Σάββατο 18 Ιουνίου 2011

Χρεοκοπήσαμε και θα πληρώσουμε τα «σπασμένα»...

Μπορεί για τη χρεοκοπία της Ιρλανδίας να φταίει η χρεοκοπία των «τοξικοφόρων» τραπεζών της, για την Ελλάδα όμως, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Στην Ελλάδα χρεοκόπησε το κράτος...

Στην Ιρλανδία, την Ισλανδία κ.λ.π χρεοκόπησαν οι τράπεζες γιατί είχαν αναλάβει μεγαλύτερα ρίσκα από αυτά που μπορούσαν να καλύψουν και να εγγυηθούν με τα κεφάλαια που διέθεταν... Προκειμένου να μην χρεοκοπήσουν οι τράπεζες και καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα, τα κράτη χρηματοδότησαν τις τράπεζες με κεφάλαια τα οποία δανείστηκαν και έτσι προκλήθηκε κρίση δημοσίου χρέους με αποτέλεσμα να χρεοκοπήσουν τα κράτη.

Στην Ελλάδα, αντίθετα με ό,τι συνέβη αλλού, χρεοκόπησε το κράτος γιατί μόνιμα ο προϋπολογισμός ήταν ελλειμματικός. Γιατί δηλ. το ελληνικό κράτος ξόδευε περισσότερα απ’ όσα εισέπραττε. Το 70% των δαπανών του ελληνικού δημοσίου αφορά σε μισθούς και συντάξεις...

Έχουμε αναφερθεί συχνά από αυτή τη στήλη πως η λύση του ελληνικού προβλήματος περνάει πρώτα από τη λύση των δυο εξισώσεων. Της εξίσωσης 75 δισ. ευρώ έξοδα και 50 δισ. ευρώ έσοδα. Από 25 δισ. του ελλείμματος αυτού τα 10 περίπου είναι πρωτογενές, δηλ. προκύπτει χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τόκοι και χρεολύσια.

Η δεύτερη εξίσωση έχει να κάνει με την εξίσωση 44 δισ. εισαγωγές και 16 δισ. εξαγωγές στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας...

Αν δεν λυθούν αυτές οι δυο εξισώσεις με ικανοποιητικό τρόπο, δεν υπάρχει βιώσιμη λύση για το ελληνικό πρόβλημα.

Εκτός από τα δυο αυτά τρέχοντα προβλήματα, η Ελλάδα έχει και ένα τρίτο, το υψηλό δημόσιο χρέος που με τα 350 δισ. ευρώ που έχει φτάσει, υπολογίζεται κοντά στο 150% του ΑΕΠ. Η σωστή διατύπωση είναι πως το συνεχόμενο για χρόνια δημοσιονομικό έλλειμμα άθροισε το χρέος των 350 δισ. ευρώ.

Υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν πως το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί με μια αναδιάρθρωση του χρέους διεθνώς. Μια τέτοια συνθήκη είναι πιθανή τα επόμενα χρόνια γιατί οι περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες αντιμετωπίζουν προβλήματα υψηλού κρατικού και ιδιωτικού χρέους.

Επιπλέον μια αναδιάρθρωση είναι πιθανή προσεχώς στα πλαίσια της ευρωζώνης που με τα μνημόνια επί της ουσίας αναλαμβάνει στα χέρια της το ελληνικό χρέος από τα χέρια ιδιωτών που βρίσκεται σήμερα.

Το ελληνικό χρέος σε αυτά τα μεγέθη δεν είναι βιώσιμα εξυπηρετήσιμο και το πιο πιθανό είναι να γίνει Κάποιας μορφής αναδιάρθρωση. Στο πότε θα γίνει εντοπίζονται οι διάφορες στην ευρωζώνη αυτή τη στιγμή, με τη Γερμανία να θέλει να γίνει τώρα προκειμένου να μην επωμιστούν οι φορολογούμενοί της το κόστος οποιουδήποτε «κουρέματος».

Αν γίνει το «κούρεμα» τώρα ή αργότερα θα μπορέσει π.χ. το δημοσιονομικό έλλειμμα των 25 περίπου δισ. ευρώ, να μειωθεί κατά 5 ή 15 δισ. ευρώ... αλλά θα συνεχίσει να υπάρχει έλλειμμα, καθώς το πρωτογενές θα μείνει απείραχτο και όσο μεγάλη αναδιάρθρωση και να υπάρξει, αποκλείεται να μηδενιστεί το χρέος...

Όσοι λοιπόν υποστηρίζουν δημοσίως ότι η λύση του προβλήματος εντοπίζεται αποκλειστικά στην αναδιάρθρωση, εθελοτυφλούν ή απλά δημαγωγούν υποσχόμενοι στους πολίτες μαγικές λύσεις που δεν θα θίξουν τα αδίκως ή δικαίως κεκτημένα του βιοτικού επιπέδου του καθενός μας.

Όσο και να «χαϊδεύουν» τα αυτιά των αγανακτισμένων τους οποίους κάποιοι βλέπουν σαν «πελάτες», αν δεν λυθούν οι παραπάνω εξισώσεις δεν υπάρχει έξοδος της Ελλάδας από τη χρεοκοπία. Για να υπάρξει έξοδος θα πρέπει να έξοδα του κράτους να πέσουν χαμηλότερα από τα έσοδα. Είναι απλό!

Η λύση λοιπόν, είναι μείωση του κράτους που σημαίνει μείωση των δαπανών για μισθούς, ενοίκια, σπάταλες και άλλα λειτουργικά έξοδα και παράλληλα αναδόμηση του κράτους που θα μείνει για να παρέχει υπηρεσίες στους πολίτες καλύτερης ποιότητας με μικρότερο κόστος. Η λύση είναι μεταφορά θέσεων εργασίας από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα και ιδίως σε θέσεις παραγωγικές και διεθνώς ανταγωνιστικές.

Στάση πληρωμών

Παρεπιδημούν και Κάποιες ακραίες απόψεις πως με μια στάση πληρωμών των χρεών και των τόκων από τη χώρα, αυτόματα θα λύνονταν όλα τα προβλήματα. Αυτό είναι μπαρούφα ολκής. Κατ’ αρχάς και τυπικά μια στάση πληρωμών δεν θα μείωνε το πρωτογενές έλλειμμα. Αν δεν πληρώναμε δηλ. τόκους και χρεολύσια, πάλι δεν θα μας έφταναν τα έσοδα να καλυφθούν τα έξοδα του δημοσίου.

Μια στάση πληρωμών, όμως, θα είχε σαν συνέπεια την επ’ αόριστον «καραντίνα» της χώρας από τις διεθνείς αγορές. Δηλ. για πολλά χρόνια δεν θα μας δάνειζε κανένας. Άρα, θα έπρεπε να ισοσκελίζουμε αυτόματα στον προϋπολογισμό τα έξοδα με βάση τα έσοδα.

Ο ισοσκελισμός αυτός δυστυχώς δεν θα γινόταν από τα 75 στα 50 δισ. ευρώ. Αν η χώρα έκανε στάση πληρωμών ή μονομερή αναδιάρθρωση, η ΕΚΤ δεν θα δεχόταν να δίνει ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες, περίπου 90 δισ. ευρώ αυτή τη στιγμή, με αντάλλαγμα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου τα οποία δεν δέχεται κάνεις άλλος. Αυτό σημαίνει πως η χώρα θα είχε σαν έσοδο μόνο τα 16 δισ. των εξαγωγών και τις τουριστικές εισροές που είναι λίγο πάνω από 10 δισ. ευρώ το χρόνο.

Κατά συνέπεια τα 44 δισ. ευρώ των εισαγωγών θα πρέπει να προσαρμοστούν αυτόματα στο μισό της αξίας τους. Ο καθένας μπορεί να καταλάβει τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για τρόφιμα, καύσιμα, φάρμακα. Αυτός είναι ο λόγος που μιλάμε για αλβανοποίηση και επιστροφή στη δεκαετία του ΄50-΄60 αν αυτό συνοδευόταν και με επιστροφή στη δραχμή.

Αν σήμερα όμως έχουμε 50 δισ. ευρώ έσοδα από ένα ΑΕΠ 240 δισ. ευρώ, ποιο θα ήταν το ΑΕΠ, μετά από μια προσαρμογή σαν την παραπάνω των εισαγωγών κατά στο μισό τους; Από λογιστική άποψη όχι στο μισό, αλλά αν λάβουμε υπόψη τον ψυχολογικό αντίκτυπο του πανικού ίσως και μεγαλύτερη...

Θα είχαμε λοιπόν δραστική μείωση του ΑΕΠ και εν συνέχεια και των κρατικών εσόδων...

Υπό τις συνθήκες αυτές πάλι θα έπρεπε να μειώσουμε το κράτος και τις δαπάνες του και μάλιστα με τρόπο πιο γρήγορο και βίαιο. Οι αλλαγές θα έμοιαζαν να γίνονται σαν σε συνθήκες πραγματικού πολέμου.

Το συμπέρασμα είναι πως ακόμη και χωρίς μνημόνιο ή μεσοπρόθεσμο θα πρέπει να κόψουμε κράτος και να πουλήσουμε περιουσιακά στοιχεία μέχρι να ορθοποδήσουμε σαν οικονομία. Όσοι υπόσχονται μαγικές λύσεις και λαγούς με πετραχήλια ή εθελοτυφλούν ή δημαγωγούν...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου