ώστε να μπορούμε να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις και να εισάγουμε πετρέλαιο και τρόφιμα.
Όλα αυτά πολύ καλά έκανε και τα είπε ο πρωθυπουργός, γιατί αποτελούν τη μαύρη αλήθεια για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα.
Το ερώτημα είναι αν είναι πλέον αργά.
Γιατί δυστυχώς, ο κ. Παπανδρέου έχασε πολλούς μήνες στοχοποιώντας τη Ν.Δ με εξεταστικές επιτροπές, αντί να φωνάξει “βαλ'τε όλοι πλάτη, μας παίρνουνε φαλάγγι”. Όχι πως δεν ήταν πραγματικά αδικήματα τα όσα διερευνήθηκαν. Απλώς ο πρωθυπουργός γνώριζε ότι οι εξεταστικές επιτροπές είναι εκ της φύσεώς τους έτσι δομημένες ώστε να μην μπορούν να εξιχνιάσουν ούτε ληστεία σε μπακάλικο. Γνώριζε επίσης ότι τα όποια αδικήματα έχουν παραγραφεί, λόγω των απαράδεκτων σχετικών διατάξεων στο Σύνταγμά μας. Οπότε, άδικα αποξένωσε τη Νέα Δημοκρατία, η οποία, βέβαια, φέρει και αυτή βαρύτατες ευθύνες και για την δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και για την ακραία λαϊκιστική ρητορική που υιοθέτησε επί προεδρίας Α. Σαμαρά.
Δυστυχώς επίσης, ο κ. Παπανδρέου έχασε πολύτιμο χρόνο αμφιταλαντευόμενος αν θα παρουσιάσει το Μνημόνιο ως αναγκαίο κακό, έξωθεν επιβαλλόμενη πολιτική, ή ρεαλιστικό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα για τη διάσωση της Ελλάδας από τη χρεοκοπία. Τώρα που άρχισε να το υπερασπίζεται, έχει πλέον εδραιωθεί στην κοινή γνώμη η παρανοϊκή πεποίθηση ότι το Μνημόνιο δεν ήταν αναγκαίο, ότι τα προβλήματά μας θα λύνονταν έτσι εύκολα και απλά με μία αναδιάρθρωση και ότι, εν πάση περιπτώσει, αν οι Ευρωπαίοι σταματήσουν να μας δανείζουν, δεν είναι δα και καταστροφή να επιστρέψουμε στη δραχμή. Στην ουσία δηλαδή, έχει νομιμοποιηθεί σε μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας η άποψη ότι η υποβάθμιση της χώρας μας από ανεπτυγμένη οικονομία, σε αναπτυσσόμενη, αποτελεί ρεαλιστική πολιτική επιλογή. Και μάλιστα, ενώ βρισκόμαστε κυριολεκτικά λίγες εβδομάδες μακριά από τη στάση πληρωμών, ελάχιστοι φαίνεται να αντιλαμβάνονται το πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση (ακόμη και μέλη της κυβέρνησης).
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για την αφασία στην οποία βρίσκεται μέρος της κοινωνίας και μέρος του κοινοβουλίου, φταίει και ο πρωθυπουργός, ο οποίος με τις καθυστερήσεις και τις παλινωδίες του δεν εξήγησε με επαρκή σαφήνεια το που βρισκόμαστε.
Τώρα, που μιλάει ορθά κοφτά τη γλώσσα της αλήθειας, το επικοινωνιακό παιχνίδι έχει χαθεί. Και η επικοινωνία στις δημοκρατίες, είναι, όπως γνωρίζουμε, μέρος της ουσίας. Διότι η στάση μίας κοινωνίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πληροφόρηση που έχει και την πειστικότητα των επιχειρημάτων που διατυπώνονται στο δημόσιο λόγο.
Στερνή μου γνώση, να σ' είχα πρώτα...
Στη συνέντευξη του που δημοσιεύθηκε χθες στο “Έθνος της Κυριακής”, ο πρωθυπουργός μίλησε πιο ωμά και ειλικρινά από ποτέ. Για πρώτη φορά, έκρουσε τόσο δυνατά τον κώδωνα του κινδύνου για την πορεία της χώρας, επισημαίνοντας ότι στην περίπτωση που τελικά δεν πάρουμε την επόμενη δόση από τα χρήματα του μηχανισμού στήριξης, τότε δεν θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις σε λίγες εβδομάδες.
Ο κ. Παπανδρέου υπερασπίστηκε για πρώτη φορά σθεναρά τα επιτεύγματα του Μνημονίου. Για πρώτη φορά απέφυγε οποιαδήποτε σχεδόν αιχμή εναντίον της Νέας Δημοκρατίας και κάλεσε σε διακομματική συστράτευση όλες τις αστικές πολιτικές δυνάμεις. Για πρώτη φορά υπαινίχθηκε ότι θα έχουμε σύντομα ταμειακό πρόβλημα και εμφανίστηκε αδιάφορος για το ζήτημα της κομματικής πειθαρχίας, από τη στιγμή που αν καταψηφιστεί το Μεσοπρόθεσμο η χώρα θα προχωρήσει, όπως σαφώς είπε, σε στάση πληρωμών. Και τέλος, παραδέχθηκε ότι ούτε το 2012 θα μας δανείσουν οι αγορές, γεγονός που συνεπάγεται ότι θα συνεχίσουμε να εξαρτιόμαστε απόλυτα από τους εταίρους μας στην Ε.Ε και το ΔΝΤ, ώστε να μπορούμε να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις και να εισάγουμε πετρέλαιο και τρόφιμα.
Όλα αυτά πολύ καλά έκανε και τα είπε ο πρωθυπουργός, γιατί αποτελούν τη μαύρη αλήθεια για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα.
Το ερώτημα είναι αν είναι πλέον αργά.
Γιατί δυστυχώς, ο κ. Παπανδρέου έχασε πολλούς μήνες στοχοποιώντας τη Ν.Δ με εξεταστικές επιτροπές, αντί να φωνάξει “βαλ'τε όλοι πλάτη, μας παίρνουνε φαλάγγι”. Όχι πως δεν ήταν πραγματικά αδικήματα τα όσα διερευνήθηκαν. Απλώς ο πρωθυπουργός γνώριζε ότι οι εξεταστικές επιτροπές είναι εκ της φύσεώς τους έτσι δομημένες ώστε να μην μπορούν να εξιχνιάσουν ούτε ληστεία σε μπακάλικο. Γνώριζε επίσης ότι τα όποια αδικήματα έχουν παραγραφεί, λόγω των απαράδεκτων σχετικών διατάξεων στο Σύνταγμά μας. Οπότε, άδικα αποξένωσε τη Νέα Δημοκρατία, η οποία, βέβαια, φέρει και αυτή βαρύτατες ευθύνες και για την δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και για την ακραία λαϊκιστική ρητορική που υιοθέτησε επί προεδρίας Α. Σαμαρά.
Δυστυχώς επίσης, ο κ. Παπανδρέου έχασε πολύτιμο χρόνο αμφιταλαντευόμενος αν θα παρουσιάσει το Μνημόνιο ως αναγκαίο κακό, έξωθεν επιβαλλόμενη πολιτική, ή ρεαλιστικό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα για τη διάσωση της Ελλάδας από τη χρεοκοπία. Τώρα που άρχισε να το υπερασπίζεται, έχει πλέον εδραιωθεί στην κοινή γνώμη η παρανοϊκή πεποίθηση ότι το Μνημόνιο δεν ήταν αναγκαίο, ότι τα προβλήματά μας θα λύνονταν έτσι εύκολα και απλά με μία αναδιάρθρωση και ότι, εν πάση περιπτώσει, αν οι Ευρωπαίοι σταματήσουν να μας δανείζουν, δεν είναι δα και καταστροφή να επιστρέψουμε στη δραχμή. Στην ουσία δηλαδή, έχει νομιμοποιηθεί σε μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας η άποψη ότι η υποβάθμιση της χώρας μας από ανεπτυγμένη οικονομία, σε αναπτυσσόμενη, αποτελεί ρεαλιστική πολιτική επιλογή. Και μάλιστα, ενώ βρισκόμαστε κυριολεκτικά λίγες εβδομάδες μακριά από τη στάση πληρωμών, ελάχιστοι φαίνεται να αντιλαμβάνονται το πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση (ακόμη και μέλη της κυβέρνησης).
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για την αφασία στην οποία βρίσκεται μέρος της κοινωνίας και μέρος του κοινοβουλίου, φταίει και ο πρωθυπουργός, ο οποίος με τις καθυστερήσεις και τις παλινωδίες του δεν εξήγησε με επαρκή σαφήνεια το που βρισκόμαστε.
Τώρα, που μιλάει ορθά κοφτά τη γλώσσα της αλήθειας, το επικοινωνιακό παιχνίδι έχει χαθεί. Και η επικοινωνία στις δημοκρατίες, είναι, όπως γνωρίζουμε, μέρος της ουσίας. Διότι η στάση μίας κοινωνίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πληροφόρηση που έχει και την πειστικότητα των επιχειρημάτων που διατυπώνονται στο δημόσιο λόγο.
Στερνή μου γνώση, να σ' είχα πρώτα...
Εμάς, ποιος θα μας προσαρτήσει;
Γεώργιος Π. Μαλούχος
Τρόμο προκαλεί η πρόταση Γιούνγκερ για για αντιγραφή του μηχανισμού ιδιωτικοποιήσεων της γερμανικής «επανένωσης»...
Οποιος έχει ζήσει από κοντά τα γεγονότα της «επανένωσης» της πρώην Λαικής Δημοκρατίας της Γερμανίας με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας στις αρχές της δεκαετίας του 1990, δεν μπορεί παρά να ακούει με τρόμο την πρόταση Γιούνγκερ για την «αξιοποίηση» εκείνου του μοντέλου στην Ελλάδα σήμερα. Δηλαδή, τη χρήση ενός μηχανισμού τύπου Treuhandanstalt, της υπηρεσίας που ανέλαβε την ιδιωτικοποίηση πολλών εταιρειών της πρώην Ανατολικής Γερμανίας μετά την «επανένωση», όπως την πρότεινε ο κ. Γιούγκερ μέσω του περιοδικού Der Spiegel.
Οποιος λοιπόν έχει ζήσει εκείνες τις μέρες στο Βερολίνο, είναι σε θέση να γνωρίζει από πρώτο χέρι ότι δεν επρόκειτω για «επανένωση», αλλά για προσάρτηση, για απορρόφηση από της μίας Γερμανίας από την άλλη – κριτική που ασκήθηκε εντονότατα αλλά χάθηκε σχεδόν αμέσως από την καταιγιστική δύναμη της ροής των πραγμάτων, ιδίως την θετική ορμή της επανένωσης για τους Γερμανούς, αλλά και την κατάρρευση του σοβιετικού κόσμου.
Το μοντέλο του μηχανισμού που θέλει να φέρει στην Ελλάδα ο κ. Γιούνγκερ συνέβαλε αποφασιστικά στη μετάπτωση της «επανένωσης» σε προσάρτηση. Ηταν κύριο εργαλείο της, ίσως ο βασικός μοχλός της.
Ετσι, δεν μπορεί παρά να αναρωτιέται κανείς ποιος θα έχει, στην ελληνική εκδοχή, το ρόλο της αυτής της «άλλης» δύναμης που προσαρτά, ειδικά στον απόηχο του προχθεσινού δημοσιεύματος της γερμανικής έκδοσης των Financial Times, που υπολόγισαν ότι η Ομοσπονδιακή Γερμανία έχει ήδη κερδίσει από την ελληνική «επιχείρηση σωτηρίας» περί τα 10 δις ευρώ, σημειώνοντας ότι έτσι, η Γερμανία, είναι ο μεγάλος κερδισμένος όλης αυτής της ιστορίας…
Πάντως, πρέπει να σημειωθεί και ότι, αυτή τη στιγμή, ενώ όλα τα άλλα ενδεχόμενα για ξένες επενδύσεις παραμένουν στάσιμα – όσο τουλάχιστον δεν μιλάμε όντως για «σκότωμα» δημοσίου πλούτου - , υπάρχει διάθεση έντονης κινητικότητας τουρκικών επενδύσεων για την Ελλάδα.
Η «αξιοποίηση» της δημόσιας περιουσίας της πρώην Ανατολίκης Γερμανίας παραδόθηκε σε μια εταιρία που συστήθηκε για να τη διαχειριστεί εν λευκώ στο σύνολό της. Το αποτέλεσμα ήταν μια πρωτοφανής, στα διεθνή χρονικά, εκποίηση μέσα από την οποία η δύση «κατάπιε» κυριολεκτικά την «ανατολή». Αλλά τουλάχιστον, εκεί, ήταν Γερμανοί με Γερμανούς και ενώνοντας ξανά έπειτα από 45 χρόνια μεταπολεμικής διαίρεσης.
Με πλειστηριασμούς χωρίς τιμές εκκίνησης, γη και επιχειρήσεις της παλιάς ΛΔΓ πέρασαν στα δυτικά χέρια για το τίποτα. Όμως, τουλάχιστον, εκεί, Γερμανοί αγόραζαν Γερμανούς έστω και κατ’ αυτόν τον ισοπεδωτικό τρόπο. Μεταξύ άλλων, η διαδικασία αυτή άφησε πίσω της μια βαθειά ανισότητα στην ανεργία και στις αμοιβές των δύο παλιών γερμανικών κόσμων, η οποία υπάρχει ακόμα και σήμερα. Εδώ, τι θα συμβεί; Εμάς, ποιος θα μας προσαρτήσει;
Μερικές εικόνες, άμα τις δεις, δεν τις ξεχνάς. Τον Οκτώβριο του 1990, ανάμεσα στα καταιγιστικά, ιστορικά γεγονότα της επανένωσης των δύο Γερμανιών, μια τελετή συμβολικού περιεχομένου έλαβε χώρα σε ένα στρατόπεδο του πάλαι ποτέ αντολικογερμανικού στρατού στο Βερολίνο.
Αγήματα από τους δύο στρατούς, τον πρώην ανατολικό και τον πρώην δυτικό συναντήθηκαν. Ο ύμνος της Λαικής Δημοκρατίας ανακρούστηκε για τελευταία φορά. Ο σημαιοφόρος, υπό τους ήχους της μπάντας, γύρισε ανάποδα τη σημαία του κράτους που εξαφανιζόταν από το χάρτη και άλλοι αξιωματικοί δίπλα του την τύλιξαν με απόλυτη ακρίβεια…
Γυρισμένη προς τα κάτω και τοποθετημένη σε μια μαύρη θήκη, η σημαία αποσύρθηκε για να μην εμφανιστεί ποτέ ξανά. Η Λαική Δημοκρατία της Γερμανίας είχε τελειώσει. Από εκεί, το έργο της διαχείρισης όσων που άφηνε πίσω της, το αναλάμβανε μια εταιρία, όπως αυτή που πρότεινε ο κύριος Γιούνγκερ να διαχειριστεί την ελληνική δημόσια περιουσία.
Αν αυτό εννοούμε μιλώντας για αποκρατικοποιήσεις, κι αν αυτό περιλαμβάνεται στη νέα άποψη που διατύπωσε ο Σόιμπλε για «ήπια αναδιάρθρωση υπό όρους», μάλλον δεν έχουμε φανταστεί τι πάμε να κάνουμε. Ή, πια, έχουμε φανταστεί κάτι πολύ συγκεκριμένο... Κι αυτό, είναι ακόμα χειρότερο.
Τρόμο προκαλεί η πρόταση Γιούνγκερ για για αντιγραφή του μηχανισμού ιδιωτικοποιήσεων της γερμανικής «επανένωσης»...
Οποιος έχει ζήσει από κοντά τα γεγονότα της «επανένωσης» της πρώην Λαικής Δημοκρατίας της Γερμανίας με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας στις αρχές της δεκαετίας του 1990, δεν μπορεί παρά να ακούει με τρόμο την πρόταση Γιούνγκερ για την «αξιοποίηση» εκείνου του μοντέλου στην Ελλάδα σήμερα. Δηλαδή, τη χρήση ενός μηχανισμού τύπου Treuhandanstalt, της υπηρεσίας που ανέλαβε την ιδιωτικοποίηση πολλών εταιρειών της πρώην Ανατολικής Γερμανίας μετά την «επανένωση», όπως την πρότεινε ο κ. Γιούγκερ μέσω του περιοδικού Der Spiegel.
Οποιος λοιπόν έχει ζήσει εκείνες τις μέρες στο Βερολίνο, είναι σε θέση να γνωρίζει από πρώτο χέρι ότι δεν επρόκειτω για «επανένωση», αλλά για προσάρτηση, για απορρόφηση από της μίας Γερμανίας από την άλλη – κριτική που ασκήθηκε εντονότατα αλλά χάθηκε σχεδόν αμέσως από την καταιγιστική δύναμη της ροής των πραγμάτων, ιδίως την θετική ορμή της επανένωσης για τους Γερμανούς, αλλά και την κατάρρευση του σοβιετικού κόσμου.
Το μοντέλο του μηχανισμού που θέλει να φέρει στην Ελλάδα ο κ. Γιούνγκερ συνέβαλε αποφασιστικά στη μετάπτωση της «επανένωσης» σε προσάρτηση. Ηταν κύριο εργαλείο της, ίσως ο βασικός μοχλός της.
Ετσι, δεν μπορεί παρά να αναρωτιέται κανείς ποιος θα έχει, στην ελληνική εκδοχή, το ρόλο της αυτής της «άλλης» δύναμης που προσαρτά, ειδικά στον απόηχο του προχθεσινού δημοσιεύματος της γερμανικής έκδοσης των Financial Times, που υπολόγισαν ότι η Ομοσπονδιακή Γερμανία έχει ήδη κερδίσει από την ελληνική «επιχείρηση σωτηρίας» περί τα 10 δις ευρώ, σημειώνοντας ότι έτσι, η Γερμανία, είναι ο μεγάλος κερδισμένος όλης αυτής της ιστορίας…
Πάντως, πρέπει να σημειωθεί και ότι, αυτή τη στιγμή, ενώ όλα τα άλλα ενδεχόμενα για ξένες επενδύσεις παραμένουν στάσιμα – όσο τουλάχιστον δεν μιλάμε όντως για «σκότωμα» δημοσίου πλούτου - , υπάρχει διάθεση έντονης κινητικότητας τουρκικών επενδύσεων για την Ελλάδα.
Η «αξιοποίηση» της δημόσιας περιουσίας της πρώην Ανατολίκης Γερμανίας παραδόθηκε σε μια εταιρία που συστήθηκε για να τη διαχειριστεί εν λευκώ στο σύνολό της. Το αποτέλεσμα ήταν μια πρωτοφανής, στα διεθνή χρονικά, εκποίηση μέσα από την οποία η δύση «κατάπιε» κυριολεκτικά την «ανατολή». Αλλά τουλάχιστον, εκεί, ήταν Γερμανοί με Γερμανούς και ενώνοντας ξανά έπειτα από 45 χρόνια μεταπολεμικής διαίρεσης.
Με πλειστηριασμούς χωρίς τιμές εκκίνησης, γη και επιχειρήσεις της παλιάς ΛΔΓ πέρασαν στα δυτικά χέρια για το τίποτα. Όμως, τουλάχιστον, εκεί, Γερμανοί αγόραζαν Γερμανούς έστω και κατ’ αυτόν τον ισοπεδωτικό τρόπο. Μεταξύ άλλων, η διαδικασία αυτή άφησε πίσω της μια βαθειά ανισότητα στην ανεργία και στις αμοιβές των δύο παλιών γερμανικών κόσμων, η οποία υπάρχει ακόμα και σήμερα. Εδώ, τι θα συμβεί; Εμάς, ποιος θα μας προσαρτήσει;
Μερικές εικόνες, άμα τις δεις, δεν τις ξεχνάς. Τον Οκτώβριο του 1990, ανάμεσα στα καταιγιστικά, ιστορικά γεγονότα της επανένωσης των δύο Γερμανιών, μια τελετή συμβολικού περιεχομένου έλαβε χώρα σε ένα στρατόπεδο του πάλαι ποτέ αντολικογερμανικού στρατού στο Βερολίνο.
Αγήματα από τους δύο στρατούς, τον πρώην ανατολικό και τον πρώην δυτικό συναντήθηκαν. Ο ύμνος της Λαικής Δημοκρατίας ανακρούστηκε για τελευταία φορά. Ο σημαιοφόρος, υπό τους ήχους της μπάντας, γύρισε ανάποδα τη σημαία του κράτους που εξαφανιζόταν από το χάρτη και άλλοι αξιωματικοί δίπλα του την τύλιξαν με απόλυτη ακρίβεια…
Γυρισμένη προς τα κάτω και τοποθετημένη σε μια μαύρη θήκη, η σημαία αποσύρθηκε για να μην εμφανιστεί ποτέ ξανά. Η Λαική Δημοκρατία της Γερμανίας είχε τελειώσει. Από εκεί, το έργο της διαχείρισης όσων που άφηνε πίσω της, το αναλάμβανε μια εταιρία, όπως αυτή που πρότεινε ο κύριος Γιούνγκερ να διαχειριστεί την ελληνική δημόσια περιουσία.
Αν αυτό εννοούμε μιλώντας για αποκρατικοποιήσεις, κι αν αυτό περιλαμβάνεται στη νέα άποψη που διατύπωσε ο Σόιμπλε για «ήπια αναδιάρθρωση υπό όρους», μάλλον δεν έχουμε φανταστεί τι πάμε να κάνουμε. Ή, πια, έχουμε φανταστεί κάτι πολύ συγκεκριμένο... Κι αυτό, είναι ακόμα χειρότερο.
Κυριακή 22 Μαΐου 2011
Μπορούμε να αισιοδοξούμε;
Παντελής Καψής (ΤΟ ΒΗΜΑ)
Δεν είναι πολιτικά ορθό, ενδεχομένως να μην είναι και φρόνιμο, να εμφανίζεται κανείς αισιόδοξος για το πώς θα θα εξελιχθούν τα πράγματα στην Ελλάδα. Αλλωστε ποτέ άλλοτε, τουλάχιστον από τη Μεταπολίτευση ως σήμερα, δεν έχουμε ξαναβρεθεί σε τόσο δύσκολη θέση. Και όμως, ύστερα από τόσο πολλούς «κακούς» μήνες, ίσως είναι η πρώτη φορά που έχουμε λόγους να ελπίζουμε ότι τα πράγματα μπορεί σύντομα να γίνουν καλύτερα.
Οι λόγοι είναι πολλοί. Ο κυριότερος είναι ότι για πρώτη φορά μοιάζει να έχουμε συνειδητοποιήσει όλοι τη σοβαρότητα της κατάστασης. Προφανώς υπάρχουν διαφωνίες, οι πολίτες εξακολουθούν να είναι οργισμένοι και είναι βέβαιον ότι οι αντιδράσεις θα συνεχιστούν το ίδιο ή και περισσότερο έντονες. Στον δημόσιο διάλογο όμως, αν τουλάχιστον θεωρήσουμε ότι διεξάγεται διάλογος, δεν υπάρχει καμία άλλη αξιόπιστη πρόταση για το πώς θα προχωρήσουμε πέρα από την υλοποίηση του μνημονίου.
Ο κ. Σαμαράς βέβαια δημοσίως εξακολουθεί να μιλάει για «έγκλημα». Αν πίστευε αυτά που λέει θα ζητούσε απλώς εκλογές. Οχι μόνο δεν τις θέλει, όπως ξεκαθάρισε και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αλλά κάλεσε και την κυβέρνηση να προχωρήσει κανονικά το πρόγραμμά της, διευκρινίζοντας ότι σε όσα συμφωνεί θα τη στηρίξει. Τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια δηλαδή, ή διαφορετικά πώς θα ξεχάσουμε πιο γρήγορα το περιλάλητο «Ζάππειο 2». Οσο για την Αριστερά, μπορεί να συγκεντρώνει ευκαιριακά τους δυσαρεστημένους του δικομματισμού, πολιτικά όμως δεν προτείνει τίποτε πέρα από την «αντίσταση» και τις γραφικότητες του κ. Τσίπρα για καθεστώς Πινοσέτ.
Ο δεύτερος λόγος της αισιοδοξίας είναι ότι και οι εταίροι μας στην Ευρώπη συνειδητοποίησαν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει λύση στο «ελληνικό πρόβλημα» αν δεν γίνουν βαθιές τομέςφυσικά, στην πράξη και όχι μόνο στα λόγια. Πιέζουν έτσι για πρώτη φορά με τόσο έντονο τρόπο να υπάρξουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις, κυρίως στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων και της μείωσης των δαπανών, που μπορεί υπό προϋποθέσεις να ανατρέψουν την εικόνα που υπάρχει στις διεθνείς αγορές για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Ο τρίτος λόγος αισιοδοξίας είναι το ότι ενδεχομένως βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους της ύφεσης. Στο πρώτο τρίμηνο του 2011 είχαμε μια μικρή αύξηση του ΑΕΠ, ενώ τους δύο τελευταίους μήνες αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς και τα έσοδα από τον ΦΠΑ. Αν, όπως όλα δείχνουν, πάει καλά ο τουρισμός και αν συνεχιστεί η εντυπωσιακή αύξηση των εξαγωγών, τότε μπορεί κανείς να υποθέσει- χωρίς ακόμη να είναι τίποτε βέβαιο- ότι έχουμε μπροστά μας καλύτερες μέρες. Και αυτό θα είναι το καλύτερο φάρμακο για όλους, εντός και εκτός Ελλάδος.
Φυσικά υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες. Η κυρία Μέρκελ για παράδειγμα που δεν θέλει να δώσει χρήματα καθώς και οι τράπεζες που υποφέρουν. Η πιο σημαντική όμως ονομάζεται ΠαΣοΚ, το «όλον» ΠαΣοΚ, δηλαδή Πρωθυπουργός, κυβέρνηση και κόμμα. Η εμπειρία των τελευταίων μηνών έχει αποκαλύψει τρανταχτές αδυναμίες στον τρόπο με τον οποίο ο Γιώργος Παπανδρέου συντονίζει- ή μάλλον δεν συντονίζει- την κυβέρνηση. Παράλληλα έχει γίνει φανερό ότι ορισμένοι υπουργοί ούτε κατάλληλοι είναι για το βάρος της ευθύνης που φέρουν αλλά ούτε καν συμφωνούν με την πολιτική που υποτίθεται ότι υπηρετούν. Αν στο μείγμα προσθέσουμε και μια Κοινοβουλευτική Ομάδα γεμάτη από πικραμένους, έτοιμη ανά πάσα στιγμή να εκραγεί, τότε έχουμε κάθε λόγο να ανησυχούμε. Να μην τα έχουμε όλα δικά μας...
Δεν είναι πολιτικά ορθό, ενδεχομένως να μην είναι και φρόνιμο, να εμφανίζεται κανείς αισιόδοξος για το πώς θα θα εξελιχθούν τα πράγματα στην Ελλάδα. Αλλωστε ποτέ άλλοτε, τουλάχιστον από τη Μεταπολίτευση ως σήμερα, δεν έχουμε ξαναβρεθεί σε τόσο δύσκολη θέση. Και όμως, ύστερα από τόσο πολλούς «κακούς» μήνες, ίσως είναι η πρώτη φορά που έχουμε λόγους να ελπίζουμε ότι τα πράγματα μπορεί σύντομα να γίνουν καλύτερα.
Οι λόγοι είναι πολλοί. Ο κυριότερος είναι ότι για πρώτη φορά μοιάζει να έχουμε συνειδητοποιήσει όλοι τη σοβαρότητα της κατάστασης. Προφανώς υπάρχουν διαφωνίες, οι πολίτες εξακολουθούν να είναι οργισμένοι και είναι βέβαιον ότι οι αντιδράσεις θα συνεχιστούν το ίδιο ή και περισσότερο έντονες. Στον δημόσιο διάλογο όμως, αν τουλάχιστον θεωρήσουμε ότι διεξάγεται διάλογος, δεν υπάρχει καμία άλλη αξιόπιστη πρόταση για το πώς θα προχωρήσουμε πέρα από την υλοποίηση του μνημονίου.
Ο κ. Σαμαράς βέβαια δημοσίως εξακολουθεί να μιλάει για «έγκλημα». Αν πίστευε αυτά που λέει θα ζητούσε απλώς εκλογές. Οχι μόνο δεν τις θέλει, όπως ξεκαθάρισε και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αλλά κάλεσε και την κυβέρνηση να προχωρήσει κανονικά το πρόγραμμά της, διευκρινίζοντας ότι σε όσα συμφωνεί θα τη στηρίξει. Τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια δηλαδή, ή διαφορετικά πώς θα ξεχάσουμε πιο γρήγορα το περιλάλητο «Ζάππειο 2». Οσο για την Αριστερά, μπορεί να συγκεντρώνει ευκαιριακά τους δυσαρεστημένους του δικομματισμού, πολιτικά όμως δεν προτείνει τίποτε πέρα από την «αντίσταση» και τις γραφικότητες του κ. Τσίπρα για καθεστώς Πινοσέτ.
Ο δεύτερος λόγος της αισιοδοξίας είναι ότι και οι εταίροι μας στην Ευρώπη συνειδητοποίησαν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει λύση στο «ελληνικό πρόβλημα» αν δεν γίνουν βαθιές τομέςφυσικά, στην πράξη και όχι μόνο στα λόγια. Πιέζουν έτσι για πρώτη φορά με τόσο έντονο τρόπο να υπάρξουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις, κυρίως στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων και της μείωσης των δαπανών, που μπορεί υπό προϋποθέσεις να ανατρέψουν την εικόνα που υπάρχει στις διεθνείς αγορές για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Ο τρίτος λόγος αισιοδοξίας είναι το ότι ενδεχομένως βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους της ύφεσης. Στο πρώτο τρίμηνο του 2011 είχαμε μια μικρή αύξηση του ΑΕΠ, ενώ τους δύο τελευταίους μήνες αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς και τα έσοδα από τον ΦΠΑ. Αν, όπως όλα δείχνουν, πάει καλά ο τουρισμός και αν συνεχιστεί η εντυπωσιακή αύξηση των εξαγωγών, τότε μπορεί κανείς να υποθέσει- χωρίς ακόμη να είναι τίποτε βέβαιο- ότι έχουμε μπροστά μας καλύτερες μέρες. Και αυτό θα είναι το καλύτερο φάρμακο για όλους, εντός και εκτός Ελλάδος.
Φυσικά υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες. Η κυρία Μέρκελ για παράδειγμα που δεν θέλει να δώσει χρήματα καθώς και οι τράπεζες που υποφέρουν. Η πιο σημαντική όμως ονομάζεται ΠαΣοΚ, το «όλον» ΠαΣοΚ, δηλαδή Πρωθυπουργός, κυβέρνηση και κόμμα. Η εμπειρία των τελευταίων μηνών έχει αποκαλύψει τρανταχτές αδυναμίες στον τρόπο με τον οποίο ο Γιώργος Παπανδρέου συντονίζει- ή μάλλον δεν συντονίζει- την κυβέρνηση. Παράλληλα έχει γίνει φανερό ότι ορισμένοι υπουργοί ούτε κατάλληλοι είναι για το βάρος της ευθύνης που φέρουν αλλά ούτε καν συμφωνούν με την πολιτική που υποτίθεται ότι υπηρετούν. Αν στο μείγμα προσθέσουμε και μια Κοινοβουλευτική Ομάδα γεμάτη από πικραμένους, έτοιμη ανά πάσα στιγμή να εκραγεί, τότε έχουμε κάθε λόγο να ανησυχούμε. Να μην τα έχουμε όλα δικά μας...
Σάββατο 21 Μαΐου 2011
ήλθε η ώρα για μαζική αποστρατεία των παλαιών πολιτικών;
Αντ.Καρακούσης (ΤΟ ΒΗΜΑ)
Εδώ και μήνες η ελληνική πολιτική, κυβέρνηση, αντιπολίτευση, δεξιά και αριστερά, πρώην πρωθυπουργοί και άλλοι παράγοντες του δημόσιου βίου, εξαντλήθηκαν σε μια συζήτηση για την υποτιθέμενη σωτήρια αναδιάρθρωση και επιμήκυνση του δημοσίου χρέους της χώρας.
Ηταν τέτοια η ένταση και το βάθος της συζήτησης που ακινητοποίησε στην κυριολεξία την κυβέρνηση και σχεδόν όλους τους εμπλεκόμενους στην προσπάθεια διάσωσης της οικονομίας.
Ακόμη και ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κ. Σημίτης ενεπλάκη δυναμικά στη συζήτηση προτρέποντας την κυβέρνηση να επιδιώξει με κάθε μέσο την αναδιάρθρωση ή την επιμήκυνση του χρέους.
Μέχρι και πριν δυο εβδομάδες οι περισσότεροι εντός της χώρας έβγαζαν πύρινους λόγους γι' αυτήν. Μέχρι που ερεθίσθηκαν οι αγορές και άρχισαν να προεξοφλούν ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι διαχειρίσιμο πλέον.
Στηριζόμενοι μάλιστα σ' αυτή την εντύπωση ανέβασαν τα επιτόκια, ο αποκλεισμός της Ελλάδας από τον κύκλο του διεθνούς χρήματος ολοκληρώθηκε και οι υπόλοιπες χώρες του ευρωπαικού νότου άρχισαν να νοιώθουν ότι έρχεται η σειρά τους.
Εξαιτίας λοιπόν της ιδέας και της εκτίμησης ότι η Ελλάδα οδηγείται θέλοντας και μη σε αναδιάρθρωση του χρέους της άρχισαν να ανεβαίνουν και τα δικά τους επιτόκια.
Η Ισπανία κινδύνευσε στην τελευταία διάθεση ομολόγων της, η Ιταλία ένιωσε απειλούμενη, όπως μαρτυρούν οι επαναλαμβανόμενες αρνητικές δηλώσεις των τραπεζιτών της εναντίον της Ελλάδας κ. ο. κ.
Τις τελευταίες μέρες μάλιστα οι παράγοντες των διεθνών αγορών, τράπεζες και θεσμικοί επενδυτές, απεφάνθησαν ότι κάθε αλλοίωση στις πληρωμές τόκων και στη διάρκεια των ομολόγων συνιστά πιστωτικό γεγονός (credit event) και βάση χρεοκοπίας.
Ακριβώς γι' αυτό τον λόγο ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Ζαν Κλωντ Τρισέ έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι κάθε μορφή αναδιάρθρωσης, ακόμη και επιμήκυνσης του ελληνικού χρέους, επιβάλλει στην Κεντρική Τράπεζα να μην αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα για τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών.
Και αυτός είναι ο λόγος που διεκόπη με το μαχαίρι κάθε συζήτηση στο εσωτερικό της χώρας για την μέχρι πρότινος θεωρούμενη σωτήρια αναδιάρθρωση.
Με άλλα λόγια απεδείχθη εκ των πραγμάτων ότι αυτή η συζήτηση ήταν εντελώς λανθασμένη και απολύτως ζημιογόνος για τη χώρα και την προσπάθεια εξόδου από την κρίση. Και ευλόγως διερωτάται κανείς πως σχεδόν όλοι μαζί υπέπεσαν στο ίδιο λάθος.
Πως το επιτελείο του κ. Παπανδρέου σχεδόν εγκατέλειψε όλες τις άλλες δουλειές και αφιερώθηκε στη διεκδίκηση μιας χαμένης υπόθεσης, ενός αδειανού πουκαμίσου; Ποιός ή ποιοί παρέσυραν τον κ. Σημίτη να υπερασπισθεί μετά πάθους την ίδια υπόθεση;
Ισως και κανείς. Απλώς όλη αυτή η διολισθήση σε μια ατέρμονα και αντιπαραγωγική συζήτηση να μην είναι τίποτε άλλο παρά αποτέλεσμα του ελλείμματος κατανόησης σχεδόν του συνόλου της πολιτικής των λειτουργιών του σύγχρονου κόσμου.
Κακά τα ψέματα, οι παλαιοί πολιτικοί δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τον σύγχρονο κόσμο, δεν γνωρίζουν και ίσως δεν μπορούν να μάθουν τους κανόνες του σύγχρονου διεθνούς οικονομικού παιχνιδιού, με αποτέλεσμα οι εκτιμήσεις, οι αξιολογήσεις και εντέλει οι επιλογές τους να είναι λανθασμένες.
Είναι εντοπισμένο το πρόβλημα από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης, από τότε ακόμη που εκείνοι οι ανόητοι διορισμένοι κομματικοί διοικητές των ασφαλιστικών ταμείων συμφωνούσαν και υπέγραφαν αγορές δομημένων ομολόγων, χωρίς να είναι σε θέση να αντιληφθούν όχι τη δόμηση των τίτλων, ούτε καν τη μορφή της επένδυσης.
Και είναι από μόνο του επαρκές το πρόβλημα και ικανό να δικαιολογήσει μια πιθανή και για πολλούς επερχόμενη μαζική αποστρατεία των παλαιών πολιτικών.
Εδώ και μήνες η ελληνική πολιτική, κυβέρνηση, αντιπολίτευση, δεξιά και αριστερά, πρώην πρωθυπουργοί και άλλοι παράγοντες του δημόσιου βίου, εξαντλήθηκαν σε μια συζήτηση για την υποτιθέμενη σωτήρια αναδιάρθρωση και επιμήκυνση του δημοσίου χρέους της χώρας.
Ηταν τέτοια η ένταση και το βάθος της συζήτησης που ακινητοποίησε στην κυριολεξία την κυβέρνηση και σχεδόν όλους τους εμπλεκόμενους στην προσπάθεια διάσωσης της οικονομίας.
Ακόμη και ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κ. Σημίτης ενεπλάκη δυναμικά στη συζήτηση προτρέποντας την κυβέρνηση να επιδιώξει με κάθε μέσο την αναδιάρθρωση ή την επιμήκυνση του χρέους.
Μέχρι και πριν δυο εβδομάδες οι περισσότεροι εντός της χώρας έβγαζαν πύρινους λόγους γι' αυτήν. Μέχρι που ερεθίσθηκαν οι αγορές και άρχισαν να προεξοφλούν ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι διαχειρίσιμο πλέον.
Στηριζόμενοι μάλιστα σ' αυτή την εντύπωση ανέβασαν τα επιτόκια, ο αποκλεισμός της Ελλάδας από τον κύκλο του διεθνούς χρήματος ολοκληρώθηκε και οι υπόλοιπες χώρες του ευρωπαικού νότου άρχισαν να νοιώθουν ότι έρχεται η σειρά τους.
Εξαιτίας λοιπόν της ιδέας και της εκτίμησης ότι η Ελλάδα οδηγείται θέλοντας και μη σε αναδιάρθρωση του χρέους της άρχισαν να ανεβαίνουν και τα δικά τους επιτόκια.
Η Ισπανία κινδύνευσε στην τελευταία διάθεση ομολόγων της, η Ιταλία ένιωσε απειλούμενη, όπως μαρτυρούν οι επαναλαμβανόμενες αρνητικές δηλώσεις των τραπεζιτών της εναντίον της Ελλάδας κ. ο. κ.
Τις τελευταίες μέρες μάλιστα οι παράγοντες των διεθνών αγορών, τράπεζες και θεσμικοί επενδυτές, απεφάνθησαν ότι κάθε αλλοίωση στις πληρωμές τόκων και στη διάρκεια των ομολόγων συνιστά πιστωτικό γεγονός (credit event) και βάση χρεοκοπίας.
Ακριβώς γι' αυτό τον λόγο ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Ζαν Κλωντ Τρισέ έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι κάθε μορφή αναδιάρθρωσης, ακόμη και επιμήκυνσης του ελληνικού χρέους, επιβάλλει στην Κεντρική Τράπεζα να μην αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα για τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών.
Και αυτός είναι ο λόγος που διεκόπη με το μαχαίρι κάθε συζήτηση στο εσωτερικό της χώρας για την μέχρι πρότινος θεωρούμενη σωτήρια αναδιάρθρωση.
Με άλλα λόγια απεδείχθη εκ των πραγμάτων ότι αυτή η συζήτηση ήταν εντελώς λανθασμένη και απολύτως ζημιογόνος για τη χώρα και την προσπάθεια εξόδου από την κρίση. Και ευλόγως διερωτάται κανείς πως σχεδόν όλοι μαζί υπέπεσαν στο ίδιο λάθος.
Πως το επιτελείο του κ. Παπανδρέου σχεδόν εγκατέλειψε όλες τις άλλες δουλειές και αφιερώθηκε στη διεκδίκηση μιας χαμένης υπόθεσης, ενός αδειανού πουκαμίσου; Ποιός ή ποιοί παρέσυραν τον κ. Σημίτη να υπερασπισθεί μετά πάθους την ίδια υπόθεση;
Ισως και κανείς. Απλώς όλη αυτή η διολισθήση σε μια ατέρμονα και αντιπαραγωγική συζήτηση να μην είναι τίποτε άλλο παρά αποτέλεσμα του ελλείμματος κατανόησης σχεδόν του συνόλου της πολιτικής των λειτουργιών του σύγχρονου κόσμου.
Κακά τα ψέματα, οι παλαιοί πολιτικοί δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τον σύγχρονο κόσμο, δεν γνωρίζουν και ίσως δεν μπορούν να μάθουν τους κανόνες του σύγχρονου διεθνούς οικονομικού παιχνιδιού, με αποτέλεσμα οι εκτιμήσεις, οι αξιολογήσεις και εντέλει οι επιλογές τους να είναι λανθασμένες.
Είναι εντοπισμένο το πρόβλημα από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης, από τότε ακόμη που εκείνοι οι ανόητοι διορισμένοι κομματικοί διοικητές των ασφαλιστικών ταμείων συμφωνούσαν και υπέγραφαν αγορές δομημένων ομολόγων, χωρίς να είναι σε θέση να αντιληφθούν όχι τη δόμηση των τίτλων, ούτε καν τη μορφή της επένδυσης.
Και είναι από μόνο του επαρκές το πρόβλημα και ικανό να δικαιολογήσει μια πιθανή και για πολλούς επερχόμενη μαζική αποστρατεία των παλαιών πολιτικών.
Τρίτη 17 Μαΐου 2011
Ενα χάπι που δεν καταπίνεται
Γρηγόρης Νικολόπουλος
17 Μαϊ 2011
Η πρόταση για την εξαγορά του συνολικού χρέους των υπερχρεωμένων ευρωπαικών χωρών απο το EFSF είναι αναμφίβολα η πιο λογική και η πιο αποτελεσματική απο όσες έχουν ποτέ συζητηθεί σχετικά με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Την πρόταση αυτή επανέφερε η οικονομολόγος – και στέλεχος του ΔΝΤ- Μιράντα Ξαφά και την έχουν διατυπώσει δυο κορυφαίοι οικονομολόγοι, οι Ντάνιελ Γκρος (του Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών-CEPS) και Τόμας Μάγιερ (της Deutsche Bank). Σύμφωνα με αυτή την πρόταση, αρχικά, ο προσωρινός μηχανισμός διάσωσης (EFSF) αγοράζει το σύνολο του χρέους των υπερχρεωμένων χωρών εκδίδοντας ομόλογα ΑΑΑ. Η ανταλλαγή του χρέους γίνεται στην τιμή της δευτερογενούς αγοράς τη στιγμή που η κάθε χώρα υιοθέτησε πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Στη συνέχεια εξετάζεται η βιωσιμότητα του χρέους κάθε χώρας. Αν το χρέος είναι βιώσιμο, η χώρα αποπληρώνει κανονικά το (μειωμένο) χρέος της προς το EFSF. Αν το χρέος δεν είναι βιώσιμο, τότε το EFSF μειώνει το επιτόκιο όσο χρειάζεται για να επιτευχθεί βιωσιμότητα. Το ΔΝΤ προσφέρει χρηματοδότηση έως ότου ολοκληρωθεί η δημοσιονομική προσαρμογή.
Το ζήτημα με αυτή τη λύση είναι οτι η Ευρωπαική Ένωση δεν την θέλει – τουλάχιστον μέχρι σήμερα. Όπως δεν θέλει τα ευρωομόλογα, ούτε τις εγγυήσεις των δανείων, ούτε το νέο δάνειο, εκτός αν δώσουμε υποθήκες και εγγυήσεις. Και δεν τα θέλει διότι επιβαρρύνουν όλες τις “υγιείς” οικονομίες της Ευρώπης για να σωθούν οι προβληματικές χώρες.
Πάμε λοιπόν στις επιλογές που έχουμε σήμερα:
Η μία είναι αυτή που μας θέτει η ΕΕ, δηλαδή το Μνημόνιο, με διάφορες παραλαγές χρηματοδότησης. Με νέο δάνειο ενυπόθηκο, με διαχείριση των αποκρατικοποιήσεων απο τους ίδιους τους ευρωπαίους, με επιτρόπους σε όλα τα υπουργεία και με τεράστιο κόστος για τους Έλληνες οι οποίοι προκειμένου να “στρώσουν”, πρώτα θα πτωχεύσουν όλοι – κυριολεκτικά - ώς άτομα. Οι όροι που θέτουν πλέον οι ευρωπαίοι – δικαίως ενδεχομένως αφού έχουν βάσιμους φόβους οτι εμείς δεν θα κάνουμε τίποτα σωστό – είναι προσβλητικοί.
Ο Ολι Ρεν, η Μέρκελ και η τρόικα ζητούν να εκχωρήσουμε τη διοίκηση της χώρας. Και μπορεί εμείς να είμαστε ανίκανοι να τη διοικήσουμε σωστά, αλλά εν πάσει περιπτώσει είναι η χώρα μας, αυτοί είμαστε, δεν μπορούμε να την εκχωρήσουμε σε ξένους.
Το ερώτημα είναι αν υπάρχει άλλη λύση. Αν δεν μας δώσουν τη δόση του Ιουνίου, αναγκαστικά ή δεν θα πληρώσουμε τα ομόλογα που λήγουν ή θα δεν θα πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις στο Δημόσιο – ούτως ή άλλως όλες τις άλλες πληρωμές τις έχει παύσει το δημόσιο. Και οι δυο επιλογές είναι δύσκολες, ίσως και τραγικές.
Απο την άλλη μεριά, είναι δύσκολο για όλους τους πολιτικούς μας, - ανεξαρτήτως του αν είναι άχρηστοι ή όχι – να υπογράψουν μια τέτοια συμφωνία που θα εκχωρεί την περιουσία της χώρας στη διαχείριση των ξένων για να την πουλήσουν ερήμην μας και να πάρουν τα λεφτά έναντι των χρεών μας.
Ενδέχεται λοιπόν να βγούν οι αρχηγοί των κομμάτων, με πρωτο τον κ. Σαμαρά και να καταγγείλει ξένη παρέμβαση στη χώρα. Ο κ. Παπανδρέου θα αναγκαστεί να ακολουθήσει και η υπόλοιπη αντιπολίτευση θα ουρλιάζει ώς συνήθως. Θα οδηγηθούμε λοιπόν σε πλήρες αδιέξοδο.
Αυτό που αναζητείται αυτή τη στιγμή είναι να βρεθεί ένας “κομψός” τρόπος ώστε να εμφανισθεί η νέα συμφωνία ώς ισορροπημένη. Συνδιαχείριση ίσως στις αποκρατικοποιήσεις, δηλαδή ελληνική διοίκηση του φορέα που θα πουλάει, υπο την εποπτεία όμως της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας ή κάτι τέτοιο. Και εμείς και οι Ευρωπαίοι είμαστε εγκλωβισμένοι σε αυτή την ιστορία, αφού εμείς δεν μπορούμε να δεχθούμε τόσο προσβλητικούς όρους, οι δε ευρωπαίοι δεν μπορούν να δικαιολογήσουν ούτε στους πολίτες των ευρωαπικών χωρών, ούτε στις “αγορές” τη χορήγηση της δόσης του Ιουνίου χωρίς ανταλλάγματα.
Ψάχνουμε λοιπόν τη λύση που θα διευκολύνει την κατάποση του πικρού χαπιού, δηλαδή της εκχώρησης της εθνικής κυριαρχίας επι της περιουσίας μας, σε ξένους. Δύσκολο το πρόβλημα…
17 Μαϊ 2011
Η πρόταση για την εξαγορά του συνολικού χρέους των υπερχρεωμένων ευρωπαικών χωρών απο το EFSF είναι αναμφίβολα η πιο λογική και η πιο αποτελεσματική απο όσες έχουν ποτέ συζητηθεί σχετικά με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Την πρόταση αυτή επανέφερε η οικονομολόγος – και στέλεχος του ΔΝΤ- Μιράντα Ξαφά και την έχουν διατυπώσει δυο κορυφαίοι οικονομολόγοι, οι Ντάνιελ Γκρος (του Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών-CEPS) και Τόμας Μάγιερ (της Deutsche Bank). Σύμφωνα με αυτή την πρόταση, αρχικά, ο προσωρινός μηχανισμός διάσωσης (EFSF) αγοράζει το σύνολο του χρέους των υπερχρεωμένων χωρών εκδίδοντας ομόλογα ΑΑΑ. Η ανταλλαγή του χρέους γίνεται στην τιμή της δευτερογενούς αγοράς τη στιγμή που η κάθε χώρα υιοθέτησε πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Στη συνέχεια εξετάζεται η βιωσιμότητα του χρέους κάθε χώρας. Αν το χρέος είναι βιώσιμο, η χώρα αποπληρώνει κανονικά το (μειωμένο) χρέος της προς το EFSF. Αν το χρέος δεν είναι βιώσιμο, τότε το EFSF μειώνει το επιτόκιο όσο χρειάζεται για να επιτευχθεί βιωσιμότητα. Το ΔΝΤ προσφέρει χρηματοδότηση έως ότου ολοκληρωθεί η δημοσιονομική προσαρμογή.
Το ζήτημα με αυτή τη λύση είναι οτι η Ευρωπαική Ένωση δεν την θέλει – τουλάχιστον μέχρι σήμερα. Όπως δεν θέλει τα ευρωομόλογα, ούτε τις εγγυήσεις των δανείων, ούτε το νέο δάνειο, εκτός αν δώσουμε υποθήκες και εγγυήσεις. Και δεν τα θέλει διότι επιβαρρύνουν όλες τις “υγιείς” οικονομίες της Ευρώπης για να σωθούν οι προβληματικές χώρες.
Πάμε λοιπόν στις επιλογές που έχουμε σήμερα:
Η μία είναι αυτή που μας θέτει η ΕΕ, δηλαδή το Μνημόνιο, με διάφορες παραλαγές χρηματοδότησης. Με νέο δάνειο ενυπόθηκο, με διαχείριση των αποκρατικοποιήσεων απο τους ίδιους τους ευρωπαίους, με επιτρόπους σε όλα τα υπουργεία και με τεράστιο κόστος για τους Έλληνες οι οποίοι προκειμένου να “στρώσουν”, πρώτα θα πτωχεύσουν όλοι – κυριολεκτικά - ώς άτομα. Οι όροι που θέτουν πλέον οι ευρωπαίοι – δικαίως ενδεχομένως αφού έχουν βάσιμους φόβους οτι εμείς δεν θα κάνουμε τίποτα σωστό – είναι προσβλητικοί.
Ο Ολι Ρεν, η Μέρκελ και η τρόικα ζητούν να εκχωρήσουμε τη διοίκηση της χώρας. Και μπορεί εμείς να είμαστε ανίκανοι να τη διοικήσουμε σωστά, αλλά εν πάσει περιπτώσει είναι η χώρα μας, αυτοί είμαστε, δεν μπορούμε να την εκχωρήσουμε σε ξένους.
Το ερώτημα είναι αν υπάρχει άλλη λύση. Αν δεν μας δώσουν τη δόση του Ιουνίου, αναγκαστικά ή δεν θα πληρώσουμε τα ομόλογα που λήγουν ή θα δεν θα πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις στο Δημόσιο – ούτως ή άλλως όλες τις άλλες πληρωμές τις έχει παύσει το δημόσιο. Και οι δυο επιλογές είναι δύσκολες, ίσως και τραγικές.
Απο την άλλη μεριά, είναι δύσκολο για όλους τους πολιτικούς μας, - ανεξαρτήτως του αν είναι άχρηστοι ή όχι – να υπογράψουν μια τέτοια συμφωνία που θα εκχωρεί την περιουσία της χώρας στη διαχείριση των ξένων για να την πουλήσουν ερήμην μας και να πάρουν τα λεφτά έναντι των χρεών μας.
Ενδέχεται λοιπόν να βγούν οι αρχηγοί των κομμάτων, με πρωτο τον κ. Σαμαρά και να καταγγείλει ξένη παρέμβαση στη χώρα. Ο κ. Παπανδρέου θα αναγκαστεί να ακολουθήσει και η υπόλοιπη αντιπολίτευση θα ουρλιάζει ώς συνήθως. Θα οδηγηθούμε λοιπόν σε πλήρες αδιέξοδο.
Αυτό που αναζητείται αυτή τη στιγμή είναι να βρεθεί ένας “κομψός” τρόπος ώστε να εμφανισθεί η νέα συμφωνία ώς ισορροπημένη. Συνδιαχείριση ίσως στις αποκρατικοποιήσεις, δηλαδή ελληνική διοίκηση του φορέα που θα πουλάει, υπο την εποπτεία όμως της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας ή κάτι τέτοιο. Και εμείς και οι Ευρωπαίοι είμαστε εγκλωβισμένοι σε αυτή την ιστορία, αφού εμείς δεν μπορούμε να δεχθούμε τόσο προσβλητικούς όρους, οι δε ευρωπαίοι δεν μπορούν να δικαιολογήσουν ούτε στους πολίτες των ευρωαπικών χωρών, ούτε στις “αγορές” τη χορήγηση της δόσης του Ιουνίου χωρίς ανταλλάγματα.
Ψάχνουμε λοιπόν τη λύση που θα διευκολύνει την κατάποση του πικρού χαπιού, δηλαδή της εκχώρησης της εθνικής κυριαρχίας επι της περιουσίας μας, σε ξένους. Δύσκολο το πρόβλημα…
Δευτέρα 16 Μαΐου 2011
Ωριμάζει στην κοινωνία η ανάγκη για μια νέα ιδρυτική φάση
Μίμης Ανδρουλάκης
14/05/2011
Συνέντευξη στο πρώτο θέμα.
Είχατε πει προεκλογικά ότι το βιβλίο σας Ε, Πρόεδρε! ήταν μια ύστατη προειδοποίηση κινδύνου ενώπιον του ναρκοπεδίου. Εισακουστήκατε;
Όχι, η μέθη της επερχόμενης δωρεάν εξουσίας και οι ειδυλλιακές φωνές της αμερημνησίας αποδείχθηκαν ισχυρότερες. Η Κυβέρνηση Παπανδρέου όπως είχα πει προεκλογικά έπρεπε τον Οκτώβρη του 2009 να είχε χαρακτηριστικά κυβέρνησης έκτακτης εθνικής ανάγκης στη σύνθεση, στις λειτουργίες και τις δυνάμεις που θα την στήριζαν ώστε να βάλει γρήγορα “ζώνη ασφαλείας” στη χώρα, να προκαλέσει εθνικό συναγερμό για τη σωτηρία της χώρας και την τραγική συναίσθηση μιας κοινής μοίρας στην κοινωνία. Ήταν η πρόταση για ένα νέο 1909, για μια ανατροπή του πολιτικού σκηνικού.
Θα βλέπατε τώρα τον σχηματισμό αυτής της κυβέρνησης;
Η χαμένη στιγμή δεν επανέρχεται ποτέ η ίδια. Τότε, είχες την πρωτοβουλία των κινήσεων, ένα ισχυρό πλειοψηφικό κορμό, το momentum και τις θετικές προσδοκίες της κοινωνίας. Τώρα πλησιάζεις γρήγορα, αν δεν γίνει κάτι, στο οριακό σημείο όπου αντιστρέφονται οι προσδοκίες. Όπως είχα προειδοποιήσει στο Ε, Πρόεδρε! οι αρνητικές προσδοκίες είναι σαν το ποτάμι. Στενό στην αρχή, φαρδαίνει απότομα.
Ορισμένοι συνάδελφοί σας πρότειναν να ψηφιστεί με 180 ψήφους το νέο επικαιροποιημένο μνημόνιο.
Αν δεν είναι μια επικοινωνιακή πρόταση που λέγεται για να λέγεται δίχως πρακτική συνέπεια και συνέχεια πρέπει να ολοκληρώσουν τον συλλογισμό τους. Πιστεύουν ότι είναι εφικτή και πρέπει να επιχειρηθεί τώρα μια ελάχιστη ειλικρινής συνεννόηση κυρίως των δύο μεγάλων κομμάτων υπό την πίεση και της επόμενης πέμπτης δόσης του δανείου ή μοιραία με την πρόταση αυτή οδηγούμαστε σε εκλογές και συνεπώς έχουν υποχρέωση να περιγράψουν το τι κυβέρνηση θα σχηματιστεί μετά. Διαφορετικά η πορεία θα είναι τυφλή.
Πολλοί μιλούν για κυβέρνηση προσωπικοτήτων που θα στηριχτεί από τρία τέσσερα τουλάχιστον κόμματα.
Στα βραδινά γεύματα στα βόρεια προάστια σχηματίζονται εύκολα κυβερνήσεις αλλά στην πράξη όλα είναι πολύ δύσκολα πια. Πιστεύετε ότι τα αμετανόητα κόμματα και οι ελίτ της χώρας που έχουν την πρώτη ευθύνη για τη σημερινή παρακμή ξαφνικά θα φωτιστούν και θα στηρίξουν από κοινού μια αποτελεσματική κυβέρνηση ή θα πολλαπλασιάσουν το χάος, τις αναλώσιμες μεσοβασιλείες και το όλο εγχείρημα θα αποδειχθεί η Τελευταία Πράξη του δράματος; Μακάρι να υπήρχε η έμπρακτη μετάνοιά τους αλλά πρέπει δημόσια και έγκαιρα να απαντηθούν τα κρίσιμα ερωτήματα. Εκτός κι αν τις πολιτικές εξελίξεις τις καθορίσουν πλέον οι ίδιοι οι δανειστές μας. Τότε θα επαληθευθεί η κάπως ακραία προεκλογική ρήση μου ότι «αν δεν μπει γρήγορα “ζώνη ασφαλείας” στη χώρα η επόμενη κυβέρνηση δε θα είναι “ελληνική”». Ελπίζω να μην φθάσουμε σε τέτοιο σημείο απελπισίας που πολλοί να την θεωρήσουν μια “κάποια λύση” όπως θα έλεγε ο Καβάφης στο “Περιμένοντας τους Βάρβαρους”!
Αμφιβάλετε για τις δυνατότητες των σημερινών κομμάτων να δώσουν λύση;
Ναι αλλά είναι μια αμφιβολία δημιουργική, όχι μηδενιστική, καταστροφική. Κάλεσα έγκαιρα τον πρόεδρο να ανατρέψει το σύστημα που τον ανέδειξε αλλά εκτός από ανατρεπτικός είμαι και ένας “δαρβινιστής” ρεαλιστής που πιστεύει στη δύναμη της προσαρμογής, της εξέλιξης, της αλλαγής υπό την πίεση των μεγάλων αναγκών. Αυτό που προέχει σήμερα στο κακό που μας βρήκε είναι να αποφύγουμε τα χειρότερα ίσως ακόμη και με “λάθος χάρτη”, “λάθος κόμματα”, “λάθος πρόσωπα”.
Η αμφιβολία αφορά και το σημερινό ΠΑΣΟΚ;
Μα απομακρύνθηκα πριν είκοσι χρόνια από το πολιτικό σκηνικό και επανήλθα με το δικό μου σχετικά ανεξάρτητο τρόπο με ένα μοτίβο: το ριζικό επαναπροσδιορισμό του μεγάλου κοινωνικοπολιτικού χώρου της κεντροαριστεράς και ευρύτερης δημοκρατικής αριστεράς που εκτείνεται από τις παρυφές της δεξιάς μέχρι τις παρυφές της παραδοσιακής κομμουνιστικής αριστεράς και αποτελεί στην Ελλάδα τη “φυσική” πλειοψηφία. Οι αφηγήσεις των διαφόρων παλαιών και “νέων” τάσεων του χώρου έχουν ξεθωριάσει μέσα στην κρίση ενώ στο συμβολικό ηθικό επίπεδο έχει σημειωθεί ένα σημαντικό ρήγμα στον ιστό του με αποκορύφωμα την πρόσφατη παραπομπή στην προανακριτική από την ηγεσία του κόμματος μιας εμβληματικής φυσιογνωμίας του, του Άκη Τσοχατζόπουλου. Ωριμάζουν στην κοινωνία οι προϋποθέσεις μιας νέας ιδρυτικής φάσης, μιας ανασύνθεσης, που θα υπερβαίνει θετικά τα σημεία αναφοράς της μεταπολιτευτικής φυσιογνωμίας του χώρου, με την καθοριστική συνεισφορά ενός αστερισμού νέων, ανεξάρτητων κινήσεων δημιουργικών πολιτικών. Νέες φωνές σε “παλιές φωλιές”, νέες φωνές σε νέες φωλιές.
Θα προτείνατε αλλαγή προσώπων στον Πρωθυπουργό;
Το ελάχιστο που προτείνει ο καθένας σήμερα είναι να αποκτήσει τουλάχιστον αυτό το χαλαρό πολυπρόσωπο σχήμα μια ισχυρή διεύθυνση, σαφήνεια στις αποφάσεις, συγκέντρωση στις προτεραιότητες, λιγότερα και καλύτερα κι όχι να χάνεται, να απεραντολογεί με νομοθετική φλυαρία, να σπαταλά το κεφάλαιο της εμπιστοσύνης που διαθέτει με διαγκωνισμούς και αμοιβαία αδειάσματα. Πίστευα ότι ο Γιώργος Παπανδρέου όταν βρεθεί κολλημένος στον τοίχο, παίρνει ανάποδες στροφές, βγάζει ένα άγριο παπανδρεϊκό ένστικτο, γι’ αυτό τον αποκάλεσα παλιότερα “ο δολοφόνος με το αγγελικό πρόσωπο”. Τον τελευταίο καιρό αυτό δεν το βλέπω. Αντίθετα δείχνει, όπως όλη η κοινωνία παρατηρεί, σαν να βρίσκεται σε δημόσια διαπραγμάτευση ακόμα και με υφισταμένους του που φούσκωσαν απότομα και δεν έχουν την κρίση να αντιληφθούν ότι την εκλογική νίκη δεν την πρόσφερε ούτε αποκλειστικά το ταλέντο τους ούτε η προεκλογική στρατηγική αλλά τη χάρισε σαν “δηλητηριώδες χάπι” ο προηγούμενος πρωθυπουργός.
Το μνημόνιο απέτυχε ή η προσπάθεια να εφαρμοστεί το μνημόνιο;
Σ’ ένα βαθμό μόνο ισχύουν και τα δύο αλλά ανάμεσα στο μαύρο και το άσπρο υπάρχουν πολλές ενδιάμεσες αποχρώσεις. Είχα πει από την αρχή ότι το “επίσημο σενάριο” που υιοθέτησε η ευρωζώνη και προέβλεπε γρήγορη ανάκαμψη και έξοδο στις αγορές τις αρχές του 2012 είχε μικρές έως μηδαμινές πιθανότητες επιτυχίας. Έτσι κι αλλιώς, όταν το χρέος σου περνά όλα τα όρια συναγερμού και δεν μπορείς να το φας κόβοντας δικό σου πληθωρικό χρήμα αυτό οδηγεί πάντα σε ύφεση. Πολύ περισσότερο που εμείς πριν ένα χρόνο πεταχτήκαμε έξω από τις αγορές και η ευρωζώνη μας έθεσε με το μνημόνιο το δίλημμα: μεγάλη ύφεση ή άμεση χρεωκοπία, οικονομική καταστροφή και τελικά έξοδος από το ευρώ. Ορισμένες εξωπραγματικές προβλέψεις του μνημονίου αποτελούν ένα ας πούμε σύμφωνο αμοιβαίων προσποιήσεων για να πέσει το χρήμα. Κι αυτό συνεχίζει ακόμα να πέφτει. Κι αν κερδίζεις ή χαραμίζεις το χρόνο θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες στο άμεσο μέλλον.
Ποια θεωρείτε θεμελιώδη λάθη της ευρωζώνης που σας έκαναν να μιλάτε για “λάθος χάρτη” και να ζητάτε από την αρχή ντεφάκτο αναμόρφωση του μνημονίου και συνολικό αναπρογραμματισμό του χρέους;
Το πρώτο όταν κόβω αντιπαραγωγικούς τομείς του κράτους, και έπρεπε να το κάνω με ριζικό τρόπο, χρειάζομαι αντισταθμιστικά νομισματικά και επενδυτικά διεγερτικά για να μη βυθιστώ σε ύφεση διαρκείας. Ας πούμε να μου αναγνωρίσεις ως “παραγωγικό έλλειμμα” και να εξαιρέσεις από την προσαρμογή το χρήμα που θα πάει βεβαιωμένα σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις με υψηλό πολλαπλασιαστή για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο. Υπάρχει ύφεση και “ύφεση”. Ύφεση που καλλιεργεί εντός της τα υβρίδια μιας νέας ανάπτυξης, ενός ανασχηματισμού των συντελεστών της παραγωγής, δηλαδή όπως λένε μιας “δημιουργικής καταστροφής”, που αυξάνει τη δημιουργία και ελαχιστοποιεί την καταστροφή. Και ύφεση σκέτη καταστροφή. Αυτήν πρέπει να αποφύγουμε.
Το δεύτερο λάθος είναι η μετάθεση της οριστικής επίλυσης της κρίσης του χρέους για μετά το 2013 καθώς αγνοούν ότι οι αγορές απεχθάνονται την αναμονή, προτιμούν το υπολογισμένο ρίσκο ενός αναπρογραμματισμού από την ασάφεια και την αβεβαιότητα στις προοπτικές και στην περίπτωση αυτή τείνουν να προεξοφλούν το άμεσο μέλλον με το χειρότερο σενάριο. Αυτό ζούμε τώρα.
Άρα αναδιάρθρωση του χρέους με τη μορφή του αναπρογραμματισμού του;
Εδώ το κρίσιμο ζήτημα είναι το timing, το πότε, πως και ποιος θα πονέσει περισσότερο. Διαφορετικά κι αυτό θα πάρει τοξικά χαρακτηριστικά. Έπρεπε χθες, σήμερα το αργότερο, το “Ταμείο Διάσωσης” να είχε συγκεντρώσει και να αναπρογραμματίσει το ελληνικό χρέος μέσω ανταλλαγής ομολόγων με τις δυο - τρεις επιλογές προς τους πιστωτές όπως περίπου τις έχω περιγράψει. Πάντα κάτω από την ομπρέλα του και την εγγύησή του. Διαφορετικά αφού επέλεξαν τη στρατηγική της αναμονής ας το παίξουμε κι εμείς αυτό το παιχνίδι μέχρι το τέλος, ας ξαναπάρουμε δάνεια το 2012 και το 2013 οπότε τότε οι μοναδικοί σχεδόν πιστωτές μας θα είναι οι επίσημοι θεσμοί της ευρωζώνης οπότε θα χρειαστεί πολιτικός διακανονισμός του χρέους ίσως αναγκαστικά με έκδοση ευρωομολόγου. Φυσικά φτάνει να αντέξεις και να αποφύγεις ενδιάμεσους κινδύνους όπως ένα βέτο των γερμανών ή των φιλανδών.
Αυτό φοβήθηκαν οι Γερμανοί και φαίνεται να αλλάζουν γνώμη;
Ναι, γι’ αυτό δεν πρέπει να τσιμπήσουμε στο δόλωμα μιας ψευδεπίγραφης “οικειοθελούς επιμήκυνσης” των ομολόγων που λήγουν το 2012 για να μας ξαποστείλουν ολομόναχους στις εχθρικές αγορές, να έχουμε ασήμαντα αποτελέσματα, να διαχωρίσουν τη μοίρα μιας από τις άλλες περιφερειακές χώρες, να μας βάλουν σε καραντίνα και να εν μέσω χρεωκοπίας να μας δείξουν τελικά την έξοδο από το ευρώ. Όπως είχα προειδοποιήσει στη Βουλή στη συζήτηση για τον προϋπολοσισμό αυτοί που άκριτα δαιμονοποιούσαν οποιοδήποτε διακανονισμό του χρέους θα έσπευδαν πρώτοι να τσιμπήσουν.
Γι’ αυτό είπατε “φύλαγε τα ρούχα σου…”;
Ναι, “κακό” το μνημόνιο αλλά υπάρχει και κάτι χειρότερο, το κανένα μνημόνιο, η εγκατάλειψή μας. Τίποτα μη θεωρούμε οριστικά δεδομένο. Ενώ είμαστε σε συνεχή επαναδιαπραγμάτευση για το καλύτερο πρέπει να φροντίσουμε να παίρνουμε τις δόσεις, να σιγουρέψουμε τα νέα δάνεια για το 2012-13, να εξασφαλίσουμε ότι η ΕΚΤ θα συνεχίσει να παίρνει τα απαξιωμένα ελληνικά ομόλογα και να δίνει ρευστότητα στις τράπεζες, να συνεχίσουν να υπολογίζονται τα ομόλογα, στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών στην ονομαστική τους αξία… να… Να αποφύγουμε δηλαδή όλοι μαζί το χειρότερο.
Πώς είδατε το Ζάππειο ΙΙ;
Εγώ όλα τα ακούω προσεκτικά αλλά στην Κρήτη λέμε “όταν αποκαεί το σπίτι όλοι φέρνουν νερό”. Η έμπρακτη μετάνοια της ΝΔ απαιτεί την έμπρακτη συνεισφορά της τουλάχιστον για να αποφύγουμε όπως είπαμε το χειρότερο. Ας ξεχάσει την παραδοσιακή εναλλαγή μεταξύ των δύο κομμάτων. Το παιχνίδι αυτό όπως το ξέραμε στη μεταπολίτευση έχει τελειώσει.
14/05/2011
Συνέντευξη στο πρώτο θέμα.
Είχατε πει προεκλογικά ότι το βιβλίο σας Ε, Πρόεδρε! ήταν μια ύστατη προειδοποίηση κινδύνου ενώπιον του ναρκοπεδίου. Εισακουστήκατε;
Όχι, η μέθη της επερχόμενης δωρεάν εξουσίας και οι ειδυλλιακές φωνές της αμερημνησίας αποδείχθηκαν ισχυρότερες. Η Κυβέρνηση Παπανδρέου όπως είχα πει προεκλογικά έπρεπε τον Οκτώβρη του 2009 να είχε χαρακτηριστικά κυβέρνησης έκτακτης εθνικής ανάγκης στη σύνθεση, στις λειτουργίες και τις δυνάμεις που θα την στήριζαν ώστε να βάλει γρήγορα “ζώνη ασφαλείας” στη χώρα, να προκαλέσει εθνικό συναγερμό για τη σωτηρία της χώρας και την τραγική συναίσθηση μιας κοινής μοίρας στην κοινωνία. Ήταν η πρόταση για ένα νέο 1909, για μια ανατροπή του πολιτικού σκηνικού.
Θα βλέπατε τώρα τον σχηματισμό αυτής της κυβέρνησης;
Η χαμένη στιγμή δεν επανέρχεται ποτέ η ίδια. Τότε, είχες την πρωτοβουλία των κινήσεων, ένα ισχυρό πλειοψηφικό κορμό, το momentum και τις θετικές προσδοκίες της κοινωνίας. Τώρα πλησιάζεις γρήγορα, αν δεν γίνει κάτι, στο οριακό σημείο όπου αντιστρέφονται οι προσδοκίες. Όπως είχα προειδοποιήσει στο Ε, Πρόεδρε! οι αρνητικές προσδοκίες είναι σαν το ποτάμι. Στενό στην αρχή, φαρδαίνει απότομα.
Ορισμένοι συνάδελφοί σας πρότειναν να ψηφιστεί με 180 ψήφους το νέο επικαιροποιημένο μνημόνιο.
Αν δεν είναι μια επικοινωνιακή πρόταση που λέγεται για να λέγεται δίχως πρακτική συνέπεια και συνέχεια πρέπει να ολοκληρώσουν τον συλλογισμό τους. Πιστεύουν ότι είναι εφικτή και πρέπει να επιχειρηθεί τώρα μια ελάχιστη ειλικρινής συνεννόηση κυρίως των δύο μεγάλων κομμάτων υπό την πίεση και της επόμενης πέμπτης δόσης του δανείου ή μοιραία με την πρόταση αυτή οδηγούμαστε σε εκλογές και συνεπώς έχουν υποχρέωση να περιγράψουν το τι κυβέρνηση θα σχηματιστεί μετά. Διαφορετικά η πορεία θα είναι τυφλή.
Πολλοί μιλούν για κυβέρνηση προσωπικοτήτων που θα στηριχτεί από τρία τέσσερα τουλάχιστον κόμματα.
Στα βραδινά γεύματα στα βόρεια προάστια σχηματίζονται εύκολα κυβερνήσεις αλλά στην πράξη όλα είναι πολύ δύσκολα πια. Πιστεύετε ότι τα αμετανόητα κόμματα και οι ελίτ της χώρας που έχουν την πρώτη ευθύνη για τη σημερινή παρακμή ξαφνικά θα φωτιστούν και θα στηρίξουν από κοινού μια αποτελεσματική κυβέρνηση ή θα πολλαπλασιάσουν το χάος, τις αναλώσιμες μεσοβασιλείες και το όλο εγχείρημα θα αποδειχθεί η Τελευταία Πράξη του δράματος; Μακάρι να υπήρχε η έμπρακτη μετάνοιά τους αλλά πρέπει δημόσια και έγκαιρα να απαντηθούν τα κρίσιμα ερωτήματα. Εκτός κι αν τις πολιτικές εξελίξεις τις καθορίσουν πλέον οι ίδιοι οι δανειστές μας. Τότε θα επαληθευθεί η κάπως ακραία προεκλογική ρήση μου ότι «αν δεν μπει γρήγορα “ζώνη ασφαλείας” στη χώρα η επόμενη κυβέρνηση δε θα είναι “ελληνική”». Ελπίζω να μην φθάσουμε σε τέτοιο σημείο απελπισίας που πολλοί να την θεωρήσουν μια “κάποια λύση” όπως θα έλεγε ο Καβάφης στο “Περιμένοντας τους Βάρβαρους”!
Αμφιβάλετε για τις δυνατότητες των σημερινών κομμάτων να δώσουν λύση;
Ναι αλλά είναι μια αμφιβολία δημιουργική, όχι μηδενιστική, καταστροφική. Κάλεσα έγκαιρα τον πρόεδρο να ανατρέψει το σύστημα που τον ανέδειξε αλλά εκτός από ανατρεπτικός είμαι και ένας “δαρβινιστής” ρεαλιστής που πιστεύει στη δύναμη της προσαρμογής, της εξέλιξης, της αλλαγής υπό την πίεση των μεγάλων αναγκών. Αυτό που προέχει σήμερα στο κακό που μας βρήκε είναι να αποφύγουμε τα χειρότερα ίσως ακόμη και με “λάθος χάρτη”, “λάθος κόμματα”, “λάθος πρόσωπα”.
Η αμφιβολία αφορά και το σημερινό ΠΑΣΟΚ;
Μα απομακρύνθηκα πριν είκοσι χρόνια από το πολιτικό σκηνικό και επανήλθα με το δικό μου σχετικά ανεξάρτητο τρόπο με ένα μοτίβο: το ριζικό επαναπροσδιορισμό του μεγάλου κοινωνικοπολιτικού χώρου της κεντροαριστεράς και ευρύτερης δημοκρατικής αριστεράς που εκτείνεται από τις παρυφές της δεξιάς μέχρι τις παρυφές της παραδοσιακής κομμουνιστικής αριστεράς και αποτελεί στην Ελλάδα τη “φυσική” πλειοψηφία. Οι αφηγήσεις των διαφόρων παλαιών και “νέων” τάσεων του χώρου έχουν ξεθωριάσει μέσα στην κρίση ενώ στο συμβολικό ηθικό επίπεδο έχει σημειωθεί ένα σημαντικό ρήγμα στον ιστό του με αποκορύφωμα την πρόσφατη παραπομπή στην προανακριτική από την ηγεσία του κόμματος μιας εμβληματικής φυσιογνωμίας του, του Άκη Τσοχατζόπουλου. Ωριμάζουν στην κοινωνία οι προϋποθέσεις μιας νέας ιδρυτικής φάσης, μιας ανασύνθεσης, που θα υπερβαίνει θετικά τα σημεία αναφοράς της μεταπολιτευτικής φυσιογνωμίας του χώρου, με την καθοριστική συνεισφορά ενός αστερισμού νέων, ανεξάρτητων κινήσεων δημιουργικών πολιτικών. Νέες φωνές σε “παλιές φωλιές”, νέες φωνές σε νέες φωλιές.
Θα προτείνατε αλλαγή προσώπων στον Πρωθυπουργό;
Το ελάχιστο που προτείνει ο καθένας σήμερα είναι να αποκτήσει τουλάχιστον αυτό το χαλαρό πολυπρόσωπο σχήμα μια ισχυρή διεύθυνση, σαφήνεια στις αποφάσεις, συγκέντρωση στις προτεραιότητες, λιγότερα και καλύτερα κι όχι να χάνεται, να απεραντολογεί με νομοθετική φλυαρία, να σπαταλά το κεφάλαιο της εμπιστοσύνης που διαθέτει με διαγκωνισμούς και αμοιβαία αδειάσματα. Πίστευα ότι ο Γιώργος Παπανδρέου όταν βρεθεί κολλημένος στον τοίχο, παίρνει ανάποδες στροφές, βγάζει ένα άγριο παπανδρεϊκό ένστικτο, γι’ αυτό τον αποκάλεσα παλιότερα “ο δολοφόνος με το αγγελικό πρόσωπο”. Τον τελευταίο καιρό αυτό δεν το βλέπω. Αντίθετα δείχνει, όπως όλη η κοινωνία παρατηρεί, σαν να βρίσκεται σε δημόσια διαπραγμάτευση ακόμα και με υφισταμένους του που φούσκωσαν απότομα και δεν έχουν την κρίση να αντιληφθούν ότι την εκλογική νίκη δεν την πρόσφερε ούτε αποκλειστικά το ταλέντο τους ούτε η προεκλογική στρατηγική αλλά τη χάρισε σαν “δηλητηριώδες χάπι” ο προηγούμενος πρωθυπουργός.
Το μνημόνιο απέτυχε ή η προσπάθεια να εφαρμοστεί το μνημόνιο;
Σ’ ένα βαθμό μόνο ισχύουν και τα δύο αλλά ανάμεσα στο μαύρο και το άσπρο υπάρχουν πολλές ενδιάμεσες αποχρώσεις. Είχα πει από την αρχή ότι το “επίσημο σενάριο” που υιοθέτησε η ευρωζώνη και προέβλεπε γρήγορη ανάκαμψη και έξοδο στις αγορές τις αρχές του 2012 είχε μικρές έως μηδαμινές πιθανότητες επιτυχίας. Έτσι κι αλλιώς, όταν το χρέος σου περνά όλα τα όρια συναγερμού και δεν μπορείς να το φας κόβοντας δικό σου πληθωρικό χρήμα αυτό οδηγεί πάντα σε ύφεση. Πολύ περισσότερο που εμείς πριν ένα χρόνο πεταχτήκαμε έξω από τις αγορές και η ευρωζώνη μας έθεσε με το μνημόνιο το δίλημμα: μεγάλη ύφεση ή άμεση χρεωκοπία, οικονομική καταστροφή και τελικά έξοδος από το ευρώ. Ορισμένες εξωπραγματικές προβλέψεις του μνημονίου αποτελούν ένα ας πούμε σύμφωνο αμοιβαίων προσποιήσεων για να πέσει το χρήμα. Κι αυτό συνεχίζει ακόμα να πέφτει. Κι αν κερδίζεις ή χαραμίζεις το χρόνο θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες στο άμεσο μέλλον.
Ποια θεωρείτε θεμελιώδη λάθη της ευρωζώνης που σας έκαναν να μιλάτε για “λάθος χάρτη” και να ζητάτε από την αρχή ντεφάκτο αναμόρφωση του μνημονίου και συνολικό αναπρογραμματισμό του χρέους;
Το πρώτο όταν κόβω αντιπαραγωγικούς τομείς του κράτους, και έπρεπε να το κάνω με ριζικό τρόπο, χρειάζομαι αντισταθμιστικά νομισματικά και επενδυτικά διεγερτικά για να μη βυθιστώ σε ύφεση διαρκείας. Ας πούμε να μου αναγνωρίσεις ως “παραγωγικό έλλειμμα” και να εξαιρέσεις από την προσαρμογή το χρήμα που θα πάει βεβαιωμένα σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις με υψηλό πολλαπλασιαστή για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο. Υπάρχει ύφεση και “ύφεση”. Ύφεση που καλλιεργεί εντός της τα υβρίδια μιας νέας ανάπτυξης, ενός ανασχηματισμού των συντελεστών της παραγωγής, δηλαδή όπως λένε μιας “δημιουργικής καταστροφής”, που αυξάνει τη δημιουργία και ελαχιστοποιεί την καταστροφή. Και ύφεση σκέτη καταστροφή. Αυτήν πρέπει να αποφύγουμε.
Το δεύτερο λάθος είναι η μετάθεση της οριστικής επίλυσης της κρίσης του χρέους για μετά το 2013 καθώς αγνοούν ότι οι αγορές απεχθάνονται την αναμονή, προτιμούν το υπολογισμένο ρίσκο ενός αναπρογραμματισμού από την ασάφεια και την αβεβαιότητα στις προοπτικές και στην περίπτωση αυτή τείνουν να προεξοφλούν το άμεσο μέλλον με το χειρότερο σενάριο. Αυτό ζούμε τώρα.
Άρα αναδιάρθρωση του χρέους με τη μορφή του αναπρογραμματισμού του;
Εδώ το κρίσιμο ζήτημα είναι το timing, το πότε, πως και ποιος θα πονέσει περισσότερο. Διαφορετικά κι αυτό θα πάρει τοξικά χαρακτηριστικά. Έπρεπε χθες, σήμερα το αργότερο, το “Ταμείο Διάσωσης” να είχε συγκεντρώσει και να αναπρογραμματίσει το ελληνικό χρέος μέσω ανταλλαγής ομολόγων με τις δυο - τρεις επιλογές προς τους πιστωτές όπως περίπου τις έχω περιγράψει. Πάντα κάτω από την ομπρέλα του και την εγγύησή του. Διαφορετικά αφού επέλεξαν τη στρατηγική της αναμονής ας το παίξουμε κι εμείς αυτό το παιχνίδι μέχρι το τέλος, ας ξαναπάρουμε δάνεια το 2012 και το 2013 οπότε τότε οι μοναδικοί σχεδόν πιστωτές μας θα είναι οι επίσημοι θεσμοί της ευρωζώνης οπότε θα χρειαστεί πολιτικός διακανονισμός του χρέους ίσως αναγκαστικά με έκδοση ευρωομολόγου. Φυσικά φτάνει να αντέξεις και να αποφύγεις ενδιάμεσους κινδύνους όπως ένα βέτο των γερμανών ή των φιλανδών.
Αυτό φοβήθηκαν οι Γερμανοί και φαίνεται να αλλάζουν γνώμη;
Ναι, γι’ αυτό δεν πρέπει να τσιμπήσουμε στο δόλωμα μιας ψευδεπίγραφης “οικειοθελούς επιμήκυνσης” των ομολόγων που λήγουν το 2012 για να μας ξαποστείλουν ολομόναχους στις εχθρικές αγορές, να έχουμε ασήμαντα αποτελέσματα, να διαχωρίσουν τη μοίρα μιας από τις άλλες περιφερειακές χώρες, να μας βάλουν σε καραντίνα και να εν μέσω χρεωκοπίας να μας δείξουν τελικά την έξοδο από το ευρώ. Όπως είχα προειδοποιήσει στη Βουλή στη συζήτηση για τον προϋπολοσισμό αυτοί που άκριτα δαιμονοποιούσαν οποιοδήποτε διακανονισμό του χρέους θα έσπευδαν πρώτοι να τσιμπήσουν.
Γι’ αυτό είπατε “φύλαγε τα ρούχα σου…”;
Ναι, “κακό” το μνημόνιο αλλά υπάρχει και κάτι χειρότερο, το κανένα μνημόνιο, η εγκατάλειψή μας. Τίποτα μη θεωρούμε οριστικά δεδομένο. Ενώ είμαστε σε συνεχή επαναδιαπραγμάτευση για το καλύτερο πρέπει να φροντίσουμε να παίρνουμε τις δόσεις, να σιγουρέψουμε τα νέα δάνεια για το 2012-13, να εξασφαλίσουμε ότι η ΕΚΤ θα συνεχίσει να παίρνει τα απαξιωμένα ελληνικά ομόλογα και να δίνει ρευστότητα στις τράπεζες, να συνεχίσουν να υπολογίζονται τα ομόλογα, στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών στην ονομαστική τους αξία… να… Να αποφύγουμε δηλαδή όλοι μαζί το χειρότερο.
Πώς είδατε το Ζάππειο ΙΙ;
Εγώ όλα τα ακούω προσεκτικά αλλά στην Κρήτη λέμε “όταν αποκαεί το σπίτι όλοι φέρνουν νερό”. Η έμπρακτη μετάνοια της ΝΔ απαιτεί την έμπρακτη συνεισφορά της τουλάχιστον για να αποφύγουμε όπως είπαμε το χειρότερο. Ας ξεχάσει την παραδοσιακή εναλλαγή μεταξύ των δύο κομμάτων. Το παιχνίδι αυτό όπως το ξέραμε στη μεταπολίτευση έχει τελειώσει.
Ας τα δούμε όλα από την αρχή.
14-05-11
Του Πασχου Mανδραβελη
Δεν είναι δέκα τα πράγματα που πρέπει να γίνουν για να σωθεί η χώρα. Ούτε καν εκατόν δέκα. Είναι χιλιάδες κι όλα αλληλένδετα. Γι’ αυτό οι κουβέντες δεν καταλήγουν πουθενά. Η συζήτηση μοιάζει με φαύλο κύκλο. Ναι: η (μη) λειτουργία της Δικαιοσύνης είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του τόπου. Για να έχουμε όμως αδέκαστους δικαστές πρέπει να τους αμείβουμε καλά. Για να πληρώνουμε πολλά λεφτά, πρέπει η εφορία να τα μαζεύει. Για να τα μαζεύει πρέπει οι φοροφυγάδες να ξέρουν ότι η Δικαιοσύνη θα τους τιμωρήσει και συνεπώς θα λειτουργεί. Η Δικαιοσύνη δεν λειτουργεί, λεφτά δεν μαζεύονται, άρα αδιέξοδο...
Αδιέξοδο; Μα δεν λέμε ότι «η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα»; Πώς γίνεται και η δική μας δημοκρατία σε κάθε πρόβλημα βρίσκει τοίχο; Πώς γίνεται να μην έχουμε λύσει ούτε καν το πρόβλημα των σκουπιδιών της Αθήνας; Πώς γίνεται να έχουμε μάχες στους δρόμους για ένα πρόβλημα που αντιμετώπισαν όλες οι δυτικές πόλεις και το έλυσαν χωρίς μολότοφ και ΜΑΤ;
Μήπως, τελικά, είμαστε ένα Ιράκ (χωρίς –προς το παρόν, τουλάχιστον– τις αυτοσχέδιες βόμβες) όπου η δημοκρατία δεν ανθεί όσο κι αν την υμνούμε;
Μήπως μάς πρέπει τελικά ένας ανατολίτικου τύπου «αριστοκρατικός δεσποτισμός» για να μπορούμε να συμβιώνουμε; Το τελευταίο ακούγεται σαν νεολογισμός, αλλά είναι μια άποψη που συγκεκαλυμμένα καλλιεργείται χρόνια, είτε διά κάποιας «κυβέρνησης αρίστων, που θα μάς βγάλει από το τέλμα», είτε διά της ευχής «να υπάρξει ένας Πούτιν και στην Ελλάδα».
Σύγχυση δικαιωμάτων
Το βασικότερο πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι δεν έχει μάθει να λύνει προβλήματα. Δεν έχει κατανοήσει τον δημοκρατικό κανόνα, το μόνο εργαλείο που έχουν οι άλλες χώρες της Δύσης για να προκόβουν. Υπάρχει σύγχυση μεταξύ των ατομικών δικαιωμάτων και του δικαιώματος της πλειοψηφίας να αποφασίζει. Υπάρχει σύγχυση μεταξύ της παράνομης βίας των πολιτών και της νόμιμης βίας του κράτους· μεταξύ του κοινωνικού συμβολαίου και του κράτους πρόνοιας· μεταξύ ενημέρωσης και εξουσίας· μεταξύ δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτά τα δικαιώματα.
Υπάρχει σύγχυση λέξεων και συνεπώς εννοιών. Στην Ελλάδα κυριαρχεί σε όλα τα επίπεδα του διαλόγου ένας χύδην μεταμοντερνισμός του τύπου «ο αστυνόμος είναι όργανο, το μπουζούκι είναι όργανο, άρα ο αστυνόμος είναι μπουζούκι». Αυτός διαχέει τη σύγχυση και δεν αφήνει τους πολίτες να ξεκαθαρίζουν προτεραιότητες, λύσεις και το κόστος. Αυτό που επίσης δεν κατανοήσαμε είναι ότι δεν υπάρχουν λύσεις χωρίς κόστος. Κάθε λύση έχει κάποιο κόστος, απλώς πρέπει να βρούμε εκείνες τις λύσεις όπου το όφελος θα είναι μεγαλύτερο από το κόστος.
Παιδεία και παίδεμα
Η αποσαφήνιση όλων αυτών χρειάζεται παιδεία· όχι μόνο σχολειά αλλά παίδεμα, διάβασμα, ενημέρωση, προβληματισμό. Ακόμη κι αυτή την έννοια της παιδείας δεν την έχουμε αποσαφηνίσει. Δεν είναι μόνο ότι τη θεωρούμε κάτι σαν αναγκαίο κακό πριν από την πρόσληψη στο Δημόσιο (εξ ου και ο μοναδικός στην οικουμένη όρος «αδιόριστοι καθηγητές») αλλά δεν κατανοούμε ότι η Παιδεία προϋποθέτει τον παιδεμό. Δεν υπάρχει αυτό που λέμε «δημοκρατική παιδεία». Το διάβασμα πριν γίνει ευχαρίστηση είναι καταναγκασμός. Η σχέση διδασκόντων - διδασκομένων είναι από τη φύση της εξουσιαστική. Κάποιος μιλάει και κάποιοι ακούν. Ενας βαθμολογεί και πολλοί βαθμολογούνται. Κάποιος (μεγαλύτερος) αποφασίζει και κάποιοι (μικρότεροι) υφίστανται τις αποφάσεις του.
Γι’ αυτό ας αφήσουμε πίσω μας τις ανοησίες του Μάη (ναι, η ελευθερία είναι σημαντική, αλλά για να πραγματωθεί απαιτείται να υπάρχει η «τυραννία της πλειοψηφίας») κι ας γυρίσουμε στην αρχή. Να ξεσκονίσουμε τα κιτάπια για το Κοινωνικό Συμβόλαιο, τις πραγματείες περί διακυβέρνησης, το «Περί ελευθερίας» του Τζον Στιούαρτ Μιλ. Να κάνουμε τη συζήτηση που πιθανότατα οι μεγαλοϊδεατισμοί του παρελθόντος δεν μάς επέτρεψαν να κάνουμε ώς τώρα. Να καταλάβουμε τι σημαίνει η έννοια πολίτης: γιατί σε μια δημοκρατία είναι το σημαντικότερο αξίωμα, αλλά και γιατί έχει τις περισσότερες υποχρεώσεις.
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η δημοκρατία είναι ιερή διότι είναι ο μόνος μηχανισμός που έχουμε για να διευθετούμε αναίμακτα τις κοινωνικές και τις προσωπικές αντιθέσεις. Οφείλουμε να καταλάβουμε ότι νόμος δεν είναι το δίκιο κανενός, αλλά η έκφραση της πλειοψηφίας. Οτι τα ατομικά δικαιώματα είναι ιερά και απαράγραπτα, αλλά δεν είναι όλα τα δικαιώματα ατομικά· αλλά ούτε και οι επιθυμίες είναι δικαιώματα. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν επιβουλεύεται μόνο το κράτος τα δικαιώματά μας αλλά και οργανωμένες ομάδες που αυτοπροσδιορίζονται ως εκφραστές λαού, χωρίς κανείς να τους το έχει ζητήσει και χωρίς καμιά διαδικασία νομιμοποίησης.
Συμβόλαιο ανταλλαγής
Οφείλουμε επίσης να καταλάβουμε ότι το κοινωνικό συμβόλαιο είναι μια ανταλλαγή: δώσαμε το μονοπώλιο της βίας στο κράτος για να έχουμε το δικαίωμα στην ασφάλεια. Οτι το δικαίωμα στην ασφάλεια δεν απειλείται μόνο από το κράτος και τις οικονομικές ελίτ. Απειλείται και από οργανωμένες ομάδες που δικαιολογούν τις βιαιοπραγίες τους με κάποια μελλοντικά και πανύψηλα ιδανικά. Οτι ο λόγος δεν είναι βία και η βία δεν είναι λόγος. Οτι ο όρος «συμβολική βία» είναι σχήμα οξύμωρο. Οτι δικτατορία και δημοκρατία δεν είναι το ίδιο πράγμα και ότι το καθήκον αντίστασης στην πρώτη δεν σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε μπάχαλο την δεύτερη. Οτι ο δημόσιος χώρος αξίζει προστασίας, όχι μόνο από τα συμφέροντα αλλά και από τους πολίτες.
Αυτήν τη στιγμή ο καρκίνος στη χώρα είναι καθολικός. Δεν υπάρχει τομέας, ούτε θεσμός που να μην έχει προσβληθεί. Πριν τελευτήσει η κοινωνία –η οποία δεν είναι μόνο οι άνθρωποί αλλά και οι δεσμοί και οι κανόνες που ενώνουν και κανοναρχούν τις πράξεις των ανθρώπων– πρέπει να ανακαλύψουμε τον δημοκρατικό κανόνα. Αυτός έχει δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις. Εχει ασφάλεια αλλά και τιμωρία για την παραβίαση αυτού του κανόνα.
Αφού τα σιγουρέψουμε όλα αυτά, μπορούμε να προχωρήσουμε στις επιμέρους παθογένειες. Δεν υπάρχει πρόβλημα που δεν μπορεί να λυθεί. Δεν υπάρχει πρόβλημα που λύνεται για πάντα. Δεν υπάρχει πρόβλημα που λύνεται χωρίς συμβιβασμούς. Δεν υπάρχει λύση χωρίς κόστος. Δεν υπάρχει «πάρε» χωρίς «δώσε». Και δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα.
Μόλις κατακτήσουμε τον δημοκρατικό κανόνα, όχι δέκα, αλλά δέκα χιλιάδες προβλήματα μπορούμε να επιλύσουμε.
Οι περιπέτειες του εκσυγχρονισμού
H χώρα έζησε ένα μεγάλο διάστημα με ένα παραλήρημα λαϊκιστικής υστερίας. Πολλοί επείσθησαν ότι μπορεί να υπάρχει πλούτος χωρίς εργασία, μπέρδεψαν την εθνική ανεξαρτησία με την ανέξοδη ρητορεία, κάποιοι επιχειρηματολόγησαν ότι οι υποδομές για την ανάπτυξη είτε είναι κόλπο των καπιταλιστών για να αυξήσουν τα κέρδη τους ή ότι ήταν για τους κουτόφραγκους· εμείς, τέλος πάντων, δεν τις χρειαζόμασταν. Πολλοί ζούσαν σε ένα παραμυθένιο κόσμο. Mε ελπίδες και δράκους. Oι αποτυχίες μας ποτέ δεν εξηγήθηκαν ως προϊόν δικής μας αμέλειας ή αδιαφορίας, αλλά πάντα ήταν αποτελέσματα διεργασιών σκοτεινών δυνάμεων με ακόμη πιο σκοτεινά κίνητρα. H μόνη εμφανής εξήγηση για τα δεινά μας –πάντα στα πλαίσια του παραμυθιού– ήταν η ζήλια. Kάποια αόρατα κέντρα μας ζήλευαν και μας υπονόμευαν.
Τα νεοελληνικά παραμύθια ανακυκλώθηκαν τόσο πολύ που έγιναν σκληρά δόγματα. O ελληνικός ανορθολογισμός έγινε κυρίαρχη ιδεολογία. Oι εχέφρονες βαφτίστηκαν ενεργούμενα τρίτων· φυσικά «εχθρών της χώρας».
Σιγά σιγά όμως το παραμύθι έχασε την εξηγητική του ικανότητα. Mε όρους εθνικής ανεξαρτησίας δεν μπορούσε να γίνει κατανοητό γιατί δεν έχουμε εθνική οδό. Mε όρους ιμπεριαλισμού του κεφαλαίου δεν μπορούσε να εξηγηθεί η χαμηλή παραγωγικότητα στον δημόσιο τομέα. Tο κατά Tόμας Kουν «παράδειγμα» που έχουμε φτιάξει για την εξήγηση της νεοελληνικής πραγματικότητας έχει πλέον εμφανή σημάδια κρίσης. Eίμαστε στη φάση αλλαγής «παραδείγματος».
Tα σημάδια αυτής της μετάβασης ήταν εμφανή από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Oι Ελληνες άρχισαν να διαισθάνονται τη σαπίλα στο Bασίλειο της Δανιμαρκίας. O κ. Σημίτης εξελέγη το 1996 και το 2000 ως φορέας ελπίδας για την ορθολογικοποίηση και επαναδυτικοποίηση της χώρας. Ομως, απέτυχε. Oι πολυδιάστατες ισορροπίες που προσπάθησε να κρατήσει και με το κόμμα του και με τα ποικίλα συμφέροντα (τα οποία κρατούν δέσμια τη χώρα) υπονόμευσαν αυτό που προσπάθησε να ενσαρκώσει ο κ. Σημίτης. Tην ελπίδα εκσυγχρονισμού της Eλλάδας.
Η αποτυχία του εκσυγχρονισμού φάνηκε ότι χρειάστηκαν μόλις πέντε χρόνια για να ξηλωθεί το οικοδόμημα. Ακόμη και το κορυφαίο επίτευγμά του, η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ, είναι σήμερα υπό αίρεση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο εκσυγχρονισμός δεν έγινε ποτέ κυρίαρχο αίτημα της χώρας, ούτε καν του ΠΑΣΟΚ. Στηρίχθηκε μεν από τα μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης, αλλά δεν δουλεύτηκε μέσα στην κοινωνία. Δεν έγινε κτήμα της μεγάλης μάζας και γι’ αυτό δεν υπήρξαν κοινωνικές αντιστάσεις στο ξήλωμα των ελλιπών –αλλά εκσυγχρονιστικών, οπωσδήποτε– μέτρων κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία. Δεν υπήρξε η πολιτική παιδεία σε βάθος με αποτέλεσμα να επαναληφθεί αυτό που έγραφε από το 2002 ο κ. Γιάννης Βούλγαρης: «Η Ελλάδα, πιεζόμενη από την ανάγκη να μη χάσει το τρένο του εκσυγχρονισμού, αποδεικνυόταν δεκτική των εκσυγχρονιστικών τάσεων που έρχονταν από τη Δύση. Αφομοίωνε όμως τις πιο “εύκολες” επιφανειακές και καταναλωτικές όψεις του εκσυγχρονισμού, παρά τα “δυσκολότερα” και απαιτητικότερα παραγωγικά και κοινωνικά μοντέλα...».
Σήμερα, η Ελλάδα βρίσκεται και πάλι σε σταυροδρόμι. Ο κίνδυνος της χρεοκοπίας θα την αναγκάζει να κάνει εκσυγχρονιστικά άλματα. Αν όμως αυτά γίνουν μόνο και μόνο για να μη φύγουμε από το τρένο της Δύσης, αν δεν αλλάξουμε, πραγματικά, παραγωγικό μοντέλο και τρόπο θεώρησης της κοινωνίας, πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι εδώ θα είμαστε...
Του Πασχου Mανδραβελη
Δεν είναι δέκα τα πράγματα που πρέπει να γίνουν για να σωθεί η χώρα. Ούτε καν εκατόν δέκα. Είναι χιλιάδες κι όλα αλληλένδετα. Γι’ αυτό οι κουβέντες δεν καταλήγουν πουθενά. Η συζήτηση μοιάζει με φαύλο κύκλο. Ναι: η (μη) λειτουργία της Δικαιοσύνης είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του τόπου. Για να έχουμε όμως αδέκαστους δικαστές πρέπει να τους αμείβουμε καλά. Για να πληρώνουμε πολλά λεφτά, πρέπει η εφορία να τα μαζεύει. Για να τα μαζεύει πρέπει οι φοροφυγάδες να ξέρουν ότι η Δικαιοσύνη θα τους τιμωρήσει και συνεπώς θα λειτουργεί. Η Δικαιοσύνη δεν λειτουργεί, λεφτά δεν μαζεύονται, άρα αδιέξοδο...
Αδιέξοδο; Μα δεν λέμε ότι «η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα»; Πώς γίνεται και η δική μας δημοκρατία σε κάθε πρόβλημα βρίσκει τοίχο; Πώς γίνεται να μην έχουμε λύσει ούτε καν το πρόβλημα των σκουπιδιών της Αθήνας; Πώς γίνεται να έχουμε μάχες στους δρόμους για ένα πρόβλημα που αντιμετώπισαν όλες οι δυτικές πόλεις και το έλυσαν χωρίς μολότοφ και ΜΑΤ;
Μήπως, τελικά, είμαστε ένα Ιράκ (χωρίς –προς το παρόν, τουλάχιστον– τις αυτοσχέδιες βόμβες) όπου η δημοκρατία δεν ανθεί όσο κι αν την υμνούμε;
Μήπως μάς πρέπει τελικά ένας ανατολίτικου τύπου «αριστοκρατικός δεσποτισμός» για να μπορούμε να συμβιώνουμε; Το τελευταίο ακούγεται σαν νεολογισμός, αλλά είναι μια άποψη που συγκεκαλυμμένα καλλιεργείται χρόνια, είτε διά κάποιας «κυβέρνησης αρίστων, που θα μάς βγάλει από το τέλμα», είτε διά της ευχής «να υπάρξει ένας Πούτιν και στην Ελλάδα».
Σύγχυση δικαιωμάτων
Το βασικότερο πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι δεν έχει μάθει να λύνει προβλήματα. Δεν έχει κατανοήσει τον δημοκρατικό κανόνα, το μόνο εργαλείο που έχουν οι άλλες χώρες της Δύσης για να προκόβουν. Υπάρχει σύγχυση μεταξύ των ατομικών δικαιωμάτων και του δικαιώματος της πλειοψηφίας να αποφασίζει. Υπάρχει σύγχυση μεταξύ της παράνομης βίας των πολιτών και της νόμιμης βίας του κράτους· μεταξύ του κοινωνικού συμβολαίου και του κράτους πρόνοιας· μεταξύ ενημέρωσης και εξουσίας· μεταξύ δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτά τα δικαιώματα.
Υπάρχει σύγχυση λέξεων και συνεπώς εννοιών. Στην Ελλάδα κυριαρχεί σε όλα τα επίπεδα του διαλόγου ένας χύδην μεταμοντερνισμός του τύπου «ο αστυνόμος είναι όργανο, το μπουζούκι είναι όργανο, άρα ο αστυνόμος είναι μπουζούκι». Αυτός διαχέει τη σύγχυση και δεν αφήνει τους πολίτες να ξεκαθαρίζουν προτεραιότητες, λύσεις και το κόστος. Αυτό που επίσης δεν κατανοήσαμε είναι ότι δεν υπάρχουν λύσεις χωρίς κόστος. Κάθε λύση έχει κάποιο κόστος, απλώς πρέπει να βρούμε εκείνες τις λύσεις όπου το όφελος θα είναι μεγαλύτερο από το κόστος.
Παιδεία και παίδεμα
Η αποσαφήνιση όλων αυτών χρειάζεται παιδεία· όχι μόνο σχολειά αλλά παίδεμα, διάβασμα, ενημέρωση, προβληματισμό. Ακόμη κι αυτή την έννοια της παιδείας δεν την έχουμε αποσαφηνίσει. Δεν είναι μόνο ότι τη θεωρούμε κάτι σαν αναγκαίο κακό πριν από την πρόσληψη στο Δημόσιο (εξ ου και ο μοναδικός στην οικουμένη όρος «αδιόριστοι καθηγητές») αλλά δεν κατανοούμε ότι η Παιδεία προϋποθέτει τον παιδεμό. Δεν υπάρχει αυτό που λέμε «δημοκρατική παιδεία». Το διάβασμα πριν γίνει ευχαρίστηση είναι καταναγκασμός. Η σχέση διδασκόντων - διδασκομένων είναι από τη φύση της εξουσιαστική. Κάποιος μιλάει και κάποιοι ακούν. Ενας βαθμολογεί και πολλοί βαθμολογούνται. Κάποιος (μεγαλύτερος) αποφασίζει και κάποιοι (μικρότεροι) υφίστανται τις αποφάσεις του.
Γι’ αυτό ας αφήσουμε πίσω μας τις ανοησίες του Μάη (ναι, η ελευθερία είναι σημαντική, αλλά για να πραγματωθεί απαιτείται να υπάρχει η «τυραννία της πλειοψηφίας») κι ας γυρίσουμε στην αρχή. Να ξεσκονίσουμε τα κιτάπια για το Κοινωνικό Συμβόλαιο, τις πραγματείες περί διακυβέρνησης, το «Περί ελευθερίας» του Τζον Στιούαρτ Μιλ. Να κάνουμε τη συζήτηση που πιθανότατα οι μεγαλοϊδεατισμοί του παρελθόντος δεν μάς επέτρεψαν να κάνουμε ώς τώρα. Να καταλάβουμε τι σημαίνει η έννοια πολίτης: γιατί σε μια δημοκρατία είναι το σημαντικότερο αξίωμα, αλλά και γιατί έχει τις περισσότερες υποχρεώσεις.
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η δημοκρατία είναι ιερή διότι είναι ο μόνος μηχανισμός που έχουμε για να διευθετούμε αναίμακτα τις κοινωνικές και τις προσωπικές αντιθέσεις. Οφείλουμε να καταλάβουμε ότι νόμος δεν είναι το δίκιο κανενός, αλλά η έκφραση της πλειοψηφίας. Οτι τα ατομικά δικαιώματα είναι ιερά και απαράγραπτα, αλλά δεν είναι όλα τα δικαιώματα ατομικά· αλλά ούτε και οι επιθυμίες είναι δικαιώματα. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν επιβουλεύεται μόνο το κράτος τα δικαιώματά μας αλλά και οργανωμένες ομάδες που αυτοπροσδιορίζονται ως εκφραστές λαού, χωρίς κανείς να τους το έχει ζητήσει και χωρίς καμιά διαδικασία νομιμοποίησης.
Συμβόλαιο ανταλλαγής
Οφείλουμε επίσης να καταλάβουμε ότι το κοινωνικό συμβόλαιο είναι μια ανταλλαγή: δώσαμε το μονοπώλιο της βίας στο κράτος για να έχουμε το δικαίωμα στην ασφάλεια. Οτι το δικαίωμα στην ασφάλεια δεν απειλείται μόνο από το κράτος και τις οικονομικές ελίτ. Απειλείται και από οργανωμένες ομάδες που δικαιολογούν τις βιαιοπραγίες τους με κάποια μελλοντικά και πανύψηλα ιδανικά. Οτι ο λόγος δεν είναι βία και η βία δεν είναι λόγος. Οτι ο όρος «συμβολική βία» είναι σχήμα οξύμωρο. Οτι δικτατορία και δημοκρατία δεν είναι το ίδιο πράγμα και ότι το καθήκον αντίστασης στην πρώτη δεν σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε μπάχαλο την δεύτερη. Οτι ο δημόσιος χώρος αξίζει προστασίας, όχι μόνο από τα συμφέροντα αλλά και από τους πολίτες.
Αυτήν τη στιγμή ο καρκίνος στη χώρα είναι καθολικός. Δεν υπάρχει τομέας, ούτε θεσμός που να μην έχει προσβληθεί. Πριν τελευτήσει η κοινωνία –η οποία δεν είναι μόνο οι άνθρωποί αλλά και οι δεσμοί και οι κανόνες που ενώνουν και κανοναρχούν τις πράξεις των ανθρώπων– πρέπει να ανακαλύψουμε τον δημοκρατικό κανόνα. Αυτός έχει δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις. Εχει ασφάλεια αλλά και τιμωρία για την παραβίαση αυτού του κανόνα.
Αφού τα σιγουρέψουμε όλα αυτά, μπορούμε να προχωρήσουμε στις επιμέρους παθογένειες. Δεν υπάρχει πρόβλημα που δεν μπορεί να λυθεί. Δεν υπάρχει πρόβλημα που λύνεται για πάντα. Δεν υπάρχει πρόβλημα που λύνεται χωρίς συμβιβασμούς. Δεν υπάρχει λύση χωρίς κόστος. Δεν υπάρχει «πάρε» χωρίς «δώσε». Και δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα.
Μόλις κατακτήσουμε τον δημοκρατικό κανόνα, όχι δέκα, αλλά δέκα χιλιάδες προβλήματα μπορούμε να επιλύσουμε.
Οι περιπέτειες του εκσυγχρονισμού
H χώρα έζησε ένα μεγάλο διάστημα με ένα παραλήρημα λαϊκιστικής υστερίας. Πολλοί επείσθησαν ότι μπορεί να υπάρχει πλούτος χωρίς εργασία, μπέρδεψαν την εθνική ανεξαρτησία με την ανέξοδη ρητορεία, κάποιοι επιχειρηματολόγησαν ότι οι υποδομές για την ανάπτυξη είτε είναι κόλπο των καπιταλιστών για να αυξήσουν τα κέρδη τους ή ότι ήταν για τους κουτόφραγκους· εμείς, τέλος πάντων, δεν τις χρειαζόμασταν. Πολλοί ζούσαν σε ένα παραμυθένιο κόσμο. Mε ελπίδες και δράκους. Oι αποτυχίες μας ποτέ δεν εξηγήθηκαν ως προϊόν δικής μας αμέλειας ή αδιαφορίας, αλλά πάντα ήταν αποτελέσματα διεργασιών σκοτεινών δυνάμεων με ακόμη πιο σκοτεινά κίνητρα. H μόνη εμφανής εξήγηση για τα δεινά μας –πάντα στα πλαίσια του παραμυθιού– ήταν η ζήλια. Kάποια αόρατα κέντρα μας ζήλευαν και μας υπονόμευαν.
Τα νεοελληνικά παραμύθια ανακυκλώθηκαν τόσο πολύ που έγιναν σκληρά δόγματα. O ελληνικός ανορθολογισμός έγινε κυρίαρχη ιδεολογία. Oι εχέφρονες βαφτίστηκαν ενεργούμενα τρίτων· φυσικά «εχθρών της χώρας».
Σιγά σιγά όμως το παραμύθι έχασε την εξηγητική του ικανότητα. Mε όρους εθνικής ανεξαρτησίας δεν μπορούσε να γίνει κατανοητό γιατί δεν έχουμε εθνική οδό. Mε όρους ιμπεριαλισμού του κεφαλαίου δεν μπορούσε να εξηγηθεί η χαμηλή παραγωγικότητα στον δημόσιο τομέα. Tο κατά Tόμας Kουν «παράδειγμα» που έχουμε φτιάξει για την εξήγηση της νεοελληνικής πραγματικότητας έχει πλέον εμφανή σημάδια κρίσης. Eίμαστε στη φάση αλλαγής «παραδείγματος».
Tα σημάδια αυτής της μετάβασης ήταν εμφανή από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Oι Ελληνες άρχισαν να διαισθάνονται τη σαπίλα στο Bασίλειο της Δανιμαρκίας. O κ. Σημίτης εξελέγη το 1996 και το 2000 ως φορέας ελπίδας για την ορθολογικοποίηση και επαναδυτικοποίηση της χώρας. Ομως, απέτυχε. Oι πολυδιάστατες ισορροπίες που προσπάθησε να κρατήσει και με το κόμμα του και με τα ποικίλα συμφέροντα (τα οποία κρατούν δέσμια τη χώρα) υπονόμευσαν αυτό που προσπάθησε να ενσαρκώσει ο κ. Σημίτης. Tην ελπίδα εκσυγχρονισμού της Eλλάδας.
Η αποτυχία του εκσυγχρονισμού φάνηκε ότι χρειάστηκαν μόλις πέντε χρόνια για να ξηλωθεί το οικοδόμημα. Ακόμη και το κορυφαίο επίτευγμά του, η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ, είναι σήμερα υπό αίρεση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο εκσυγχρονισμός δεν έγινε ποτέ κυρίαρχο αίτημα της χώρας, ούτε καν του ΠΑΣΟΚ. Στηρίχθηκε μεν από τα μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης, αλλά δεν δουλεύτηκε μέσα στην κοινωνία. Δεν έγινε κτήμα της μεγάλης μάζας και γι’ αυτό δεν υπήρξαν κοινωνικές αντιστάσεις στο ξήλωμα των ελλιπών –αλλά εκσυγχρονιστικών, οπωσδήποτε– μέτρων κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία. Δεν υπήρξε η πολιτική παιδεία σε βάθος με αποτέλεσμα να επαναληφθεί αυτό που έγραφε από το 2002 ο κ. Γιάννης Βούλγαρης: «Η Ελλάδα, πιεζόμενη από την ανάγκη να μη χάσει το τρένο του εκσυγχρονισμού, αποδεικνυόταν δεκτική των εκσυγχρονιστικών τάσεων που έρχονταν από τη Δύση. Αφομοίωνε όμως τις πιο “εύκολες” επιφανειακές και καταναλωτικές όψεις του εκσυγχρονισμού, παρά τα “δυσκολότερα” και απαιτητικότερα παραγωγικά και κοινωνικά μοντέλα...».
Σήμερα, η Ελλάδα βρίσκεται και πάλι σε σταυροδρόμι. Ο κίνδυνος της χρεοκοπίας θα την αναγκάζει να κάνει εκσυγχρονιστικά άλματα. Αν όμως αυτά γίνουν μόνο και μόνο για να μη φύγουμε από το τρένο της Δύσης, αν δεν αλλάξουμε, πραγματικά, παραγωγικό μοντέλο και τρόπο θεώρησης της κοινωνίας, πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι εδώ θα είμαστε...
Τετάρτη 11 Μαΐου 2011
Η Μοναδική Ευκαιρία της Ευρώπης
Η Μοναδική Ευκαιρία της Ευρώπης μέσα στον Κίνδυνο της Ελληνικής Οικονομίας
Dino Koutsolioutsos
Το κινέζικο ιδεόγραμμα για την λέξη ΚΡΙΣΗ, αποτελείται από το πάντρεμα δύο άλλων κινεζικών ιδεογραμμάτων, τα ιδεογράμματα ΚΙΝΔΥΝΟΣ και ΕΥΚΑΙΡΙΑ. Στην προκειμένη τραγική περίπτωση που μας αφορά όλους, για την τύχη της Ελλάδας και την τύχη της Ευρωζώνης (των οποίων οι τύχες είναι ενδεχομένως αλληλένδετες), ο τεράστιος κίνδυνος που αντιπροσωπεύει η εξαθλίωση της ελληνικής οικονομίας, ίσως μεταφραστεί σε μία μοναδική ευκαιρία για την Ευρωζώνη, να προχωρήσει, «πολλές ώρες αρχύτερα», σε μία σοβαρή δημοσιονομική, οικονομική και πολιτική ένωση, στην απεγνωσμένη της προσπάθεια να αποφύγει την οικονομική και κοινωνική καταστροφή.
Στην πατρίδα μας, σε αυτήν την χώρα του αιώνιου ατομικισμού, αναρχισμού και ωχαδερφισμού, υπάρχει πλέον, παντελής ομοφωνία σε ένα και μόνο θέμα, ότι τίποτα πια δεν δουλεύει. Το πολιτικό σύστημα είναι τόσο διεφθαρμένο, πού η διαφθορά έχει παγιωθεί, ξεδιάντροπα, μέσα στο Σύνταγμα. Ο λαός πιστεύει μόνο στον πολιτικό ηγέτη «Κανένα», και η επικρατέστερη εκλογική βούληση είναι η αποχή. Το κράτος δεν λειτουργεί εδώ και δεκαετίες, παρά μόνον για να πλουτίζει τους πολίτες που συμμετέχουν στο εθνικό άθλημα της πελατειακής συναλλαγής. Όποιος, και όσο και όποτε, μπορεί, κλέβει το κράτος διά της φοροδιαφυγής. Το δικαστικό μας σύστημα υστερεί, σύμφωνα με τελευταία μελέτη υπεύθυνου διεθνούς οργανισμού, ακόμα και σε σύγκριση με αφρικανικές χώρες σαν την Ζιμπάμπουε. Η οικονομία μας καταποντίζεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, και τον εθνικό επιούσιο άρτο μας διασφαλίζει, μέρα με την μέρα, μόνο η πιστωτική κάρτα της Ευρωζώνης. Αυτά για την Ελλάδα.
Όσον αφορά την Ευρώπη, ξέρουμε τα εξής. Η ιδέα, και η ανάγκη μιας ενωμένης Ευρώπης ξεκίνησε και επικράτησε για ένα κύριο σκοπό, να αποφύγει η Ευρώπη, και ολόκληρη η υφήλιος, μια τρίτη εγκληματική καταστροφή σαν τους δύο παγκοσμίους πολέμους, που προκλήθηκαν από γεωπολιτικούς τσακωμούς μεταξύ ανταγωνιζόμενων ευρωπαϊκών κρατών. Οι πολιτικοί και οικονομικοί νονοί, μάλιστα, της Ευρωζώνης, στην απεγνωσμένη τους προσπάθεια να διασφαλίσουν την ζωή και την μακροβιότητα μιας ενωμένης Ευρώπης, φρόντισαν να μην δημιουργήσουν κανένα θεσμό πού να διευκολύνει, η ακόμα και να επιτρέπει, την διάλυση του Ευρώ. Από την άλλη μεριά, τα οικονομικά συμφέροντα των δυνατότερων οικονομιών της Ευρωζώνης, φρόντισαν να σχεδιάσουν μία ένωση, όπου η πρώτιστη προτεραιότητα ήταν η άμεση δημιουργία μίας γιγαντιαίας καταναλωτικής αγοράς, μέσω ενός κοινού νομίσματος, και μίας αυστηρής μονεταριστικής πολιτικής. Αλλά το πρόβλημα ήταν και είναι, ότι η Ευρωζώνη είναι μία συνεργασία κρατών με τεράστιες διαφορές ισχύος σε οικονομική δύναμη, και εμπορική και βιομηχανική ανταγωνιστικότητα. Αυτές οι τεράστιες διαφορές, μεταξύ του ομίλου των κρατών του βορρά και του ομίλου των κρατών της περιφερείας, χειροτέρεψαν μέσα στην δεκαετία του ευρώ, αντί να μειωθούν, και τα τρία εισαχθέντα μνημόνια, (Ελλάδας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας), μεγαλώνουν ακόμα περισσότερο τις δύο «ταχύτητες» με τις οποίες δουλεύει και θα εξακολουθήσει να δουλεύει το ευρώ.
Πολλοί διεθνείς οικονομολόγοι, προείπαν όταν το ευρώ πρωτοξεκίνησε, και εξακολουθούν να υποστηρίζουν, ότι μία Ευρώπη, ενωμένη μόνο μέσω ενός κοινού νομίσματος, αλλά χωρίς ενιαία δημοσιονομική, οικονομική και πολιτική στρατηγική, δεν μπορεί να επιζήσει επί μακρόν. Η περαιτέρω ένωση της Ευρώπης, πέραν της υπάρχουσας νομισματικής πολιτικής, έχει «καθυστερήσει», η μάλλον έχει μπει στο ράφι, αφενός διότι οι διάφοροι λαοί χρειάζονται καιρό να συνηθίσουν σε μία πολιτισμική ένωση, αλλά επίσης διότι, οι διάφορες κυβερνήσεις των κρατών του Ευρώ ζουν από εκλογική περίοδο σε εκλογική περίοδο, με μοναδικό στόχο να διατηρηθούν στην εξουσία, και ένεκα τούτου, ουδεμία όρεξη η ενδιαφέρον έχουν, για μεγαλόπνοα σχέδια πού να προωθούν την περαιτέρω ένωση της Ευρώπης.
Και έτσι φτάσαμε στην τωρινή κρίση του ευρώ, πού η χώρα μας προκάλεσε εδώ και ένα χρόνο. Αλλά η ευρωπαϊκή κρίση που ξεκίνησε η Ελλάδα με την εξαθλίωση της οικονομίας μας, είχε, επίσης, ένα τρομερά οδυνηρό, αλλά και πολύ ευεργετικό αποτέλεσμα, να αποκαλύψει, να ξεγυμνώσει, την Ευρωζώνη, σαν ένα σύστημα πού δεν δουλεύει καλά, κατά τον ίδιο τρόπο, πού το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στην χώρα μας, ξεσκέπασε και φανέρωσε, για πάντα, την εξαθλίωση του οικονομικού, πολιτικού και κρατικού συστήματός της.
Η Γερμανία, που αποτελεί το κέντρο του βάρους της Ευρωζώνης, αλλά και της Ευρώπης, βρίσκεται πια μπροστά στην κρίσιμη στιγμή απόφασης, ποιο δρόμο να διαλέξει. Από την μια μεριά είναι ο επερχόμενος εφιαλτικός δρόμος της μεταφοράς χρήματος από τα πλούσια κράτη στα φτωχά, σε μορφή δανείων, με πρωταγωνίστρια την Ελλάδα, κάτι πού οι γερμανοί εθνικιστές φοβόντουσαν εδώ και πολύ καιρό, και τον οποίο φόβο έχουν μεταφέρει τώρα στους γερμανούς ψηφοφόρους. Από την άλλη μεριά η γερμανική πολιτική και κεφαλαιοκρατική εξουσία, αντιμετωπίζει, με ίση, αν όχι μεγαλύτερη αγωνία, το φάσμα της κατάρρευσης του ευρώ, καθότι, μία υποτιθέμενη έξοδος της Ελλάδας από αυτό, πού μερικοί Γερμανοί υποστηρίζουν σοβαρά, πολύ πιθανότατα να εστίαζε τις αρπαχτικές διαθέσεις της διεθνούς αγοράς στα άλλα κράτη της περιφερείας, (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία και πάει λέοντας), με τελική διάλυση του Ευρώ, και τεράστιους κινδύνους στην παγκόσμια οικονομία, κάτι πού προκαλεί επίσης αγωνιώδεις πονοκεφάλους στην Αμερική, και όχι μόνο.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι εάν είναι κάτι πού ενώνει την Ευρώπη, είναι ο φόβος και ο τρόμος της καταστροφής. Όπως η πατρίδα μας φοβάται την καταστροφή εάν δεν μπορέσει να παραμείνει μέσα στην αγκαλιά της Ευρώπης, έτσι και η Ευρώπη φοβάται την καταστροφή, εάν δεν μπορέσει να κρατήσει στην αγκαλιά της, όλα της τα μέλη, ξεκινώντας, από αυτήν την τρομερά άσωτη κόρη, την Ελλάδα. Και φτάνουμε λοιπόν στο κλείσιμο του κύκλου, βλέποντας ότι όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση γεννήθηκε για να αποφευχθεί ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, έτσι και η περαιτέρω ενοποίηση της Ευρωζώνης, ίσως να επιτευχθεί λόγω του φόβου μίας μελλοντικής καταστροφής.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, η Ελλάδα, θα μπορούσε, θέλοντας και μη, να διαδραματίσει σημαντικότατο και πρωτοποριακό ρόλο, αυτόν της πρώτης ευρωπαϊκής χώρας, η οποία αναγκαστικά να παίξει τον ρόλο και να μετατραπεί στην πρώτη πολιτεία της ενωμένης Ευρώπης, με άμεση, καταρχάς, δημοσιονομική ένωση, μετέπειτα και οικονομική, και αρκετά αργότερα, γιατί όχι, και πολιτική! Έτσι θα μπορούσε να δοθεί, ίσως, μία απάντηση στο τωρινό μυστήριο των ελληνικών δημοσκοπήσεων, πού δείχνουν τους Έλληνες ψηφοφόρους να προτιμούν τον «Κανένα» σαν το καλύτερο πολιτικό ηγέτη να οδηγήσει την χώρα μας από το αδιέξοδό της.
Dino Koutsolioutsos
Το κινέζικο ιδεόγραμμα για την λέξη ΚΡΙΣΗ, αποτελείται από το πάντρεμα δύο άλλων κινεζικών ιδεογραμμάτων, τα ιδεογράμματα ΚΙΝΔΥΝΟΣ και ΕΥΚΑΙΡΙΑ. Στην προκειμένη τραγική περίπτωση που μας αφορά όλους, για την τύχη της Ελλάδας και την τύχη της Ευρωζώνης (των οποίων οι τύχες είναι ενδεχομένως αλληλένδετες), ο τεράστιος κίνδυνος που αντιπροσωπεύει η εξαθλίωση της ελληνικής οικονομίας, ίσως μεταφραστεί σε μία μοναδική ευκαιρία για την Ευρωζώνη, να προχωρήσει, «πολλές ώρες αρχύτερα», σε μία σοβαρή δημοσιονομική, οικονομική και πολιτική ένωση, στην απεγνωσμένη της προσπάθεια να αποφύγει την οικονομική και κοινωνική καταστροφή.
Στην πατρίδα μας, σε αυτήν την χώρα του αιώνιου ατομικισμού, αναρχισμού και ωχαδερφισμού, υπάρχει πλέον, παντελής ομοφωνία σε ένα και μόνο θέμα, ότι τίποτα πια δεν δουλεύει. Το πολιτικό σύστημα είναι τόσο διεφθαρμένο, πού η διαφθορά έχει παγιωθεί, ξεδιάντροπα, μέσα στο Σύνταγμα. Ο λαός πιστεύει μόνο στον πολιτικό ηγέτη «Κανένα», και η επικρατέστερη εκλογική βούληση είναι η αποχή. Το κράτος δεν λειτουργεί εδώ και δεκαετίες, παρά μόνον για να πλουτίζει τους πολίτες που συμμετέχουν στο εθνικό άθλημα της πελατειακής συναλλαγής. Όποιος, και όσο και όποτε, μπορεί, κλέβει το κράτος διά της φοροδιαφυγής. Το δικαστικό μας σύστημα υστερεί, σύμφωνα με τελευταία μελέτη υπεύθυνου διεθνούς οργανισμού, ακόμα και σε σύγκριση με αφρικανικές χώρες σαν την Ζιμπάμπουε. Η οικονομία μας καταποντίζεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, και τον εθνικό επιούσιο άρτο μας διασφαλίζει, μέρα με την μέρα, μόνο η πιστωτική κάρτα της Ευρωζώνης. Αυτά για την Ελλάδα.
Όσον αφορά την Ευρώπη, ξέρουμε τα εξής. Η ιδέα, και η ανάγκη μιας ενωμένης Ευρώπης ξεκίνησε και επικράτησε για ένα κύριο σκοπό, να αποφύγει η Ευρώπη, και ολόκληρη η υφήλιος, μια τρίτη εγκληματική καταστροφή σαν τους δύο παγκοσμίους πολέμους, που προκλήθηκαν από γεωπολιτικούς τσακωμούς μεταξύ ανταγωνιζόμενων ευρωπαϊκών κρατών. Οι πολιτικοί και οικονομικοί νονοί, μάλιστα, της Ευρωζώνης, στην απεγνωσμένη τους προσπάθεια να διασφαλίσουν την ζωή και την μακροβιότητα μιας ενωμένης Ευρώπης, φρόντισαν να μην δημιουργήσουν κανένα θεσμό πού να διευκολύνει, η ακόμα και να επιτρέπει, την διάλυση του Ευρώ. Από την άλλη μεριά, τα οικονομικά συμφέροντα των δυνατότερων οικονομιών της Ευρωζώνης, φρόντισαν να σχεδιάσουν μία ένωση, όπου η πρώτιστη προτεραιότητα ήταν η άμεση δημιουργία μίας γιγαντιαίας καταναλωτικής αγοράς, μέσω ενός κοινού νομίσματος, και μίας αυστηρής μονεταριστικής πολιτικής. Αλλά το πρόβλημα ήταν και είναι, ότι η Ευρωζώνη είναι μία συνεργασία κρατών με τεράστιες διαφορές ισχύος σε οικονομική δύναμη, και εμπορική και βιομηχανική ανταγωνιστικότητα. Αυτές οι τεράστιες διαφορές, μεταξύ του ομίλου των κρατών του βορρά και του ομίλου των κρατών της περιφερείας, χειροτέρεψαν μέσα στην δεκαετία του ευρώ, αντί να μειωθούν, και τα τρία εισαχθέντα μνημόνια, (Ελλάδας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας), μεγαλώνουν ακόμα περισσότερο τις δύο «ταχύτητες» με τις οποίες δουλεύει και θα εξακολουθήσει να δουλεύει το ευρώ.
Πολλοί διεθνείς οικονομολόγοι, προείπαν όταν το ευρώ πρωτοξεκίνησε, και εξακολουθούν να υποστηρίζουν, ότι μία Ευρώπη, ενωμένη μόνο μέσω ενός κοινού νομίσματος, αλλά χωρίς ενιαία δημοσιονομική, οικονομική και πολιτική στρατηγική, δεν μπορεί να επιζήσει επί μακρόν. Η περαιτέρω ένωση της Ευρώπης, πέραν της υπάρχουσας νομισματικής πολιτικής, έχει «καθυστερήσει», η μάλλον έχει μπει στο ράφι, αφενός διότι οι διάφοροι λαοί χρειάζονται καιρό να συνηθίσουν σε μία πολιτισμική ένωση, αλλά επίσης διότι, οι διάφορες κυβερνήσεις των κρατών του Ευρώ ζουν από εκλογική περίοδο σε εκλογική περίοδο, με μοναδικό στόχο να διατηρηθούν στην εξουσία, και ένεκα τούτου, ουδεμία όρεξη η ενδιαφέρον έχουν, για μεγαλόπνοα σχέδια πού να προωθούν την περαιτέρω ένωση της Ευρώπης.
Και έτσι φτάσαμε στην τωρινή κρίση του ευρώ, πού η χώρα μας προκάλεσε εδώ και ένα χρόνο. Αλλά η ευρωπαϊκή κρίση που ξεκίνησε η Ελλάδα με την εξαθλίωση της οικονομίας μας, είχε, επίσης, ένα τρομερά οδυνηρό, αλλά και πολύ ευεργετικό αποτέλεσμα, να αποκαλύψει, να ξεγυμνώσει, την Ευρωζώνη, σαν ένα σύστημα πού δεν δουλεύει καλά, κατά τον ίδιο τρόπο, πού το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στην χώρα μας, ξεσκέπασε και φανέρωσε, για πάντα, την εξαθλίωση του οικονομικού, πολιτικού και κρατικού συστήματός της.
Η Γερμανία, που αποτελεί το κέντρο του βάρους της Ευρωζώνης, αλλά και της Ευρώπης, βρίσκεται πια μπροστά στην κρίσιμη στιγμή απόφασης, ποιο δρόμο να διαλέξει. Από την μια μεριά είναι ο επερχόμενος εφιαλτικός δρόμος της μεταφοράς χρήματος από τα πλούσια κράτη στα φτωχά, σε μορφή δανείων, με πρωταγωνίστρια την Ελλάδα, κάτι πού οι γερμανοί εθνικιστές φοβόντουσαν εδώ και πολύ καιρό, και τον οποίο φόβο έχουν μεταφέρει τώρα στους γερμανούς ψηφοφόρους. Από την άλλη μεριά η γερμανική πολιτική και κεφαλαιοκρατική εξουσία, αντιμετωπίζει, με ίση, αν όχι μεγαλύτερη αγωνία, το φάσμα της κατάρρευσης του ευρώ, καθότι, μία υποτιθέμενη έξοδος της Ελλάδας από αυτό, πού μερικοί Γερμανοί υποστηρίζουν σοβαρά, πολύ πιθανότατα να εστίαζε τις αρπαχτικές διαθέσεις της διεθνούς αγοράς στα άλλα κράτη της περιφερείας, (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία και πάει λέοντας), με τελική διάλυση του Ευρώ, και τεράστιους κινδύνους στην παγκόσμια οικονομία, κάτι πού προκαλεί επίσης αγωνιώδεις πονοκεφάλους στην Αμερική, και όχι μόνο.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι εάν είναι κάτι πού ενώνει την Ευρώπη, είναι ο φόβος και ο τρόμος της καταστροφής. Όπως η πατρίδα μας φοβάται την καταστροφή εάν δεν μπορέσει να παραμείνει μέσα στην αγκαλιά της Ευρώπης, έτσι και η Ευρώπη φοβάται την καταστροφή, εάν δεν μπορέσει να κρατήσει στην αγκαλιά της, όλα της τα μέλη, ξεκινώντας, από αυτήν την τρομερά άσωτη κόρη, την Ελλάδα. Και φτάνουμε λοιπόν στο κλείσιμο του κύκλου, βλέποντας ότι όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση γεννήθηκε για να αποφευχθεί ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, έτσι και η περαιτέρω ενοποίηση της Ευρωζώνης, ίσως να επιτευχθεί λόγω του φόβου μίας μελλοντικής καταστροφής.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, η Ελλάδα, θα μπορούσε, θέλοντας και μη, να διαδραματίσει σημαντικότατο και πρωτοποριακό ρόλο, αυτόν της πρώτης ευρωπαϊκής χώρας, η οποία αναγκαστικά να παίξει τον ρόλο και να μετατραπεί στην πρώτη πολιτεία της ενωμένης Ευρώπης, με άμεση, καταρχάς, δημοσιονομική ένωση, μετέπειτα και οικονομική, και αρκετά αργότερα, γιατί όχι, και πολιτική! Έτσι θα μπορούσε να δοθεί, ίσως, μία απάντηση στο τωρινό μυστήριο των ελληνικών δημοσκοπήσεων, πού δείχνουν τους Έλληνες ψηφοφόρους να προτιμούν τον «Κανένα» σαν το καλύτερο πολιτικό ηγέτη να οδηγήσει την χώρα μας από το αδιέξοδό της.
Spiegel: “Το Μνημόνιο καταστρέφει την Ελλάδα”
Spiegel
«Η Ελλάδα απειλείται με διπλή καταστροφή» είναι ο τίτλος άρθρου του Christian Teevs στο Spiegel-Online. Στον υπότιτλο ο συντάκτης παρατηρεί: «Η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα τεράστιο δίλημμα: Η χώρα πρέπει να κάνει οικονομία, για να λάβει περαιτέρω βοήθεια από τους ευρωπαίους εταίρους της. Η αυστηρή θεραπευτική αγωγή όμως στραγγαλίζει την οικονομική ανάπτυξη, καθιστώντας έτσι αναγκαίο το νέο δανεισμό. Η ελπίδα για γρήγορο τερματισμό της κρίσης ήταν αφελής».
Στο δημοσίευμα επισημαίνεται η ανάγκη νέας χρηματοδοτικής στήριξης της Ελλάδας, η οποία μπορεί να προκαλέσει νέο κύμα ανθελληνικών πρωτοσέλιδων, που όμως κατά τον συντάκτη «ούτε δίκαια είναι ούτε έχουν μεγάλη σχέση με την πραγματικότητα». Γιατί – όπως εξηγεί – «όσο αξιοθρήνητη κι αν είναι η κατάσταση του προβληματικού παιδιού της Ευρωζώνης, οι Έλληνες το έβαλαν πέρσι πεισματικά σκοπό να μεταρρυθμίσουν την υπερχρεωμένη χώρα τους». Επισημαίνεται π.χ. η επίτευξη μεγάλης μείωσης του ελλείμματος από το 15,4 στο 10,5%.
Το θέμα όμως είναι ότι ένα χρόνο μετά, η λιτότητα αποδεικνύεται ότι δεν έβγαλε την Ελλάδα από την κρίση – το αντίθετο μάλιστα: το χρέος έχει φτάσει στο 142% του ΑΕΠ και η ύφεση στο 4,5%. Από την άλλη, οι χρηματαγορές συνεχίζουν να τιμωρούν τη χώρα.
«Όσο πικρό κι αν ακούγεται: Το αξιέπαινο πρόγραμμα λιτότητας βούλιαξε τους Έλληνες ακόμα περισσότερο στην οικονομική αθλιότητα. Οι όροι που έθεσαν το ΔΝΤ και οι ευρωπαίοι εταίροι αποδείχτηκαν εξαιρετικά απαιτητικοί. Οι επενδυτές παγκοσμίως δεν πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να λύσει τα προβλήματά της και η επιστροφή του χρόνου στις χρηματαγορές φαντάζει όνειρο απατηλό. Επομένως, η Ελλάδα θα χρειαστεί το πιθανότερο και νέα δανειακή βοήθεια – είτε από το EFSF είτε από το μόνιμο μηχανισμό διάσωσης, που όμως αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2013».
Το ΔΝΤ πιέζει για επιτάχυνση των διαδικασιών πώλησης δημόσιας περιουσίας και αποτελεσματικής είσπραξης των φόρων. Ήδη όμως στη χώρα επικρατεί δυσθυμία για ένα επαπειλούμενο ξεπούλημα, που μπορεί να οδηγήσει σε έντονες διαμαρτυρίες.
Μια διέξοδος για τη χώρα θα ήταν η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής της δανειακής βοήθειας σε συνδυασμό με μείωση του επιτοκίου και λιγότερο αυστηρούς όρους για τη μείωση του ελλείμματος. Οι γνώμες όμως των γερμανών οικονομολόγων διίστανται, γιατί ορισμένοι εξ αυτών πιστεύουν ότι τυχόν ελαφρύνσεις προς την Ελλάδα θα στείλουν λάθος μήνυμα και στα άλλα υπερχρεωμένα κράτη, υπό την έννοια ότι ενδέχεται να μειώσουν τις προσπάθειές τους για μείωση του ελλείμματος και δημοσιονομική πειθαρχία, αφού θα ελπίζουν στη διαρκή στήριξη των ευρωπαίων εταίρων – καταλήγει το δημοσίευμα.
«Η Ελλάδα απειλείται με διπλή καταστροφή» είναι ο τίτλος άρθρου του Christian Teevs στο Spiegel-Online. Στον υπότιτλο ο συντάκτης παρατηρεί: «Η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα τεράστιο δίλημμα: Η χώρα πρέπει να κάνει οικονομία, για να λάβει περαιτέρω βοήθεια από τους ευρωπαίους εταίρους της. Η αυστηρή θεραπευτική αγωγή όμως στραγγαλίζει την οικονομική ανάπτυξη, καθιστώντας έτσι αναγκαίο το νέο δανεισμό. Η ελπίδα για γρήγορο τερματισμό της κρίσης ήταν αφελής».
Στο δημοσίευμα επισημαίνεται η ανάγκη νέας χρηματοδοτικής στήριξης της Ελλάδας, η οποία μπορεί να προκαλέσει νέο κύμα ανθελληνικών πρωτοσέλιδων, που όμως κατά τον συντάκτη «ούτε δίκαια είναι ούτε έχουν μεγάλη σχέση με την πραγματικότητα». Γιατί – όπως εξηγεί – «όσο αξιοθρήνητη κι αν είναι η κατάσταση του προβληματικού παιδιού της Ευρωζώνης, οι Έλληνες το έβαλαν πέρσι πεισματικά σκοπό να μεταρρυθμίσουν την υπερχρεωμένη χώρα τους». Επισημαίνεται π.χ. η επίτευξη μεγάλης μείωσης του ελλείμματος από το 15,4 στο 10,5%.
Το θέμα όμως είναι ότι ένα χρόνο μετά, η λιτότητα αποδεικνύεται ότι δεν έβγαλε την Ελλάδα από την κρίση – το αντίθετο μάλιστα: το χρέος έχει φτάσει στο 142% του ΑΕΠ και η ύφεση στο 4,5%. Από την άλλη, οι χρηματαγορές συνεχίζουν να τιμωρούν τη χώρα.
«Όσο πικρό κι αν ακούγεται: Το αξιέπαινο πρόγραμμα λιτότητας βούλιαξε τους Έλληνες ακόμα περισσότερο στην οικονομική αθλιότητα. Οι όροι που έθεσαν το ΔΝΤ και οι ευρωπαίοι εταίροι αποδείχτηκαν εξαιρετικά απαιτητικοί. Οι επενδυτές παγκοσμίως δεν πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να λύσει τα προβλήματά της και η επιστροφή του χρόνου στις χρηματαγορές φαντάζει όνειρο απατηλό. Επομένως, η Ελλάδα θα χρειαστεί το πιθανότερο και νέα δανειακή βοήθεια – είτε από το EFSF είτε από το μόνιμο μηχανισμό διάσωσης, που όμως αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2013».
Το ΔΝΤ πιέζει για επιτάχυνση των διαδικασιών πώλησης δημόσιας περιουσίας και αποτελεσματικής είσπραξης των φόρων. Ήδη όμως στη χώρα επικρατεί δυσθυμία για ένα επαπειλούμενο ξεπούλημα, που μπορεί να οδηγήσει σε έντονες διαμαρτυρίες.
Μια διέξοδος για τη χώρα θα ήταν η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής της δανειακής βοήθειας σε συνδυασμό με μείωση του επιτοκίου και λιγότερο αυστηρούς όρους για τη μείωση του ελλείμματος. Οι γνώμες όμως των γερμανών οικονομολόγων διίστανται, γιατί ορισμένοι εξ αυτών πιστεύουν ότι τυχόν ελαφρύνσεις προς την Ελλάδα θα στείλουν λάθος μήνυμα και στα άλλα υπερχρεωμένα κράτη, υπό την έννοια ότι ενδέχεται να μειώσουν τις προσπάθειές τους για μείωση του ελλείμματος και δημοσιονομική πειθαρχία, αφού θα ελπίζουν στη διαρκή στήριξη των ευρωπαίων εταίρων – καταλήγει το δημοσίευμα.
Τρίτη 10 Μαΐου 2011
η κρίση θα μπορούσε να λυθεί σε ένα μήνα
Βαρουφάκης στην Sueddeutsche Zeitung: η κρίση θα μπορούσε να λυθεί σε ένα μήνα
Μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη έδωσε ο Γιάννης Βαρουφάκης, Διευθυντής του Τομέα Πολιτικής Οικονομίας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη γερμανική εφημερίδα Sueddeutsche, στην οποία αναλύει την δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας, τους κερδοσκόπους και τη δική του λύση-πρόταση στα ευρωπαϊκά οικονομικά αδιέξοδα.
Sueddeutsche: Κύριε Βαρουφάκη, η Ελλάδα θέλει να βγει από το ευρώ;
Γιάννης Βαρουφάκης: Δεν κρύβεται κάτι πίσω από την είδηση που διέδωσε το Spiegel- Online το Σαββατοκύριακο. Μια έξοδος από το ευρώ, είναι ένα «παιχνίδι» της κυβέρνησης, το οποίο δεν πρόκειται να το εφαρμόσει ποτέ. Ο έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, επέρριψε ευθύνες το Σαββατοκύριακο στους κερδοσκόπους, ότι διέδωσαν αυτή τη φήμη. Αλλά αυτό είναι απόλυτα αβάσιμο.
Sueddeutsche: Εάν δεν ήταν οι κερδοσκόποι, τότε ποιος ήθελε να δει την Ελλάδα και το ευρώ να ταλαντεύονται;
Γιάννης Βαρουφάκης: Από τις αρχές Απριλίου, εμφανίστηκαν μια σειρά από δημοσιεύματα σε διάφορες εκδόσεις, οι οποίες έδιναν έμφαση στις διαπραγματεύσεις και στόχευαν, να επιταχύνουν την συζήτηση σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης χρέους και της κρίσης των τραπεζών. Η εφημερίδα Financial Times, τοποθέτησε τα αντίστοιχα αποσπάσματα σε χρονολογική σειρά. Στη συνέχεια ανέφερε ότι, γερμανικοί κυβερνητικοί κύκλοι, διαδίδουν αυτές τις πληροφορίες. Εγώ πιστεύω, ότι πίσω από αυτή τη φήμη, ότι δηλαδή η Ελλάδα θέλει να εγκαταλείψει το ευρώ, κρύβεται το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών.
Sueddeutsche: Το υπουργείο Οικονομικών δεν θέλει να το σχολιάσει. Σε τι ωφελεί να διαδίδει τέτοιες φήμες;
Γιάννης Βαρουφάκης: Ο Υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, εδώ και αρκετό καιρό θεωρεί ότι η συζήτηση για την κρίση χρέους γίνεται σωστά . Εδώ και ένα χρόνο, η ευρωπαϊκή κρίση, είναι ένα ζήτημα που δεν έχει λυθεί. Για αναδιάρθρωση ή για μεταρρύθμιση της «ευρω- αρχιτεκτονικής» δεν γίνεται λόγος. Ο Σόιμπλε, πολύ σοφά προβλέπει ότι, η «χαλάρωση» της επιβολής προϋποθέσεων για χορήγηση δανείων στην Ελλάδα δεν λύνει το πρόβλημα, αλλά αντιθέτως, ρίχνει λάδι στη φωτιά. Η καγκελάριος Μέρκελ και ο πρωθυπουργός Παπανδρέου, αντιθέτως, θεωρούν ότι πρέπει να καλύψουν με «μανδύα της σιωπής» αυτές τις υποθέσεις. Η αναδιάρθρωση ή μια «ευρω-μετατροπή» θεωρείται για αυτούς ταμπού. Το δημοσίευμα ήταν απλώς ένα «ξυπνητήρι», το οποίο προκάλεσε για λίγο πανικό, και αυτό έγινε επίτηδες, γι αυτό είμαι σίγουρος. Με αυτό τον τρόπο «έσπασε» ένα ταμπού: δεν πρέπει να φοβόμαστε τις μεταρρυθμίσεις, εάν γνωρίζουμε, ότι τα πράγματα μπορούσαν να είναι χειρότερα - όπως η κατάρρευση του ευρώ.
Sueddeutsche: Συζητιέται ευρέως στην αγορά και το σενάριο ενός νέου δανείου…
Γιάννης Βαρουφάκης: Είναι γκροτέσκο το γεγονός ότι γερμανοί φορολογούμενοι εγγυώνται δάνεια, τα οποία πηγαίνουν στο ελληνικό, το ιρλανδικό και το πορτογαλικό κράτος. Καθώς οι χώρες αυτές, δεν τονώνουν με αυτά την οικονομία τους, αλλά τα χρήματα εξαφανίζονται στις μαύρες τρύπες των κρατικών τραπεζών, οι οποίες τα τοποθετούν στον ισολογισμό τους και δεν μεταδίδουν τα χρήματα στην οικονομία. Τα δάνεια δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα.
Sueddeutsche: Εάν όχι τα δάνεια, τότε τι;
Γιάννης Βαρουφάκης: Εάν υπήρχε η πολιτική θέληση, η ευρωπαϊκή κρίση θα μπορούσε να ξεπεραστεί μέσα σε έναν μήνα. Γι αυτό είναι απαραίτητα τρία πράγματα: πρώτον, η «ομπρέλα διάσωσης» του EFSF δεν πρέπει να ενισχύει τα κράτη με δάνεια, τα οποία η καπιταλιστική αγορά έχει κόψει, αλλά πρέπει να ανακεφαλοποιήσει τις τράπεζες. Δεύτερον, πρέπει να λυθεί το πρόβλημα του χρέους. Αυτό γίνεται με τα ευρωομόλογα, τα οποία εκδίδει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με αυτό τον τρόπο θα πέσουν τα επιτόκια, κάτω από 3%. Τρίτον πρέπει να προωθηθεί η ανάπτυξη. Όχι όμως από κρατικές δαπάνες, αλλά από απευθείας δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Θα μπορούσε να βγάλει ένα πανευρωπαϊκό επενδυτικό πρόγραμμα.
Sueddeutsche: Για μια τέτοια αλλαγή της «ευρω-αρχιτεκτονικής» γράφετε εδώ και μήνες στο blog σας. Γιατί ξεκινήσατε να γράφετε για αυτό;
Γιάννης Βαρουφάκης: Με έχει συγκλονίσει η ευρωπαϊκή κρίση, γιατί στις συζητήσεις υπερέχει η ανοησία έναντι των λογικών επιχειρημάτων. Η κρίση συνεχίζεται, γιατί η πολιτική αποτυγχάνει. Κάτω από αυτό υποφέρει όλη η Ευρώπη. Οι έλληνες γίνονται αντί-γερμανοί και οι γερμανοί αντί- έλληνες. Ειδικά τώρα όμως, η Ευρώπη έπρεπε να κρατάει γερά με όλους μαζί ενωμένους.
Μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη έδωσε ο Γιάννης Βαρουφάκης, Διευθυντής του Τομέα Πολιτικής Οικονομίας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη γερμανική εφημερίδα Sueddeutsche, στην οποία αναλύει την δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας, τους κερδοσκόπους και τη δική του λύση-πρόταση στα ευρωπαϊκά οικονομικά αδιέξοδα.
Sueddeutsche: Κύριε Βαρουφάκη, η Ελλάδα θέλει να βγει από το ευρώ;
Γιάννης Βαρουφάκης: Δεν κρύβεται κάτι πίσω από την είδηση που διέδωσε το Spiegel- Online το Σαββατοκύριακο. Μια έξοδος από το ευρώ, είναι ένα «παιχνίδι» της κυβέρνησης, το οποίο δεν πρόκειται να το εφαρμόσει ποτέ. Ο έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, επέρριψε ευθύνες το Σαββατοκύριακο στους κερδοσκόπους, ότι διέδωσαν αυτή τη φήμη. Αλλά αυτό είναι απόλυτα αβάσιμο.
Sueddeutsche: Εάν δεν ήταν οι κερδοσκόποι, τότε ποιος ήθελε να δει την Ελλάδα και το ευρώ να ταλαντεύονται;
Γιάννης Βαρουφάκης: Από τις αρχές Απριλίου, εμφανίστηκαν μια σειρά από δημοσιεύματα σε διάφορες εκδόσεις, οι οποίες έδιναν έμφαση στις διαπραγματεύσεις και στόχευαν, να επιταχύνουν την συζήτηση σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης χρέους και της κρίσης των τραπεζών. Η εφημερίδα Financial Times, τοποθέτησε τα αντίστοιχα αποσπάσματα σε χρονολογική σειρά. Στη συνέχεια ανέφερε ότι, γερμανικοί κυβερνητικοί κύκλοι, διαδίδουν αυτές τις πληροφορίες. Εγώ πιστεύω, ότι πίσω από αυτή τη φήμη, ότι δηλαδή η Ελλάδα θέλει να εγκαταλείψει το ευρώ, κρύβεται το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών.
Sueddeutsche: Το υπουργείο Οικονομικών δεν θέλει να το σχολιάσει. Σε τι ωφελεί να διαδίδει τέτοιες φήμες;
Γιάννης Βαρουφάκης: Ο Υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, εδώ και αρκετό καιρό θεωρεί ότι η συζήτηση για την κρίση χρέους γίνεται σωστά . Εδώ και ένα χρόνο, η ευρωπαϊκή κρίση, είναι ένα ζήτημα που δεν έχει λυθεί. Για αναδιάρθρωση ή για μεταρρύθμιση της «ευρω- αρχιτεκτονικής» δεν γίνεται λόγος. Ο Σόιμπλε, πολύ σοφά προβλέπει ότι, η «χαλάρωση» της επιβολής προϋποθέσεων για χορήγηση δανείων στην Ελλάδα δεν λύνει το πρόβλημα, αλλά αντιθέτως, ρίχνει λάδι στη φωτιά. Η καγκελάριος Μέρκελ και ο πρωθυπουργός Παπανδρέου, αντιθέτως, θεωρούν ότι πρέπει να καλύψουν με «μανδύα της σιωπής» αυτές τις υποθέσεις. Η αναδιάρθρωση ή μια «ευρω-μετατροπή» θεωρείται για αυτούς ταμπού. Το δημοσίευμα ήταν απλώς ένα «ξυπνητήρι», το οποίο προκάλεσε για λίγο πανικό, και αυτό έγινε επίτηδες, γι αυτό είμαι σίγουρος. Με αυτό τον τρόπο «έσπασε» ένα ταμπού: δεν πρέπει να φοβόμαστε τις μεταρρυθμίσεις, εάν γνωρίζουμε, ότι τα πράγματα μπορούσαν να είναι χειρότερα - όπως η κατάρρευση του ευρώ.
Sueddeutsche: Συζητιέται ευρέως στην αγορά και το σενάριο ενός νέου δανείου…
Γιάννης Βαρουφάκης: Είναι γκροτέσκο το γεγονός ότι γερμανοί φορολογούμενοι εγγυώνται δάνεια, τα οποία πηγαίνουν στο ελληνικό, το ιρλανδικό και το πορτογαλικό κράτος. Καθώς οι χώρες αυτές, δεν τονώνουν με αυτά την οικονομία τους, αλλά τα χρήματα εξαφανίζονται στις μαύρες τρύπες των κρατικών τραπεζών, οι οποίες τα τοποθετούν στον ισολογισμό τους και δεν μεταδίδουν τα χρήματα στην οικονομία. Τα δάνεια δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα.
Sueddeutsche: Εάν όχι τα δάνεια, τότε τι;
Γιάννης Βαρουφάκης: Εάν υπήρχε η πολιτική θέληση, η ευρωπαϊκή κρίση θα μπορούσε να ξεπεραστεί μέσα σε έναν μήνα. Γι αυτό είναι απαραίτητα τρία πράγματα: πρώτον, η «ομπρέλα διάσωσης» του EFSF δεν πρέπει να ενισχύει τα κράτη με δάνεια, τα οποία η καπιταλιστική αγορά έχει κόψει, αλλά πρέπει να ανακεφαλοποιήσει τις τράπεζες. Δεύτερον, πρέπει να λυθεί το πρόβλημα του χρέους. Αυτό γίνεται με τα ευρωομόλογα, τα οποία εκδίδει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με αυτό τον τρόπο θα πέσουν τα επιτόκια, κάτω από 3%. Τρίτον πρέπει να προωθηθεί η ανάπτυξη. Όχι όμως από κρατικές δαπάνες, αλλά από απευθείας δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Θα μπορούσε να βγάλει ένα πανευρωπαϊκό επενδυτικό πρόγραμμα.
Sueddeutsche: Για μια τέτοια αλλαγή της «ευρω-αρχιτεκτονικής» γράφετε εδώ και μήνες στο blog σας. Γιατί ξεκινήσατε να γράφετε για αυτό;
Γιάννης Βαρουφάκης: Με έχει συγκλονίσει η ευρωπαϊκή κρίση, γιατί στις συζητήσεις υπερέχει η ανοησία έναντι των λογικών επιχειρημάτων. Η κρίση συνεχίζεται, γιατί η πολιτική αποτυγχάνει. Κάτω από αυτό υποφέρει όλη η Ευρώπη. Οι έλληνες γίνονται αντί-γερμανοί και οι γερμανοί αντί- έλληνες. Ειδικά τώρα όμως, η Ευρώπη έπρεπε να κρατάει γερά με όλους μαζί ενωμένους.
Η νεκρανάσταση του Εδουάρδου Λω.
Αντ. Καρακούσης
Η χώρα κινείται στο όριο. Μετά τη μυστική σύσκεψη του Λουξεμβούργου, όπου ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου δέχθηκε τρομακτική πίεση από τους εταίρους οι εξελίξεις επιταχύνονται.
Οι ισχυροί της Ευρώπης απαίτησαν αποφάσεις με διευρυμένη πλειοψηφία και νέο μνημόνιο πολύ δυναμικότερο από το σημερινό, με αυξημένη εποπτεία και συστηματικότερη παρακολούθηση, η οποία θα παραπέμπει σε εκείνη του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου μετά την πτώχευση 1893, όταν εγκαταστάθηκε στην Αθήνα ως εκπρόσωπος των πιστωτών ο Εδουάρδος Λω.
Η εντεινόμενη πίεση των εταίρων συνδυαζόμενη με τις νέες υποβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης, δημιουργεί ισχυρή βάση οικονομικών και ιδιαιτέρως πολιτικών εξελίξεων. Οσο η πολιτική αδρανεί το ατύχημα στην οικονομία μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή. Και η νεκρανάσταη του Εδουάρδου Λω μπορεί να επιβεβαιωθεί τον Μάιο του 2011.
Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι παράγοντες της οικονομίας εύχονται και διεκδικούν πολιτικές αποφάσεις το ταχύτερο. Κάτι που όλα τα στοιχεία βεβαιώνουν ότι επιταχύνονται. Η παρέμβαση Λοβέρδου έδρασε καταλυτικά και κατά τα φαινόμενα μέχρι την προσεχή Παρασκευή θα έχει ξεκαθαρισθεί η κατάσταση.
Με άλλα λόγια ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Ο κ. Παπανδρέου αντιλαμβάνεται πια ότι δεν έχει χρόνο για αναβολές και αναστολές. 'Η θα ανασυγκροτήσει την κυβέρνησή του με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι γρήγορη στις αποφάσεις και αποτελεσματική στο έργο της ή θα πάει σε εκλογές παρουσιάζοντας χωρίς φόβο και πάθος στον ελληνικό λαό τόσο το πρόβλημα όσο και την επώδυνη λύση του και απαιτώντας από τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις και ιδαιτέρως από τη Νέα Δημοκρατία να τοποθετηθούν αν είναι διατεθειμένοι να σηκώσουν το βάρος μιας επώδυνης διάσωσης ή προτιμούν την κατάρρευση και τη χρεοκοπία.
Τα ψέματα τελειώνουν και ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Δεν υπάρχει πια χρόνος για επικοινωνία και παραμύθια. Το ξεκαθάρισμα πρέπει να γίνει το ταχύτερο, γιατί απλούστατα όσο παρατείνεται η πολιτική αβεβαιότητα τόσο η οικονομία προσεγγίζει το ατύχημα. Για να μην συμβεί λοιπόν το ατύχημα η πολιτική ηγεσία οφείλει να λάβει αποφάσεις. Και να το κάνει τώρα, πριν να είναι αργά. Αλλιώς άπαντες θα καταγραφούν στην Ιστορία ως μοιραίοι και άβουλοι όπως θα έλεγε και ο ποιητής
Η χώρα κινείται στο όριο. Μετά τη μυστική σύσκεψη του Λουξεμβούργου, όπου ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου δέχθηκε τρομακτική πίεση από τους εταίρους οι εξελίξεις επιταχύνονται.
Οι ισχυροί της Ευρώπης απαίτησαν αποφάσεις με διευρυμένη πλειοψηφία και νέο μνημόνιο πολύ δυναμικότερο από το σημερινό, με αυξημένη εποπτεία και συστηματικότερη παρακολούθηση, η οποία θα παραπέμπει σε εκείνη του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου μετά την πτώχευση 1893, όταν εγκαταστάθηκε στην Αθήνα ως εκπρόσωπος των πιστωτών ο Εδουάρδος Λω.
Η εντεινόμενη πίεση των εταίρων συνδυαζόμενη με τις νέες υποβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης, δημιουργεί ισχυρή βάση οικονομικών και ιδιαιτέρως πολιτικών εξελίξεων. Οσο η πολιτική αδρανεί το ατύχημα στην οικονομία μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή. Και η νεκρανάσταη του Εδουάρδου Λω μπορεί να επιβεβαιωθεί τον Μάιο του 2011.
Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι παράγοντες της οικονομίας εύχονται και διεκδικούν πολιτικές αποφάσεις το ταχύτερο. Κάτι που όλα τα στοιχεία βεβαιώνουν ότι επιταχύνονται. Η παρέμβαση Λοβέρδου έδρασε καταλυτικά και κατά τα φαινόμενα μέχρι την προσεχή Παρασκευή θα έχει ξεκαθαρισθεί η κατάσταση.
Με άλλα λόγια ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Ο κ. Παπανδρέου αντιλαμβάνεται πια ότι δεν έχει χρόνο για αναβολές και αναστολές. 'Η θα ανασυγκροτήσει την κυβέρνησή του με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι γρήγορη στις αποφάσεις και αποτελεσματική στο έργο της ή θα πάει σε εκλογές παρουσιάζοντας χωρίς φόβο και πάθος στον ελληνικό λαό τόσο το πρόβλημα όσο και την επώδυνη λύση του και απαιτώντας από τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις και ιδαιτέρως από τη Νέα Δημοκρατία να τοποθετηθούν αν είναι διατεθειμένοι να σηκώσουν το βάρος μιας επώδυνης διάσωσης ή προτιμούν την κατάρρευση και τη χρεοκοπία.
Τα ψέματα τελειώνουν και ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Δεν υπάρχει πια χρόνος για επικοινωνία και παραμύθια. Το ξεκαθάρισμα πρέπει να γίνει το ταχύτερο, γιατί απλούστατα όσο παρατείνεται η πολιτική αβεβαιότητα τόσο η οικονομία προσεγγίζει το ατύχημα. Για να μην συμβεί λοιπόν το ατύχημα η πολιτική ηγεσία οφείλει να λάβει αποφάσεις. Και να το κάνει τώρα, πριν να είναι αργά. Αλλιώς άπαντες θα καταγραφούν στην Ιστορία ως μοιραίοι και άβουλοι όπως θα έλεγε και ο ποιητής
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)