Το νέο προφίλ του ηγέτη στον 21ο αιώνα

Ευφυέστερος, αποτελεσματικότερος, απελευθερωμένος από τα δεσμά του βραχυπρόθεσμου στόχου

Της Χριστινας Δαμουλιανου

Τις παγκόσμιες τάσεις, τις προκλήσεις αλλά και συμπεριφορές και δεξιότητες που διαμορφώνουν τις νέες προδιαγραφές για τον ηγέτη-μάνατζερ του 21ου αιώνα -και έχουν ήδη οδηγήσει στην αναθεώρηση του ιστορικού ρόλου του- κατέγραψε και αναλύει με την έρευνα «Developing the 21st-Century Leader» η Παγκόσμια Εταιρεία Συμβούλων AchieveGlobal (www. achieveglobal. com) που παρουσιάζει σήμερα η «Κ».

Εξειδικευμένα στελέχη της εταιρείας, αφού παρακολούθησαν επί δύο έτη μέσα από ακαδημαϊκές και επιχειρηματικές πηγές την αλλαγή «στον βηματισμό» των ηγετών, ολοκλήρωσαν την έρευνά τους με τη συμμετοχή 971 επιχειρηματικών και κυβερνητικών ηγετών και εργαζόμενων από την Ευρώπη, την Ασία, τη Βόρεια Αμερική. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, ξεχωρίζουν τα εξής συμπεράσματα: Κατ’ αρχήν η ηγεσία του 21ου αιώνα είναι όσο ποτέ άλλοτε ένα πολύπλοκο σύνολο συμπεριφορών που διαφέρουν ανάλογα με τη γεωγραφική θέση, το οργανωσιακό επίπεδο και τις ατομικές περιστάσεις που επικρατούν.

Ωστόσο, αποτελεσματικοί είναι οι ηγέτες εκείνοι που μπορούν να αναγνωρίσουν τόσο τα δυνατά όσο και τα αδύνατα σημεία της ηγεσίας τους.

Προσαρμόζουν τις τρέχουσες στρατηγικές τους είτε υιοθετούν νέες και, παράλληλα, αναγνωρίζουν εξίσου, τόσο τα δυνατά όσο και τα αδύνατα σημεία των άλλων ανθρώπων. Είναι οι ηγέτες εκείνοι που διακρίνονται για τα καλά ανακλαστικά και για τον «στοχασμό» τους. Στον τομέα της «διαφορετικότητας», έστω και αν οι απανταχού ηγέτες την αξιολογούν πολύ χαμηλά, ωστόσο, οι ηγέτες των οργανισμών που έχουν μεγαλύτερη γεωγραφική εμβέλεια, μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων όπως και πηγές εσόδων στο εξωτερικό, την αξιολογούν πολύ υψηλότερα απ’ ό, τι οι ηγέτες των μικρότερων οργανισμών.

Ταυτόχρονα δηλώνουν ότι ο τομέας αυτός τους προκαλεί πιεστικές προκλήσεις στις δομές των εργασιακών χώρων όπως και κατά τις εξαγορές και συγχωνεύσεις. Εννοείται, ότι το θέμα των εξόδων της επιχείρησης και την πίεση που τους δημιουργεί -όλοι ανεξαιρέτως οι συμμετέχοντες στην έρευνα- το δήλωσαν ως το πλέον σημαντικό στην ηγεσία τους. Από την έρευνα προκύπτει ότι εκείνοι που πετυχαίνουν να προσαρμόζουν τις συμπεριφορές τους τόσο στη γεωγραφική θέση τους όπως και στο οργανωσιακό επίπεδό τους, είναι αυτοί που αντιμετωπίζουν καλύτερα τις προκλήσεις που δέχονται. Επιπλέον, οι ηγέτες εκείνοι που γνωρίζουν συνειδητά το περιβάλλον τους και εφαρμόζουν τις συμπεριφορές εκείνες που τους ζητά το περιβάλλον, είναι αυτοί που έχουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να επιτύχουν, τόσο σε ατομικό όσο και σε οργανωσιακό επίπεδο.

Απέναντι στην κοινωνία οι ηγέτες εφαρμόζουν αρχές που διέπονται από δικαιοσύνη, σεβασμό και εξυπηρέτηση του αμοιβαίου οφέλους και πέρα από την εφαρμογή των νομών. Για να είναι επιτυχείς όχι μόνο ενεργούν οι ίδιοι ηθικά, αλλά ενθαρρύνουν και τους άλλους, ενώ εκφράζουν δημόσια την αντίθεσή τους για τυχόν ανήθικες αποφάσεις και δράσεις. Αναγνωρίζουν δε και ανταμείβουν τους άλλους, όχι μόνο για τις πολιτικές τους αλλά και για τις αξίες τους. Η εφευρετικότητα και η ευφυΐα του ηγέτη ιδιαιτέρως σε μια «καπριτσιόζα παγκόσμια οικονομία» όπως αυτή του 21ου αιώνα είναι «το ισχύον νόμισμα για την απόκτηση της επιτυχίας».

Οι ευφυείς ηγέτες όχι μόνο προσφέρουν και εφαρμόζουν πρακτικές ιδέες, αλλά βοηθούν και τους άλλους να κάνουν το ίδιο. Ευφυΐα είναι επίσης η ικανότητα να διαχειρίζεσαι την αλλαγή, κάτι που συνεπάγεται η κάθε καινοτομία. Στο μεγάλο κεφάλαιο «Ανθρωπος» οι ηγέτες δημιουργούν ανθρώπινες σχέσεις προκειμένου να μοιραστούν και να επιτύχουν δεσμεύσεις, να εμπνεύσουν για κοινές προσπάθειες και για να βελτιώσουν τη μεταξύ τους επικοινωνία - σε κάθε μορφή της. Κυρίως, όμως, για να εμπνεύσουν την εμπιστοσύνη στους πελάτες, στους συνεργάτες και συνάδελφους τους. Τέλος, στον τομέα της επαγγελματικής αποστολής τους, είναι δεδομένο ότι οι ηγέτες αναπτύσσουν στρατηγικές, συντάσσουν και εκτελούν σχέδια και αποφάσεις, οργανώνουν την εργασία των άλλων και κατευθύνουν τις προσπάθειες για την επίτευξη προαποφασισμένων αποτελεσμάτων. Ωστόσο, οι προκλήσεις του 21ου αιώνα δεν αντιμετωπίζονται μόνο με φόρμουλες όπως τις περιγράφουν τα σχετικά βιβλία. «Πέρα από τις «σκληρές» δεξιότητες που πρέπει να διαθέτουν για την ανάλυση των στοιχείων και τη διαχείριση του κόστους, οι ηγέτες οφείλουν σήμερα να αντιδρούν άμεσα στις απειλές και στις ευκαιρίες. Εξίσου ζωτικής σημασίας είναι και η ικανότητα του ηγέτη να διαμορφώνει την εμπειρία του πελάτη, αλλά ακόμη και να καλλιεργεί μια ισόβια αξία μαζί του.

Από την έρευνα της Achieveglobal δεν έλειψε και το «αιώνιο ερώτημα»: Ποιες διαφορές υπάρχουν ανάμεσα στον ηγέτη και τον μάνατζερ; «Η διαφορά τους μοιάζει πολύ με εκείνη ανάμεσα στη σταφίδα και στο σταφύλι: όπως η σταφίδα είναι μεν σταφύλι, αλλά του λείπει κάτι πολύ ζωτικής σημασίας -το νερό- έτσι και ο μάνατζερ είναι ηγέτης που του λείπουν όμως βασικά στοιχεία».