Διαφορετικοί κόσμοι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη.

Διαφορετικοί κόσμοι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη

Του Αγγελου Σταγκου

Μεγάλη ήταν η ήττα που υπέστη στις ενδιάμεσες εκλογές του Κογκρέσου ο Μπαράκ Ομπάμα και μαζί του το Δημοκρατικό Κόμμα. Δεν ήταν συντριπτική, αφού το Δημοκρατικό Κόμμα κατόρθωσε να διατηρήσει την πλειοψηφία στη Γερουσία, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν οδυνηρή, δύο μόλις χρόνια μετά την πανηγυρική επικράτηση του Αμερικανού Προέδρου στις εκλογές του 2008. Το ερώτημα τώρα είναι σε ποιο βαθμό ακρωτηριάσθηκαν οι δυνατότητες του Λευκού Οίκου να ασκήσει την πολιτική του, καθώς είναι βέβαιο ότι ο Μπαράκ Ομπάμα έχει μπροστά του δύο πολύ σκληρά χρόνια, που δεν του εγγυώνται δεύτερη προεδρική θητεία.

Οι Αμερικανοί ψηφοφόροι αποδοκίμασαν λοιπόν τον πρόεδρό τους και την πολιτική του, αλλά οι Ελληνες και οι Ευρωπαίοι πολίτες δικαιούνται να απορούν, αφού ο Ομπάμα ακολούθησε πολιτική διαφορετική από αυτήν που έχει επιβληθεί στην Ευρώπη. Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση προσπάθησε τα δύο τελευταία χρόνια (και ακόμη προσπαθεί) να αναθερμάνει την οικονομία και να περισώσει θέσεις εργασίας, διοχετεύοντας χρήμα στην αγορά και θέτοντας σε δεύτερη μοίρα την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών. Αντίθετα, στην Ευρώπη, περιλαμβανομένης και της Βρετανίας, επικρατεί το δόγμα που δίνει απόλυτη προτεραιότητα στη δημοσιονομική εξυγίανση.

Η αμερικανική κυβέρνηση έριξε άφθονο χρήμα για να σώσει τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες, ακόμη και την αυτοκινητοβιομηχανία του Ντιτρόιτ, ώστε να μην καταρρεύσει το σύστημα και να σωθούν θέσεις εργασίας, ενώ, από την άλλη πλευρά, προώθησε νόμο (έστω και κουτσουρεμένο) κοινωνικής πρόνοιας για την υγεία. Αύξησε μεν τους φόρους για τους πλούσιους, αλλά όχι για τη μεσαία τάξη, τους μικρομεσαίους και τους φτωχούς. Εκανε δηλαδή ο Μπαράκ Ομπάμα όλα όσα ζητούν οι Ελληνες και οι Ευρωπαίοι από τις κυβερνήσεις τους, που στο όνομα της δημοσιονομικής πειθαρχίας αφυδατώνουν την αγορά και περιορίζουν το κοινωνικό κράτος. Και όμως μαυρίστηκε…

Με λίγα λόγια, στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, οι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι με τις κυβερνήσεις τους για τους αντίθετους λόγους. Ωστόσο, όσοι έχουν ζήσει στις ΗΠΑ και δεν τις ξέρουν μόνο από ταξιδάκια στη Νέα Υόρκη και ψώνια από το «Bloomingdale’s» και το «Brooks Brothers» γνωρίζουν ότι υπάρχει μια άλλη Αμερική, πέρα από την ανατολική και τη δυτική ακτή. Η καρδιά αυτής της Αμερικής χτυπάει κυρίως στις μεσοδυτικές (Midwest) και νοτιοδυτικές (Southwest) Πολιτείες και στο λεγόμενο βαθύ Νότο. Ε, αυτή την Αμερική την κατοικούν άνθρωποι από άλλο πλανήτη, με εντελώς διαφορετική πολιτική σκέψη και πεποιθήσεις από εκείνες των Ευρωπαίων.

Ενας βασικός λοιπόν λόγος που καταψηφίστηκε ο Μπαράκ Ομπάμα οφείλεται στο γεγονός ότι είναι μαύρος και έχει όνομα που θυμίζει Ισλάμ. Στους φτωχούς και μικρομεσαίους βαπτιστές της καρδιάς των ΗΠΑ, των μεσοδυτικών, των νοτιοδυτικών και των νότιων περιοχών, αυτό είναι απαράδεκτο, όπως ήταν και στις προεδρικές εκλογές του 2008. Πρόκειται για τον κόσμο που ακούει ιεροκήρυκες, επικαλείται πολύ περισσότερο την Παλαιά Διαθήκη, παρά την Καινή, διατηρεί ακόμη τα ρατσιστικά αντανακλαστικά του και δεν ανέχεται οτιδήποτε θεωρεί «σοσιαλιστικό». Γατί στον σημερινό πρόεδρο των ΗΠΑ έχει κολλήσει και η ρετσινιά του «σοσιαλιστή».

Σοσιαλιστικό μέτρο θεωρούν αυτοί οι άνθρωποι τον νόμο που πέρασε για να δημιουργηθεί ένα υποτυπώδες δημόσιο δίχτυ προστασίας της υγείας του φτωχού πολίτη, αλλά και τα προγράμματα χρηματοδότησης τραπεζών και βιομηχανιών για να μην καταρρεύσουν. Οι ΗΠΑ έχουν χτιστεί στη βάση του δόγματος του φιλελευθερισμού που θεωρεί τον κάθε άνθρωπο υπεύθυνο για τον εαυτό του και την τύχη του, θέτει το άτομο υπεράνω του συνόλου και απορρίπτει κάθε έννοια κράτους-προνοίας και κρατικού παρεμβατισμού. Αρα, για μεγάλο μέρος των Αμερικανών, ο Μπαράκ Ομπάμα συγκεντρώνει στο πρόσωπό του τρία χαρακτηριστικά που ισοδυναμούν με το «απόλυτο κακό». Είναι μαύρος, κρυφομουσουλμάνος και σοσιαλιστής…

Τη συγκεκριμένη «ιδεολογία» έσπευσαν να εκμεταλλευτούν τεράστια συμφέροντα, όπως αυτά των φαρμακοβιομηχανιών που δεν ήθελαν τον νόμο για την υγεία και των τραπεζών, που αντιδρούν στον στοιχειώδη έλεγχο και της γενικότερα της Γουόλ Στριτ και έδωσαν πρωτοφανή σε μέγεθος ποσά στους Ρεπουμπλικανούς και στα «πάρτι του τσαγιού» της Σάρας Πέιλιν για να πλήξουν τον Μπαράκ Ομπάμα. Αν προσθέσουμε και τους απογοητευμένους που μεταστράφηκαν εναντίον του σημερινού Προέδρου, λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής δυσπραγίας και της αυξανόμενης ανεργίας, εξηγείται σε μεγάλο βαθμό η έκταση της ήττας που υπέστη το Δημοκρατικό Κόμμα.

Για να ανακεφαλαιώσουμε, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αντιδρούν σε δύο εντελώς διαφορετικές πολιτικές. Οι μεν σε κάθε προσπάθεια διεύρυνσης του κοινωνικού κράτους και διοχέτευσης δημόσιου χρήματος για την αναθέρμανση της οικονομίας, οι δε στον περιορισμό του κοινωνικού κράτους και την επιβολή μέτρων λιτότητας. Κοινό χαρακτηριστικό η άνοδος της ανεργίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Το σύστημα έχει ξεπεράσει τα όριά του ή ζούμε σε ένα τρελό, τρελό κόσμο;